YETİ DİLİ

bazı insanlar Yetilerin varlığından bile şüphe duymaktalar biliyorsunuz. “Yetiler: Efsane ve Gerçek” isimli yazımda bu iddialara kanıtlarıyla ve şahitleriyle cevap vermiştim. Şimdi kimileri varlıklarından şüphe ededursun ben biraz Yeti dilinden söz etmek istiyorum.

Yeti dilinin başlıca iki lehçesi vardır. Prag(Aman yanlış anlamayın, Çek Cumhuriyeti’nin başkenti olan Prag değil, Yetice sanırım Batı anlamında.) ve Kraş lehçeleri. Batı Lehçesi aynı zamanda Falkland Yetilerince de konuşulmaktayken, Fogo Adası Yetileri küçük farklılıklar göstermekle birlikte Kraş dil grubuna bağlıdırlar.

Efendim Yetilerin varlığını ve dilini kabul eden araştırmacılar bu kez de onların bir yazıları olduğu konusunda itilafa düşmektedirler. Ben hemen söyleyeyim: vardır. Çok eski Yeti Alfabesiyle yazılmış taş yazıtları vardır. Genelde sözlü bir gelenek olmasına rağmen az sayıda da olsa yazıtları mevcuttur. Falkland’da çok az olduğunu duydum ama Fogo’da kendi gözlerimle gördüm.

Yetiler çok konuşkan varlıklar olmadığından dillerini öğrenmek de zordur. Çok yaşlı bazı Yetiler uzun süredir Fogo’da yaşadıkları için turistlerden yarım yamalak İngilizce öğrenmişlerdi de ben henüz onların dilini bilmiyorken çat pat anlaşabildik.

Efendim ilk dersimize temel bazı konularla başlayacağız. Yeti dili baştan eklemeli bir dil olup tıpkı Türkçe gibi küçük ve büyük ünlü uyumlarına uyan bir dildir. Uymayan yabancı dillerden girme kelimeler de vardır elbette.

Mesela iskemle anlamına gelen eyladnas görüldüğü gibi büyük ünlü uyumuna uymamaktadır. Yetice öğrendiğim ilk kelime buydu çünkü Yetilerin mağarasına giden yol öyle uzundu ki yorgunluktan ölmüştüm. Misafirperver ve dost canlısı Yetiler de hemen bana bir sandalye çekmişlerdi. Dile yeteneğim olduğu için de kelimeyi hemen kaptım. Mesela beni görünce de “mada, mada” bağırmışlardı bu kelime de sanırım insan anlamına geliyor, ya da yakın bir şey. Ama ünlü uyumu var.

alıntıdır