tag:blogger.com,1999:blog-87657082451961247232024-03-01T21:57:02.047+03:00yaşamsalyangozun izi...GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.comBlogger300125tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-68061522555372892162013-12-16T18:54:00.000+02:002013-12-16T18:55:08.278+02:00Yılbaşı Hediyen Ayağına Gelsin<strong>YILBAŞI ALIŞVERİŞ KEYFİ</strong><br /><br />Yeni yıl, yeni umutlar, yeni başlangıçlar. Her sene yeni yılın gelişini büyük bir coşkuyla kutlarız. Hayatımızda çok büyük bir değişiklik olacağından değil belki; ama sevdiklerimizle yeni başlangıçlara adım atmaktan mutluluk duyduğumuz için. Yeni yıl aynı zamanda sevdiklerimizi sevindirmek için de güzel bir bahane. Hediye seçimi bir işkenceye dönmediği sürece! Yoğun tempoda çalışan veya öğrenim gören bizlerin doğru hediyeye ulaşmak için ayıracak günleri yok. Siz de böyle düşünüyorsanız, aşağıda <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/" target="_blank">hepsiburada.com</a></strong>’un <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/Liste/CustomProducts.aspx?eid=5122&m=1&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-genel&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-genel.yilbasi" target="_blank">yılbaşı sayfası</a></strong>ndan yararlanarak hazırlanan mini listeyi inceleyebilirsiniz:<br /><br /><strong>Sevgiliye</strong><br /><br />Yılbaşının en klasik hediyeleri parfüm ve saat. Eğer riske girmek istemiyorsanız, erkeğe saat, kadına parfüm hediye etme geleneğini sürdürebilirsiniz. :) Mücevherler veya ihtiyaca göre teknoloji ürünleri de gayet uygun hediyeler olabilir;<br /><br />- Saat almak istiyorsanız: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/saatler/department.aspx?categoryId=318242&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=yilbasi-saat&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-saat-gozluk-aksesuar&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-saat-gozluk-aksesuar.yilbasi-saat" target="_blank">Erkekler için saat modelleri</a></strong><br />- Mücevher almak istiyorsanız: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/melis-gold-zb000070-altin-tasli-sonsuzluk-zincirli-bileklik/productDetails.aspx?productId=tkmeliszb000070&categoryId=60003940&navq=categoryid%3d60003923%26fh_view_size%3d12%26fh_sort_by%3d-order_stock_attribute_pl%252c-star_pl%26sc%3d16%26fh_secondid%3dtkmeliszb000070%26fh_lister_pos%3d2%26fh_location%3d%252f%252fcatalog01%252ftr_TR%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224%257d%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224_60003923%257d%26fh_refview%3dlister&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=melis-bileklik&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-altin-taki-mucevher&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-altin-taki-mucevher.melis-bileklik" target="_blank">Melis Gold Altın Taşlı Sonsuzluk Bileklik</a></strong><br />- Tablet almak istiyorsanız: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/ipad/department.aspx?categoryId=60004076&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=ipad-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-bilgisayar&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-bilgisayar.ipad-yilbasi" target="_blank">iPad Mini</a></strong><br /><br /><strong>Arkadaşa</strong><br /><br />Arkaşınıza hediye seçerken, onun sürekli almayı ertelediği, ihtiyacını fark etmediği ürünlere ya da herkesin ilgi gösterebileceği ürünlere yönelebilirsiniz;<br /><br />- Müzik seven arkadaş için: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/logitech-pure-fi-express-plus-iphone-ipod-docking-muzik-sistemi/productDetails.aspx?productId=evlogipurefi&categoryId=60003972&navq=categoryid%3d60003923%26fh_view_size%3d12%26fh_start_index%3d60%26fh_sort_by%3d-order_stock_attribute_pl%252c-item_sale_count_pl%26sc%3d32%26fh_secondid%3devlogipurefi%26fh_lister_pos%3d70%26fh_location%3d%252f%252fcatalog01%252ftr_TR%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224%257d%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224_60003923%257d%26fh_refview%3dlister&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=logitech-pure-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-ev-elektronigi&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-ev-elektronigi.logitech-pure-yilbasi" target="_blank">iPhone Dock</a></strong><br />- Playstation seven arkadaş için: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/pes-2014-turkce-ps3/productDetails.aspx?productId=oyunarl020710&categoryId=60003974&navq=categoryid%3d60003923%26fh_view_size%3d12%26fh_start_index%3d36%26fh_sort_by%3d-order_stock_attribute_pl%252c-star_pl%26sc%3d16%26fh_secondid%3doyunarl020710%26fh_lister_pos%3d47%26fh_location%3d%252f%252fcatalog01%252ftr_TR%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224%257d%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224_60003923%257d%26fh_refview%3dlister&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=pes-2014-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-hobi-oyun-konsolu&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-hobi-oyun-konsolu.pes-2014-yilbasi" target="_blank">PES 2014</a></strong><br />- İlginçlikler insanı arkadaşınız için: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/furby-cool-fur-green-man/productDetails.aspx?productId=ailehsbr998861310&categoryId=313764&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=furby-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-anne-bebek-oyuncak&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-anne-bebek-oyuncak.furby-yilbasi" target="_blank">Furby</a></strong><br /><br /><strong>Aileye</strong><br /><br />Aile bireylerinin daha çok neden mutlu olacağını tahmin etmek genellikle daha kolay oluyor. İhtiyaçlarını, neden hoşlandıklarını uzun zamandır gözlemlemiş olduğumuz için belki de;<br /><br />- Babanız tamir işlerinden hoşlanıyorsa: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/bosch-psb-650re-kompakt-seri-650w-cantali-darbeli-matkap-19-parca-aksesuar-seti/productDetails.aspx?productId=hrboschpsb650&categoryId=60003961&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=bosch-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-yapi-market&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-yapi-market.bosch-yilbasi" target="_blank">Bosch Çantalı Darbeli Matkap</a></strong><br />- Çocuğunuza güzel bir sürpriz: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/hot-wheels-cilgin-dinazor-t-rex-turkce/productDetails.aspx?productId=ailemttx4284&categoryId=60003946&navq=categoryid%3d60003923%26fh_view_size%3d12%26fh_start_index%3d48%26fh_sort_by%3d-order_stock_attribute_pl%252c-star_pl%26sc%3d16%26fh_secondid%3dailemttx4284%26fh_lister_pos%3d56%26fh_location%3d%252f%252fcatalog01%252ftr_TR%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224%257d%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224_60003923%257d%26fh_refview%3dlister&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=hot-wheels-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-anne-bebek-oyuncak&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-anne-bebek-oyuncak.hot-wheels-yilbasi" target="_blank">Hot Wheels Çılgın Dinazor</a></strong><br />- Anneniz için: <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/liste/nevinci-sira-inci-kolye-bileklik-kupe-set-8021740032/productDetails.aspx?productId=tknev8021740032&categoryId=60003940&navq=categoryid%3d60003923%26fh_view_size%3d12%26fh_start_index%3d144%26fh_sort_by%3d-order_stock_attribute_pl%252c-star_pl%26sc%3d16%26fh_secondid%3dtknev8021740032%26fh_lister_pos%3d147%26fh_location%3d%252f%252fcatalog01%252ftr_TR%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224%257d%252fcategories%253c%257bcatalog01_60000224_60003923%257d%26fh_refview%3dlister&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=nevinci-bileklik-yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-altin-taki-mucevher&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-altin-taki-mucevher.nevinci-bileklik-yilbasi" target="_blank">Nevinci İnci Set</a></strong><br /><br />Yılbaşına özel binlerce ürün arasından dilediğinizi seçmek ve alışverişe başlamak için Yılbaşı sayfasına <strong><a target="_blank" href="http://www.hepsiburada.com/Liste/CustomProducts.aspx?eid=5122&m=1&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-genel&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-genel.yilbasi" target="_blank">buradan</a></strong> ulaşabilirsiniz.<a href="http://www.hepsiburada.com/Liste/CustomProducts.aspx?eid=5122&m=1&utm_source=sm&utm_medium=boomads&utm_campaign=yilbasi&utm_content=blog-post&utm_term=kategori-genel&wt_sm=boomads.blog-post.kategori-genel.yilbasi" target="_blank"><img src="http://media.bumads.com.tr/image/bloggorsel.jpg" alt="Herşey Ayağına Gelsin" width="500" height="300" border="0" /></a> Şimdiden keyifli alışverişler!<br /><br /><span style="font-size:80%">Bir <a href="http://www.bumads.com.tr?clientid=fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028&offerid=1060" title="bumads" target="_blank" rel="nofollow">boomads</a> advertorial içeriğidir.</span>
<script type='text/javascript'>ad_client = 'fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028';ad_offer ='1060';</script><script type='text/javascript' src='http://sayac.bumads.com.tr/showads.js'></script>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-87755692064082839442013-04-23T23:41:00.001+03:002013-04-23T23:41:24.173+03:00Her Zaman Okuduğunuz Hürriyet'i Şimdi İzleyin<strong><a target="_blank" href="http://webtv.hurriyet.com.tr/" target="_blank">Hürriyet TV</a></strong> şimdi yayında.<br /><br />Hürriyet TV’yi ziyaret edenler, aradıkları her şeyi artık tek tıkla seyredebilecekler. Hürriyet TV, zengin haber içeriğinin yanı sıra konusunda uzman isimlerle gerçekleştirdiği programlarla da dopdolu.<br /><br /><a target="_blank" href="http://webtv.hurriyet.com.tr/" target="_blank">Hürriyet TV</a>’de Berza Şimşek’ten günün mutlaka görülmesi gereken haberlerini izleyip usta gazeteci Sedat Ergin’den haftanın yorumunu alabilirsiniz. Üstelik gündemin özetini, Metehan Demir, 3 dakikada sizin için yorumluyor.<br /><br />Burcunuzdaki yeni gelişmeleri merak ettiğinizde ise Susan Miller ile yıldızlara bakabilir, Sebla Kutsal ile dilediğiniz zaman, kültür ve sanat dünyasında keyifli bir yolculuğa çıkabilirsiniz.<br /><br />Uğur Cebeci ise sivil havacılığın geldiği son noktayı size Kokpit’ten anlatıyor.<br /><br />Magazinden spora, eğlenceden ekonomiye hepsi ve daha fazlası, sürekli güncellenen <strong><a target="_blank" href="http://webtv.hurriyet.com.tr/" target="_blank">Hürriyet TV</a></strong>’de sizi bekliyor.<object id="flashObj" width="486" height="412" classid="clsid:D27CDB6E-AE6D-11cf-96B8-444553540000" codebase="http://download.macromedia.com/pub/shockwave/cabs/flash/swflash.cab#version=9,0,47,0"><param name="movie" value="http://c.brightcove.com/services/viewer/federated_f9?isVid=1" /><param name="bgcolor" value="#FFFFFF" /><param name="flashVars" value="@videoPlayer=2306480812001&playerID=2303703036001&playerKey=AQ~~,AAABg974LTE~,N36MUBHHiwqvpbjoLsE5mIIvX_fA8FkK&domain=embed&dynamicStreaming=true" /><param name="base" value="http://admin.brightcove.com" /><param name="seamlesstabbing" value="false" /><param name="allowFullScreen" value="true" /><param name="swLiveConnect" value="true" /><param name="allowScriptAccess" value="always" /><embed src="http://c.brightcove.com/services/viewer/federated_f9?isVid=1" bgcolor="#FFFFFF" flashVars="@videoPlayer=2306480812001&playerID=2303703036001&playerKey=AQ~~,AAABg974LTE~,N36MUBHHiwqvpbjoLsE5mIIvX_fA8FkK&domain=embed&dynamicStreaming=true" base="http://admin.brightcove.com" name="flashObj" width="486" height="412" seamlesstabbing="false" type="application/x-shockwave-flash" allowFullScreen="true" swLiveConnect="true" allowScriptAccess="always" pluginspage="http://www.macromedia.com/shockwave/download/index.cgi?P1_Prod_Version=ShockwaveFlash"></embed></object><br /><br /><span style="font-size:80%">Bir <a href="http://www.bumads.com.tr?clientid=fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028&offerid=737" title="bumads" target="_blank" rel="nofollow">bumads</a> advertorial içeriğidir.</span>
<script type='text/javascript'>ad_client = 'fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028';ad_offer ='737';</script><script type='text/javascript' src='http://sayac.bumads.com.tr/showads.js'></script>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-50527754493878781972013-03-05T23:39:00.000+02:002013-03-05T23:39:52.572+02:00Uçağınızın kalkmasını beklerken bir kaçak olduğunuzu öğrenseniz ne yapardınız?Havaalanında geçen uzun bekleyişler nasıl daha stresli hale gelebilir diye kendinize sordunuz mu?<br /><br />En fazla biletiniz kaybolur, bavulunuz karışır zannediyorsunuz değil mi? Aşağıdaki video, bu konudaki bütün beklentilerinizi alt üst ediyor.<br /><br />NIVEA, yolcular üzerinde uyguladığı Stres Testi’yle, onlara stres dolu dakikalar yaşatmış ve yeni Stress Protect deodorant için eğlenceli bir viral reklam hazırlamış. İzleyin ve siz bu duruma düşseniz ne tepki verirdiniz hayal edin…<br /><br /><iframe width="500" height="281" src="http://www.youtube.com/embed/7D6pmal-7e8?rel=0" frameborder="0" allowfullscreen></iframe><span style="font-size:80%">Bir <a href="http://www.bumads.com.tr?clientid=fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028&offerid=594" title="bumads" target="_blank" rel="nofollow">bumads</a> advertorial içeriğidir.</span>
<script type='text/javascript'>ad_client = 'fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028';ad_offer ='594';</script><script type='text/javascript' src='http://sayac.bumads.com.tr/showads.js'></script>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-88797582869886781892013-01-14T23:13:00.002+02:002013-01-14T23:13:13.153+02:00AMAZONLARIN ANAVATANI SAMSUN DEĞİL KAZAKİSTAN
İleri Yayınları'ndan çıkan 'Savaşçı Kadınlar Amazonlar' adlı kitaptan... ABD'li arkeolog Dr. Jeannine Davis-Kimball'ın yazdığı kitap, klasik bir arkeoloji kitabı değil. Hatta Türkiye'de tarihçi ve uzmanların itiraz edeceği farklı yorumları var. Bunlar bilimsel platformda tartışılacak şeyler; dolayısıyla biz haberimize Kimball'ın iddiaları, bulguları, anlatımı ve yazım biçimiyle bir bütün olarak kitabını konu edeceğiz...
1929 doğumlu Kimball, aslında geç karar vermiş arkeolog olmaya. Üç evlilik ve altı çocuktan sonra seçmiş hayatının mesleğini. Bu arada Kaliforniya'da hemşirelik, hastane yöneticiliği, Bolivya ve İspanya'da öğretmenlik ve Güney Amerika'da sığır çiftçiliği yapmış... Hayli renkli bir hayat. 49 yaşından sonra Kaliforniya Devlet Üniversitesi Tarih bölümüne girmiş. Antropoloji eğitimi almış ve Mezopotamya şehir devletleriyle ilgilenirken Avrasya konargöçerlerine ait parçalar gördüğünde çok şaşırmış.
'Merakım Mezopotamya krallıklarının katı hiyerarşileri ve bağnaz kralları yerine, özgürlüğü hayat tarzı edinmiş olan Doğu komşularına, karmaşık sanat eserleri yaratan konargöçerlere kaymıştı' diye anlatıyor durumunu...
Bozkır tarihi ve Sovyetler (ki o sıralarda henüz dağılmamışlardı) özel ilgi alanı olur. Bu konuda doktora yapar. İsrail'deki Tel Dor kazılarından sonra da alanda çalışmanın zevkini alır.
Ancak kazıların yorumlanma biçiminin kestirmeci olması biraz canını sıkar. Örneğin mezarda hançer bulunduğunda o mezar sahibinin erkek olduğuna tartışılmaksızın karar verilmesi gibi...
KADININ TARİHTE DE ADI YOK
'Tarihteki kadın varlığı üzerine çalışma yapan tarihçi ve arkeolog sayısının azlığı da beni hüsrana uğratmıştı...' diyor.
Ve kararını verir, alanda çalışacaktır; üstelik bulguları onu kadınlara tarihin efsanevi kadın kahramanları Amazonlar'a ulaştırır.
1980'lerin sonunda mühendis ve gezgin eşi sayesinde iki kez Özbekistan seyahati yaparlar. O yıllarda bölgede turist olmak çok ama çok zordur. Kazakistan seyahati, içinde KGB'nin Komünist Parti Sekreterliği'nin adının geçtiği bir polisiye gibidir... Sonuçta zordur oralarda çalışmak. Kazak Enstitüsü ile ortak çalışma, kazı yapma daveti alır ama Kaliforniya Üniversitesi'ni yani kendi kurumunu ikna edemez. Sonuçta ABD'de Rus olmayan Sovyet halklarını tanıyan pek kimse yoktur...
SAVAŞÇI-SOYLU KADINLAR
1991'de bir Rus arkeologla birlikte Sarmatlar ve Sarmatyalılar ile ilgili çalışır. Sonra Ural Bozkırları'nın güneyinde Pokrovka'daki kazıları organize ederler.
1994'te Kazakistan'da ilginç bir gerçekle karşılaşır. Buldukları kurganlardan çıkan iskeletlerin büyük çoğunluğu kadınlara aittir! Oklar, ok başları, çizmeler, küpeler, muskalar. Yüzlerce. Kemikler ve takılara bakılırsa mezarlar savaşçı kadınlara aittir. Savaşçı ve soylu. Bu, mezarlarının düzenlenmesinden net bir şekilde anlaşılmaktadır.
Bu arada bölgeyi de uzun uzun gezer; Kazak konargöçerleri yakından inceler ve M.Ö. 4'üncü yüzyıldaki geleneklerin (kıyafetler, takılar vs gibi) yaşadığını tespit eder. Çevredeki kimi göçerlerin sarışınlığı dikkatini çeker, üstelik harika at binen kadınlardır bunlar. Buldukları korugandan çıkan kadın DNA'sı ile bölgedeki sarışın Kazaklar'dan küçük Meryemgül'ün DNA'ları yüzde 99,99 aynı çıkar. Yani 2 bin 400 yıl önce yaşamış o savaşçı kadınla Kazak kızı Meryemgül yakın akrabadır.
ALTIN ELBİSELİ HAYAT AĞACI
Kitapta, bölgedeki mağara resimlerinden mezarlara ve bugüne yaşayan geleneklere kadar kadın egemenliğinin izin süren ABD'li arkeolog başka bir efsaneyi de kökünden sarsıyor. Güney Kazakistan'da Issık Bölgesi'nde çıkan 'Altın Elbiseli Adam'ın adam olmadığını iddia ediyor.
Çünkü öncelikle bu iskelet bir erkek için fazla küçük. Başlığındaki Hayat Ağacı tasvirleri, kuşlar, güçlü kadınların kullandığı türden simgeler. Yüksek başlık doğurganlıktır. Yanında kadınların kullandığı küpeler ve kolyeler bulunmuştur. Tarihi feminist bir bakış açısıyla yorumlamak olarak da karşılanabilecek bu fikri bilimsel bir makale olarak yayınladığında beklediği gürültü kopmaz ama itiraz eden de olmaz.
Doktor Kimball, tarih boyunca kadınların etkinliklerinin nasıl yer değiştirdiğini, doğurganlık sembolü yüksek koni şapkaların ortaçağa doğru cadı külahına dönüşmesinin ve Keltlerden Moğollara iktidarı belirleyen kadınların peşinde İpek Yolu boyunca 330 sayfalık bir yolculuk yapıyor.
akşam gazetesi
http://www.aksam.com.tr/amazonlar-samsunda-degil-kazakistanda-yasadi--159665h.html
GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-51852471772509080722013-01-09T22:25:00.000+02:002013-01-09T22:29:47.780+02:00Pegasus Çok Gezenler Kulübü ile Londra'ya Gitme Sırası Sende!Pegasus Hava Yolları, Facebook sayfasında yine yepyeni bir yarışmayla karşımızda! Pegasus’un uçmayı, kaçmayı ve yeni şehirler keşfetmeyi sevenlerden oluşan Çok Gezenler Kulübü, şimdi de Londra’ya gidiyor. Ama bu defa giderken yanlarında şanslı 2 kişiyi de götürecekler.<br /><br />Pegasus Çok Gezenler Kulübü ile Londra’yı karış karış gezmek isteyenler unutamadıkları tatil fotoğraflarını Pegasus Facebook sayfasındaki “Çok Gezenler Kulübü ile Sıra Sende” uygulamasına yükleyecek ve kazanmak için oyları bekleyecek!<br /><br />En çok oyu alan 20 kişiden Pegasus jürisinin seçtiği 2 şanslı kişi muhteşem bir Londra seyahati için bavulunu toplamaya başlayacak! Bitmedi! Ayrıca verilen oylarla en çok oyu alan diğer 18 kişi Pegasus’tan yurt içi veya yurt dışı gidiş-dönüş bir uçak biletinde %50 indirim kazanacak!<br /><br />Kazanmak isteyenler <strong><a target="_blank" href="http://on.fb.me/Uosr5y" target="_blank">buraya!</a></strong><br /><br /><a href="http://on.fb.me/TITxr4" target="_blank"><img src="http://media.bumads.com.tr/image/bumads.jpg" alt="pegasus cok gezenler kulubu" width="400" height="400" border="0" /></a>
<span style="font-size:80%">Bir <a href="http://www.bumads.com.tr?clientid=fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028&offerid=524" title="bumads" target="_blank" rel="nofollow">bumads</a> advertorial içeriğidir.</span>
<script type='text/javascript'>ad_client = 'fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028';ad_offer ='524';</script><script type='text/javascript' src='http://sayac.bumads.com.tr/showads.js'></script>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-63467619568730675992012-09-04T22:52:00.002+03:002012-09-04T22:52:53.730+03:00MANKURT NEDİR?Türk dünyasının en büyük yazarlarından biri olan ve eserleri yüzlerce dile çevrilip milyonlarca kişi tarafından okunduğu hâlde hâlâ Nobel ödülü alamayan bir Kırgızistan Türkü‘nün, yani Cengiz Aytmatov‘un 1980 yılında yazmış olduğu “Gün Uzar Yüzyıl Olur” (Gün Olur Asra Bedel) adlı romanında yer verdiği bir Kırgız efsanesinde “mankurt” sözcüğü ve “mankurtlaştırmak” deyimi geçmektedir. Yirminci yüzyılın en büyük romancılarından biri olan Cengiz Aytmatov tarafından bütün dünya dillerine ve edebiyatına olduğu gibi dilimize ve edebiyatımıza da kazandırılan bu sözcük ve deyimin bir öyküsü vardır.<br />
<br />
Bizde “Avarlar“, Avrupa’da ise “Juan-Juan” olarak bilinen ve Kırgızistan Türkleri’nin baş düşmanı olan acımasız bir topluluk vardır. 1 Bu topluluktaki insanlar, çevrelerindeki büyük küçük topluluklara, fırsat buldukları zaman saldırırlar, onların yerleşim yerlerini yakıp yıkarlar, insanları öldürdükten sonra çevrede ne varsa yağmalarlar ve bazı kişileri de tutsak ederlermiş. Tutsak ettikleri kişileri kendi bölgelerine götürüp incelerlermiş. Güçlü ve dayanıklı olanları 2, “mankurtlaştırmak” için ayırırlarmış. Geri kalan güçsüzleri ise başka yerlere satmaya çalışırlarmış. Satılanlar bir bakıma şanslı sayılırlarmış; çünkü onlar belki bir gün götürüldükleri yerlerden kaçıp yurtlarına dönebileceklerdir. Fakat geride kalanlar, mankurtlaştırılarak sonsuza dek köle olarak yaşayacaklardır.<br />
<br />
Mankurtlaştırılacak kişiler belirlendikten sonra bu kişinin önce diri diri kafa derisini yüzer, daha sonra da tek kıl kalmayacak biçimde bütün saçlarını yolarlarmış. Kişinin kafasını tamamen temizledikten sonra bir deve kesilir ve bu devenin boyun tarafından 3 alınacak bir deriyi, sıcak sıcak genç tutsağın kafasına geçirirlermiş. Zaten kafa derisi yüzülürken kafası kan içinde kalan tutsağın başına geçirilen deve derisi, hemen tutarmış kafatasını. Tıpkı bugün yüzücülerin saçları ıslanmasın diye taktıkları kauçuk başlıklara benzermiş bu. Kafatası deve derisiyle tamamen kaplandıktan sonra, hem daha çabuk kurusun hem de tutsağın çığlıkları duyulmasın diye tutsak bir çöle götürülürmüş. Kafasını yere sürüp deriyi çıkartmaması için de, tutsağın boyun kısmına kütüğe benzer bir şey geçirir, ellerini ayaklarını bağlar ve onu yere eğilemeyecek biçimde bir ağaçla sabitlerlermiş.<br />
<br />
Normalde tutsağın yakınları onu kurtarmak için bazen yola koyulurmuş; fakat kaçırılan yakının “mankurt” olacağını / olduğunu duyunca artık onu aramazlarmış. Çünkü mankurtlaştırılan birinin artık anne babasına bile bir hayrının olmayacağını biliyorlarmış. Fakat yine de tutsakların kaçırılma olasılığına karşı, onların yanına bir iki tane gözcü dikilirmiş. Neyse, tutsak günlerce kızgın güneşin altında beklediği için, deri kafasında kurumaya başlar, kurudukça büzülür, büzüldükçe de kafatasını aynen mengene ile sıkar gibi gerermiş. Bunun yanı sıra kökünden kazınan saçlar yeniden çıkmaya başlayınca, kafada kuruyan deriye çarpıp geri döner ve böylece kıllar üste doğru çıkamayınca alta doğru iner, beyne saplanmaya başlarmış. Hem kafatasının gerilmesi hem de kılların beyne batması tutsağa anlatılması çok güç bir acı yaşatırmış. Eğer tutsak çok güçlü ve dayanıklı değilse acıya dayanamayarak ölürmüş. Hatta mankurtlaştırılmak için çöle bırakılan beş tutsaktan en az biri ölmezse, bunları kaçıranlar kendilerini şanslı görüyorlarmış.<br />
<br />
Tutsak, eğer yaşamayı başarabilirse hem çektiği acılar hem de kılların beyne batması nedeniyle bilincini (hafızasını / şuurunu) kaybedermiş. Juan-juan‘lar onu çölden alıp getirir, boynundaki kalıbı çıkarır ve ona yemek verirlermiş. Annesini, babasını, boyunu, doğduğu yeri, adını… unutan tutsak, artık kendisini karnını doyurmaya çalışan bir varlık olarak görmeye başlarmış. Tutsağın sahibi olarak gördüğü kişi, ona sıkça yemek verip onu kendine bağlarmış. Artık bir “mankurt” olan bu kişi, sahibinin sözünden çıkamayacak sadık bir “köpek“ten veya emirleri eksiksiz yerine getirecek bir “robot“tan farksızdır. Sahibi ne kadar zorlu, sıkıntı verici işler yapması için ona emir verse de, o onları yapmaktan çekinmezmiş.<br />
<br />
O dönemde mankurtlar, normal kölelerden daha değerliymiş. Bir mankurt, güçlü ve dayanıklı on tutsakla eş değermiş. Hatta bir olay sonucunda bir mankurt öldürülürse bunun için ödenecek bedel, hür bir kişinin ölümü için ödenecek bedelden üç kat fazla olurmuş. Çünkü “Sarı-Özek“in kavurucu çöllerindeki sıcaklara, o çölde deve gütmek için günlerce sıcağa dayanabilmeye ancak bir mankurt dayanabilirmiş. Açlıktan ölmemesi için yiyeceğini ve suyunu; donmaması için de üzerine yırtık pırtık birkaç parça giysi verince, başta kavurucu çöllerde deve gütmek olmak üzere bütün işleri çekinmeden yaparlarmış. İşte bunun için o dönemde bu vahşice eziyetler, sıkça görülürmüş.<br />
<br />
Mankurtlaştırma ile ilgili “Nayman Ana” adında bir kadının çocuğunu mankurt olmaktan kurtarması için yaptığı mücadelenin anlatıldığı bir söylence (efsane) de vardır. Bu söylenceye göre; Nayman Ana‘nın oğlu Juan-Juan’lar tarafından kaçırılmıştır. Nayman Ana, yetişkin oğlunu mankurt olmaktan kurtarabilmek için -diğer birçok annenin aksine- çocuğunun peşine düşmüştür. Araya taraya oğlunu Juan-Juan’ların develerini gütmekle görevlendirdikleri bir yerde bulmuş ve gizlice oğlunun yanına kadar sokularak onun karşısına çıkmıştır. Fakat oğlunu bulduğunda, o çoktan “mankurt” olmuştur. Annesi oğluna her ne kadar kendi adını, babasının adını falan söylemişse de, artık her şey için geçtir. Çünkü oğlu, artık eskiye dair her şeyi unutmuş bir mankurttur. Annesi bunu bildiği hâlde bıkmadan, usanmadan oğluna her fırsatta “Senin atan (baban) Dönenbay‘dır. Sen Dönenbay‘ın oğlusun.” demiştir.<br />
<br />
Bir gün oğlunun efendisi sayılan Juan-Juanlar, bu durumdan kuşkulanmış ve köleye karşısına çıkacak her kim olursa olsun, onu oklayıp öldürmesini emretmişlerdir. Annesi yine oğlunun yanına gelip “Senin atan Dönenbay…” demek isteyince, köle hiç duraksamadan okunu çekip annesinin göğsüne saplamıştır. Söylenenlere göre zavallı Nayman Ana‘nın ruhu, bir kuş olup havalanmış ve oğlunun başının üstünde dönmeye başlamıştır. Havada dönerken bile oğluna “Senin atan Dönenbay, senin atan Dönenbay, senin atan…” diye seslenip durmuştur. Hatta bu olaydan ötürü, o kuşun adına “dönenbay kuşu“ demişlerdir.<br />
<br />
Geçen yıl “Hazar Şiir Akşamları” etkinliği için Elazığ’a gelen, benim de yakından görüp beraber fotoğraf çekilebilme şansı bulduğum büyük Türk Cengiz Aytmatov, romanında işlediği bu söylenceyle (efsaneyle), Sovyetler döneminde “komünist” düşüncenin dogmalar hâlinde Türkler’in beynine sokma çalışmalarını vurgulamak istemiştir. Gerçekten bugün de bolca örneğine rastladığımız “mankurtlar“, ulus bilincinden uzaklaştırılmış birer “köle” durumuna sokulmuş durumdadırlar. Bilmedikleri bir amaç uğrunda, sırf “karınlarını doyurmak” için mankurtlaştırılmış binlerce insan, tanımadıkları varlıkların “köleliğini” yapıyorlar. İşte mankurtluğun en acı tarafı da burada ki, bu bilinçsiz insanlar ne durumda olduklarını bile bilmiyorlar.<br />
<br />
Kuşkusuz Aytmatov Ata, romanında yer verdiği bu söylence ile, sadece geçmiş dönemdeki olaylara değil; günümüzdeki olaylara da ışık tutmak istemiştir.<br />
ALINTIDIR.GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-26677981318898563752012-09-04T22:43:00.000+03:002012-09-04T22:43:26.342+03:00TARİHTEKİ İLK YAZILI ANAYASA(HAMMURABİ YASALARI)Hammurabi yasaları, M.Ö. 1760 yılı civarında Mezopotamya’da yaratılan, tarihin en eski ve en iyi korunmuş yazılı kanunlarından biridir. Bu dönemden önce toplanan yasa koleksiyonları arasında Ur kralı Ur-Nammu’nun kanun kitabı (M.Ö. 2050), Eşnunna kanun kitabı (M.Ö. 1930), ve İsin’li Lipit-İştar’ın kanun kitabı (M.Ö. 1870) yer alır.<br />
<br />
Babil kralı Hammurabi’nin (M.Ö. 1728-M.Ö. 1686) çeşitli meselelerde verdiği kararlar, Babil’in koruyucu tanrısı Marduk adına yapılan Esagila Tapınağı’na dikilen bir taş üzerine Akatça dilinde yazılmıştı. Hammurabi, kendisine bu kanunları yazdıranın güneş tanrısı Şamaş’ın olduğunu söylemiştir. Dolayısıyla kanunlar da tanrı sözü sayılıyordu.<br />
<br />
Arkeolog Jean Vincent Scheil’in 1901′de Susa, Elam’da bulduğu (bugünkü Huzistan, İran) ve Fransa’ya taşıdığı Hammurabi Kanunları’nın yazılı olduğu stel, Louvre Müzesi’nde sergilenmektedir. Yaklaşık iki metrelik silindirik bir taşın üstüne çivi yazısı ile yazılmış olan kanunlar tam 282 maddedir, ancak bu maddelerin 30′u (madde 66-99) şu anda okunamayacak durumdadır. 13 sayısı uğursuz sayıldığı için 13. madde yazılmamıştır.<br />
<br />
Hammurabi Kanunları<br />
<br />
1. Bir kimse, bir diğerini esir eder ve onu köle ilan eder fakat bunu kanıtlayamazsa o zaman esir eden kişi ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
2. Bir kimse, bir adam hakkında bir suçlamada bulunur ve suçlanan kişi ırmağa gidip ırmağın üzerinden atlar da batarsa, suçlayan kişi onun evine sahip olur. ama ırmak suçlanan kişinin suçlu olmadığını kanıtlar ve o kişi canı yanmadan kurtulursa o zaman onu suçlayan kişi ölümle cezalandırılır ve ırmağı atlayan kişi kendisini suçlayanın evine sahip olur.<br />
<br />
3. Bir kimse büyüklerinin huzurunda bir suç iddia eder ve yaptığı suçlamayı kanıtlayamazsa, iddia ettiği büyük bir suç ise ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
4. O kimse, büyüklerini tahıl ya da para cezasına hükmetmeyi başarırsa o fiilden dolayı ödenen cezayı alır.<br />
<br />
5. Eğer bir yargıç bir davaya bakar ve bir karara varırsa verdiği hükmü yazılı olarak takdim eder; daha sonra verdiği kararda bir hata ortaya çıkarsa ve bu kendi hatasından kaynaklanırsa o zaman davada onun tarafından kararlaştırılan para cezasının on iki katını öder ve halka ilan edilerek yargıçlık makamından el çektirilir ve bir daha asla yargıçlık icra etmek için oraya oturamaz.<br />
<br />
6. bir kimse tapınağın ya da mahkemenin eşyasını çalarsa ölümle cezalandırılır ve ondan çalınmış malları alan kişi de ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
7. bir kimse, tanık ya da yazılı bir anlaşma yokken başka bir adamın oğlundan ya da kölesinden gümüş ya da altın, erkek ya da kadın köle, öküz ya da koyun, eşek ya da başka bir şey satın alırsa ya da ücretini ödeyerek kiralarsa hırsız addolunur ve ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
8. biri sığır ya da koyun ya da eşek ya da domuz ya da keçi çaldığında, eğer o çaldığı şey tanrı’ya ya da mahkemeye aitse hırsız otuz katını öder, eğer kralın özgür bir vatandaşına aitse on katını öder, eğer hırsızın ödeyecek bir şeyi yoksa ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
9. Bir kimse bir eşyasını kaybedip ve onu bir başkasının zilyetliğinde bulduğunda, eşyanın zilyedi olan kişi “bunu bana bir tacir sattı. onun parasını tanıklar huzurunda ödedim” derse ve eşyanın maliki: “mülkiyetin bana ait olduğunu bilen tanıklar getireceğim“ derse o zaman eşyayı satın alan kişi ona eşyayı satan taciri ve huzurunda eşyayı satın aldığı tanıkları getirir, malik de onun mülkiyetini tanıyabilen tanıklar getirir. yargıç hem huzurunda ödeme yapılan tanıkların hem de kayıp eşyayı tanıyan tanığın yeminli ifadelerini muhakeme eder. bu durumda satıcının hırsız olduğu kanıtlanmış olur ve ölümle cezalandırılır. kayıp eşyanın maliki malını geri alır ve onu satın almış olan da satıcıya ödemiş olduğu parayı geri alır.<br />
<br />
10. Eğer satın alan kişi satıcıyı ve de huzurunda eşyayı satın aldığı tanıkları getirmezse ama malın sahibi eşyayı tanıyacak tanıklar getirirse o zaman satın alan hırsızdır ve ölümle cezalandırılır ve malik de kayıp eşyasını geri alır.<br />
<br />
11. Eğer malik kayıp eşyayı tanıyacak tanıklar getirmezse o kötü niyetlidir, iftira atmıştır ve ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
12. Eğer tanık bulunamıyorsa yargıç azami sekiz ay olmak üzere bir süre tanır. Sekiz aylık süre içinde tanık ortaya çıkmamışsa suçludur ve henüz karara bağlanmamış davadaki para cezasını üstlenir.<br />
<br />
13. – On üç, rakamı uğursuz sayıldığı için; on üç numaralı madde yoktur-<br />
<br />
14. Bir kimse bir diğerinin reşit olmayan çocuğunu çalarsa ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
15. Bir kimse mahkemenin erkek ya da kadın kölesini ya da özgür bir adamın erkek ya da kadın kölesini şehir kapılarının dışında alırsa ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
16. Bir kimsenin evine mahkemenin ya da özgür bir adamın kaçak erkek ya da kadın kölesi gelir de o kişi köleyi vekilharça getirip durumu bildirmezse evin sahibi ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
17. Eğer bir kişi açık alanda kadın ya da erkek bir kaçak köle bulursa ve onu efendisine getirirse kölenin sahibi ona iki şikel gümüş ödeyecektir.<br />
<br />
18. Eğer köle efendisinin adını söylemezse onu bulan kişi saraya getirecektir; daha fazla araştırma yapıldıktan sonra efendisine geri götürülecektir.<br />
<br />
19. Eğer köleleri evinde tutar da onlar orada yakalanırlarsa evin sahibi ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
20. Eğer yakaladığı köle ondan kaçarsa o zaman kölenin sahibine yemin verir ve tüm suçlamalardan kurtulur.<br />
<br />
21. Bir kimse bir eve girecek delik açarsa o deliğin önünde ölümle cezalandırılır ve gömülür.<br />
<br />
22. Bir kimse soygun yaparken yakalanırsa ölümle cezalandırılır.<br />
<br />
23. Soyguncu yakalanamazsa, soyulan kişi zararının miktarını yemin ederek söylerse o zaman soygunun yapıldığı yerin ya da toprakların ya da mekanın sahibi olan kişi ya da topluluk çalınan mallarını tazmin eder.<br />
<br />
24. Eğer insan çalınmışsa topluluk ve … onun akrabaların bir mina gümüş öder.<br />
<br />
25. Bir evde yangın çıkar ve oraya yangını söndürmeye gelen bir kimse evin sahibinin malında göz gezdirip evin sahibinin malını alırsa kendisi de aynı ateşe atılır.<br />
<br />
26. Savaşmak için kralın seferine katılması emrolunan bir subay ya da bir er sefere katılmaz da paralı asker tuttuğu takdirde bedelini kendi uhdesinde tutuyorsa o yetkili ya da er ölümle cezalandırılır ve onu temsil eden kişi onun evine sahip olur.<br />
<br />
27. Bir subay ya da er savaşta kralın talihsizliğine uğrarsa (esir düşerse) ve onun arazileri ve bahçesi başkasına verilir ve verilen kişi onlara sahip olursa, esir olan geri dönüp kendi yerine vardığı takdirde arazisi ve bahçesi ona iade edilir ve o bunlara tekrar sahip olur.<br />
<br />
28. Bir subay ya da er kralın talihsizliğine uğrarsa (esir düşerse) ve oğlu onun varlıklarının sahipliğini üstlenebilecek durumda ise o zaman arazi ve bahçe ona verilir ve o babasının ücretine de hak kazanır.<br />
<br />
29. Eğer esir düşenin oğlu henüz gençse ve sahipliği üstlenebilecek durumda değilse arazi ve bahçenin üçte biri onun annesine verilir ve annesi onu yetiştirir.<br />
<br />
30. Eğer bir kabile reisi ya da bir adam evini, bahçesini ya da arazisini terk eder ve ücret karşılığı kiraya verirse ve başka biri onun evinin, bahçesinin ve arazisinin zilyedi olursa ve onları üç yıl süresince kullanırsa onların ilk sahibinin geri dönüp evini, bahçesini ve arazisini geri istemesi halinde ona geri verilmez ve onların zilyedi olan ve kullanan kişi onları kullanmaya devam eder.<br />
<br />
31. Eğer onları bir yıllığına kiralar ve bir yıl sonra geri dönerse evi, bahçesi ve arazisi ona geri verilecek ve onlara tekrar sahip olacaktır.<br />
<br />
32. Eğer bir kabile reisi ya da bir adam savaşta ele geçirilir ve bir tüccar onların özgürlüğünü satın alırsa ve onları saraya geri getirirse kendi evinde özgürlüğünü satın almaya yetecek araçlarının olması halinde kendisinin özgürlüğünü satın alır; evinde kendi özgürlüğünü satın almaya yetecek hiçbir şey yoksa kendi topluluğunun mabedi tarafından özgürlüğü satın alınır; onun özgürlüğünü satın almak için tapınakta bir şey yoksa mahkeme onun özgürlüğünü satın alır. Arazisi, bahçesi ve evi özgürlüğünü satın almak için verilemez.<br />
<br />
35. Her hangi bir kişi kralın kabile reislerine hediye ettiği sığırı ya da koyunu satın alırsa parasını kaybeder.<br />
<br />
36. Bir kabile reisinin, bir adamın ya da bir tebaanın kiraladığı arazisi, bahçesi ve evi satılamaz.<br />
<br />
37. Her hangi Bir kimse, bir kabile reisinin, bir adamın ya da bir tebaanın kiradaki arazisini, bahçesini ya da evini satın alırsa onun satış sözleşmesi tableti kırılır (geçersiz ilan edilir) ve parası yanar. Arazi, bahçe ve ev sahibine geri verilir.<br />
<br />
38. Bir mülkün kirasının ödeyerek başka her türlü yükümlülükten muaf olma hakkına sahip olan bir kabile reisi, adam ya da tebaa tarlası, evi ve bahçesi üzerindeki bu imtiyazını karısına ya da kızına devredemez; borcuna karşılık veremez.<br />
<br />
39. Ancak, satın aldığı bir tarlayı, bahçeyi ya da evi karısına ya da kızına devredebilir, onların mülkiyetine katabilir veya borcuna karşılık olarak verebilir.<br />
<br />
40. Tarlasını, bahçesini ve evini bir tüccara ya da başka bir kamu görevlisine satabilir, alıcı ise tarlayı, evi ve bahçeyi yararlanma hakkı karşılığında elinde tutabilir.<br />
<br />
42. Eğer bir kişi işlemek üzere bir tarlayı teslim alır ve o tarladan hiçbir mahsul elde edemezse bu onun tarlada çalışmadığını ispatlar ve komşusunun yetiştirdiği kadar tahılı tarla sahibine teslim etmelidir.<br />
<br />
43. Eğer tarlayı işlemeyip nadasa bırakmışsa komşularının ki kadar tahılı tarla sahibine verecektir ve nadasa bıraktığı tarlayı sabanla sürüp tohum ektikten sonra sahibine iade edecektir.<br />
<br />
44. Bir kimse çorak bir araziyi ekilebilir bir hale getirmek için teslim almış; ancak, tembellik yaparak o araziyi ekilebilir bir hale getirmemişse dördüncü yılda araziyi sabanla sürmeli, tırmıklamalı ve çift sürmeli ve ondan sonra sahibine geri vermeli ve ayrıca on gan (bir arazi ölçüm birimi)’lık bir arazi için on gur (bir ölçü birimi) tahılı arazi sahibine vermelidir.<br />
<br />
45. Bir kimse tarlasını sabit bir kira karşılığı ziraat için kiralıyor ve kira bedelini de alıyorsa; ancak, havaların kötü gitmesi nedeniyle ürün yok oluyorsa zarar toprağı işleyene aittir.<br />
<br />
46. Tarladan sabit bir kira almaz ve ürünün yarısı ya da üçte biri karşılığı kiralarsa tarladan elde edilen mahsul mal sahibi ile araziyi işleyen arasında orantılı olarak taksim edilir.<br />
<br />
47. İlk yıl ürün almada başarılı olamadığı için başkalarınca işlenen bir tarlayı teslim alırsa ilk tarlanın sahibi itiraz edemez, tarla işlenir ve anlaşmaya göre mahsulü toplanır.<br />
<br />
48. Bir kimse borçlanmışsa ve bir fırtına tahılları yere yatırmış ya da hasat başarılı olamamışsa veya susuzluktan tahıllar büyüyememişse o yıl alacaklısına tahıl vermesi gerekmez; borç tabletini suda yıkar ve o yıl için hiçbir kira ödemez.<br />
<br />
49. Bir kimse, bir tüccardan para alır ve tüccara susam ya da mısır ekilebilen bir tarlayı verir ve tarlaya susam ya da mısır ekilmesini sipariş ederse ve yetiştirici tarlaya susam ve mısır ekerse hasat edilen susamlar tarla sahibine aittir ve tarla sahibi tüccardan aldığı para ve yetiştiricinin geçimini sağlamak için tüccara mısır ile ödemede bulunur.<br />
<br />
50. Ekili bir mısır ya da susam tarlası verilirse tarladaki mısır ve susamlar tarla sahibine aittir ve kira olarak tüccara para ile ödeme yapar.<br />
<br />
51. Ödeme için hiç parası yoksa o zaman kraliyet tarifesine göre tüccardan aldığına karşılık kira olarak para yerine susam ya da mısır ile ideme yapar.<br />
<br />
53. Bir kimse, su bendini uygun koşullarda tutmaz ve bakımını yapmaz ve bu nedenle bent yıkılır ve tarlalar su altında kalırsa, o zaman barajı yıkılan kişi para karşılığı satılır ve elde edilen para harap olmasına yol açtığı mısırın karşılığı olarak verilir.<br />
<br />
54. Eğer bu mısırların karşılığı olarak yeterli gelmiyorsa malları da mısırları sular altında kalan çiftçiler arasında paylaştırılır.<br />
<br />
55. Bir kimse mısırlarını sulamak için ark açarsa; ancak, dikkatsizliği nedeniyle sular komşusunun tarlasını basarsa o zaman komşusunun mısır kaybını öder.<br />
<br />
56. Bir kimse suyun önünü açar ve komşusunun arazisinde su taşkınına yol açarsa her on gan’lık arazi için on gur mısır ödemelidir.<br />
<br />
57. Eğer bir çoban, arazi sahibinin izni ve koyunların sahibinin bilgisi olmaksızın otlamaları için koyunların tarlalara girmesine izin verirse, o zaman tarla sahibi mahsulünü hasat eder ve tarla sahibinin izni olmaksızın sürüsünü tarlada otlatan çoban her on gan’lık arazi için 20 gur’luk mısırı tarla sahibine öder.<br />
<br />
58. Sürü otlamayı bıraktıktan ve şehrin kapısında ortak sürüye katıldıktan sonra her hangi bir çoban onların tarlaya girmesine müsaade eder ve onları orada otlatırsa bu çoban otlatmaya müsaade ettiği tarlanın zilyedi olur ve hasatta her on gan’lık arazi için 60 gur mısır öder.<br />
<br />
59. Bahçe sahibinin izni olmaksızın her hangi bir adam bir ağacı kesip bahçeye devirirse yarım mina para öder.<br />
<br />
60. Her hangi Bir kimse, bir tarlayı bahçıvana bahçe haline getirmesi için bırakırsa ve o da bahçede çalışıp dört yıl süre ile bahçeye bakarsa beşinci yılda bahçıvan ile bahçenin sahibi bu bahçeyi ikiye bölerler ve bahçe sahibi kendi payını alır.<br />
<br />
61. Bahçıvan bahçenin bir kısmını hiç kullanılmamış bir vaziyette bırakarak tarlayı bahçe haline getirmeyi tamamlamamışsa işlenmemiş kısım onun payı olarak tahsis edilir.<br />
<br />
62. Bahçe olarak ona verilen tarlayı ekip biçmiyorsa ve ekilebilir (mısır ya da susam) bir arazi ise, komşu tarladaki ürünlere göre, nadasa bıraktığı yıllar süresince tarladan elde edilecek mahsulü arazi sahibine verir ve tarlayı ekilebilir konuma getirdikten sonra sahibine iade eder.<br />
<br />
63. Çorak arazileri ekilebilir hale getirdikten sonra sahibine geri verirse tarla sahibi ona bir yıl için on gan başına on gur öder.<br />
<br />
64. Her hangi bir kişi bahçesini bir bahçıvana işlemesi için devrederse bahçıvan bahçenin mülkiyetine sahip oluncaya dek bahçe sahibine bahçede üretilen ürünlerin 2/3′ünü verir.<br />
<br />
65. Eğer bahçıvan bahçeyi işlemezse ve bahçedeki mahsul perişan olursa, bahçıvan komşu bahçelerdeki ürünle orantılı olarak ödemede bulunur. (Burada paragrafın ¾’üne karşılık gelen bir kısım kayıptır.<br />
<br />
66. – 99. (Burada, paragrafın dörtte üçüne karşılık gelen bir kısım, kayıptır.)<br />
<br />
100. …..aldığı paraya göre faiz verir ve bunu yazılı olarak bildirir ve de uzlaştıkları gün tacire ödeme yapar.<br />
<br />
101. Gittiği ülkelerle ticaret anlaşması yoksa kazandığı bütün parayı tüccara vermek amacıyla simsara bırakacaktır.<br />
<br />
102. Bir tüccar yatırım için bir miktar parayı simsara emanet ederse ve simsar gittiği yerde bir miktar zarar ederse ana parayı tüccara vermek zorundadır.<br />
<br />
103. Seyahatte iken düşmanlar sahip olduğu her şeyi ondan alırlarsa simsar Tanrı adına yemin eder ve yükümlülükten kurtulur.<br />
<br />
104. bir tüccar nakletmesi için simsara mısır, yün, yağ veya başka bir mal verirse aracı aldığı miktarı belirten bir makbuzu tüccara vermelidir. Bundan sonra tüccara verdiği para için de ondan bir makbuz alır.<br />
<br />
105. Simsar dikkatsiz ise ve tüccara verdiği para için bir makbuz almamışsa faturalanmamış parayı kendi parası olarak sayamaz.<br />
<br />
106. Simsar tüccardan parayı teslim alırsa; ancak, tüccarla arasında bir anlaşmazlık varsa (makbuzu reddediyorsa) o zaman tüccar Tanrı ve parayı simsara verdiğine tanıklık eden şahitlerin huzurunda yemin eder ve simsar toplam meblağın üç katını ona öder.<br />
<br />
107. Eğer tüccar simsarı aldatırsa, yani simsar kendisine verilen her şeyi geri getirdiği halde, tüccar kendisine geri verilen şeylere ilişkin makbuzu inkar ediyorsa o zaman simsar tüccarı yargıçlar ve Tanrı önünde suçlar ve simsarın kendisine verdiği şeyleri aldığını hala inkar ederse simsara toplam meblağın altı katını öder.<br />
<br />
108. Eğer bir meyhaneci (kadın) içilen içkinin bedeli olarak brüt ağırlığına göre mısır kabul etmiyorsa ve para alıyorsa ve içki için aldığı para mısırın değerinden daha az ise tutuklanır ve suya atılır.<br />
<br />
112. Eğer bir kişi seyahate çıkar ve başka birisine gümüş, altın, değerli taşlar veya başka her hangi bir taşınır mal emanet ederse ve ondan tekrar geri almayı isterse ve emanet edilen kişi bütün malları belirlenen yere getirmez ve tam aksine onları kendisi kullanırsa o zaman malları geri getirmeyen bu kişi mahkum edilir ve kendisine emanet edilen her şeyin beş katını öder.<br />
<br />
113. Her hangi bir kişinin para veya mısır sevkıyatı varsa ve onları sahibinin bilgisi olmaksızın bir tahıl ambarından ya da bir kutudan almışsa; bu durumda sahibinin bilgisi olmaksızın tahıl ambarından mısırı ya da kutudan parayı alan kişi mahkum edilir ve aldığı mısırı geri öder. Ve ödediği komisyonu kaybeder.<br />
<br />
114. Eğer para veya mısır karşılığında bir hak talep etmez ve güç kullanarak hakkını almaya kalkışırsa her bir olay için bir mina (yarım kilo)’nın 1/3′ü kadar gümüş verir.<br />
<br />
115. Eğer bir kişinin diğerinden para veya mısır alacağı varsa ve onu buna karşılık hapsetmişse ve mahkum hapishanede doğal yollardan ölmüşse, olay kapanır.<br />
<br />
117. Eğer her hangi bir kişi borcunu ödeyemezse ve para için kendisini, karısını, oğlunu ya da kızını satarsa veya zorla çalıştırılmalarına izin verirse onları satın alan adamın ya da mal sahibinin evinde üç yıl süresince çalışırlar ve dördüncü yılda özgür bırakılırlar.<br />
<br />
118. Zorla çalıştırılmaları için kadın ya da erkek bir köleyi vermeleri halinde tüccarın bunları kiraya vermesi ya da para ile satması durumunda buna itiraz edilebilir.<br />
<br />
119. Eğer bir kişi borcunu ödemekte başarısız olursa ve kendisine bir çocuk doğuran kadın hizmetçiyi para karşılığı satarsa tüccarın ona ödediği para köle sahibine geri verilir ve kadın hizmetçi özgür bırakılır.<br />
<br />
120. Her hangi bir kişi diğer bir kişinin evinde muhafaza için mısırlarını depolamışsa ve depolanan mısırlara her hangi bir zarar gelmişse ya da evin sahibi tahıl ambarını açmış ve bir miktar mısır almışsa veya özellikle mısırların kendi evinde depolandığını inkar ediyorsa; o zaman, mısırların sahibi Tanrı’nın huzurunda (yeminle) hak iddia eder ve ev sahibi aldığı bütün mısırları sahibine geri verir.<br />
<br />
121. Her kim ki başkasının evinde mısırlarını depolar her yıl için her beş ka mısır başına bir gur oranında ardiye ücreti öder.<br />
<br />
122. Eğer bir kişi başkasına saklaması için gümüş, altın ya da başka bir şey verirse verdiği her şeyi birkaç şahide göstermelidir, bir sözleşme hazırlanmalıdır ve ondan sonra saklanması için teslim edilmelidir.<br />
<br />
123. Eğer şahit ve sözleşme olmaksızın saklanması amacıyla teslim ediliyorsa ve teslim alan kişi bunu inkar ediyorsa o zaman yasal olarak talep edebileceği bir hak yoktur.<br />
<br />
124. Eğer her hangi bir kişi gümüş, altın ya da başka bir şeyi şahitler huzurunda saklanması için birisine teslim eder de teslim edilen kişi bunu inkar ederse bu kişi bir hakimin huzuruna çıkarılmalı ve inkar ettiği her şeyi sahibine tam olarak geri vermelidir.<br />
<br />
125. Eğer bir kişi mallarını muhafazası için başka birine bırakırsa ve hırsız ya da soyguncular sayesinde onun ve diğer adamın malları ortadan kaybolursa ihmali nedeniyle kaybın oluşmasına yol açan evin sahibi ücret karşılığında kendisine teslim edilen bütün malları tazmin eder. Ancak, evin sahibi malların peşine düşerek onları hırsızlardan geri alabilir.<br />
<br />
126. Mallarını kaybetmeyen bir kişi kaybettiğini belirtiyor ve yanlış iddialarda bulunuyorsa; onları kaybetmemiş olsa bile eğer Tanrı huzurunda mallarını kaybettiğini miktarı ile birlikte iddia ediyorsa kaybettiğini iddia ettiği bütün malları tazmin edilir.<br />
<br />
127. Eğer her hangi bir kişi rahibelere (Tanrı’nın kız kardeşlerine) yada her hangi bir kişinin karısına iftira atarsa ve bunu ispat edemezse bu adam hakim huzuruna çıkarılır ve alnı işaretlenir (derisi çizilerek ya da belki de saçı kesilerek).<br />
<br />
128. Bir adam bir kadını karı olarak alır; ancak, aralarında her hangi bir ilişki söz konusu olmazsa bu kadın o adamın karısı olmaz.<br />
<br />
129. Bir adamın karısı başka bir adam ile basılırsa (suçüstü halinde) her ikisi de bağlanır ve suya atılır; ancak, koca karısını, kral da kölelerini affedebilir.<br />
<br />
130. Bir kişi, henüz erkek olarak bilinmeyen, hala babasının evinde yaşayan ve onunla uyuyan başka bir adamın karısına (nişanlı ya da çocuk annesi) tecavüz ederse ve bu adam öldürülür; ancak kadın masumdur.<br />
<br />
131. Eğer bir adam başka birisinin karısını itham ederse; ancak, o kadın başka bir adamla basılmazsa kadın yemin etmek zorundadır ve ancak ondan sonra kendi evine dönebilir.<br />
<br />
132. Bir adamın karısının başka bir adam ile ilgili olarak dedikodusu yapılırsa; ancak, kadın diğer adamla uyurken yakalanamazsa kadın kocası için nehre atılır.<br />
<br />
133. Eğer bir kişi savaşta esir alınırsa ve evinde geçimi sağlayacak şeyler olduğu halde karısı evini ve bahçesini terk edip başka bir eve giderse; bahçesine bakmadığı ve başka bir eve gittiği için yasal olarak suçlu bulunur ve nehre atılır.<br />
<br />
134. Eğer bir kişi savaşta esir alınırsa ve evinde geçimi sağlayacak şeyler olmazsa ve bu durumda karısı evini terk edip başka bir eve giderse masumdur.<br />
<br />
135. Eğer bir kişi savaşta tutsak edilirse ve evinde geçimi sağlayacak şeyler olmazsa ve karısı başka bir eve giderek orada çocuklarına bakarsa ve kocası geri geldiğinde evine dönerse, o zaman kadın evine geri dönebilir; ancak, çocuklar babalarına ait olur.<br />
<br />
136. Eğer bir kişi evinden ayrılırsa, kaçarsa bu kaçağın karısı kocasına geri dönmeyebilir.<br />
<br />
137. Bir adam kendisine bir çocuk veren karısından ya da kendisine bir çocuk veren kadından ayrılmak isterse, o zaman karısına çeyizini geri verir ve çocuklarına baksın diye tarlanın, bahçenin ve malların bir kısmının kullanım hakkını verir. Çocuklarını büyüttüğü zaman çocuklara verilenlerden bir parça, oğlanınkine eşit olan bir parça da ona verilir. Ondan sonra kalbinin erkeği ile evlenebilir.<br />
<br />
138. Eğer bir adam kendisine çocuk vermeyen karısından ayrılmak isterse ona babasının evinden getirdiği çeyizi ve başlık parasını verir ve ondan sonra onun gitmesine izin verir.<br />
<br />
139. Başlık parası yoksa ayrılma parası olarak yarım kilo altını ona vermelidir.<br />
<br />
140. Eğer adam azat edilmiş bir köle ise yarım kilonun 1/3′ü kadar altın verir.<br />
<br />
141. Eğer bir adamın birlikte yaşadığı karısı onu terk etmek isterse, borç altına sokarsa, evini virane haline getirirse ve kocasını ihmal ederse yargı kararıyla suçlu bulunur. Kocası onun serbest kalmasını teklif ederse kendi yoluna gider ve ayrılma parası olarak kadına hiçbir şey ödemez. Kocası onun serbest kalmasını istemezse ve başka bir kadın alırsa kocasının evinde hizmetçi olarak kalır.<br />
<br />
142. Bir kadın kocası ile kavga ederse ve ona “Benim için uygun biri değilsin” derse bu peşin hükmünün nedenlerini ileri sürmek zorundadır. Eğer kadın suçsuzsa ve onun payına düşen bir hatası yoksa; buna karşılık kocası onu terk etmiş ve ihmal etmişse, o zaman bu kadına hiçbir suç ithaf edilemez, çeyizini alır ve babasının evine geri döner.<br />
<br />
143. Eğer kadın masum değilse ve buna rağmen kocasını terk etmiş, evine bakmamış ve kocasını ihmal etmişse bu kadın suya atılır.<br />
<br />
144. Bir adam bir kadın alır da bu kadın ona bir kadın hizmetçi verirse ve çocuklarına bakarsa; ancak, buna rağmen adam başka bir kadın almak isterse ona izin verilmez; bu adam ikinci bir kadın alamaz.<br />
<br />
145. Bir adam bir kadını alır da kadın hiçbir çocuğa bakmazsa ve bu durumda adam başka bir kadın almak isterse ve o kadını alıp evine getirirse bu ikinci kadın karısı ile eşit düzeyde olmasına izin verilmez.<br />
<br />
146. Eğer bir adam bir kadın alır da bu kadın ona karılık yapsın diye bir kadın hizmetçi verir ve çocuklarına da bakarsa ve ondan sonra bu hizmetçi kadın onun karısı ile eşit olmak isterse ona çocuk doğurduğu için onun efendisi para karşılığı satamaz; ancak, onu kadın hizmetçiler arasında addederek ve bir köle olarak tutabilir.<br />
<br />
147. Eğer ona bir çocuk vermemişse o takdirde onun hanımı onu para karşılığı satabilir.<br />
<br />
148. Bir adam bir kadın alır da kadın hastalığa yakalanırsa ve adam ikinci bir kadın almak isterse hastalığa yakalanan karısını boşayamaz; bunun yerine onu inşa ettiği bir eve yerleştirir ve yaşadığı sürece ona yardım eder.<br />
<br />
149. Bu kadın kocasının evinde kalmak istemezse babasının evinden getirdiği çeyizi tazmin edilir ve kadın gidebilir.,<br />
<br />
150. Eğer bir adam karısına bir tarla, bahçe ve ev ile bunlara ait bir vesika verirse ve kocasının ölümünden sonra oğulları buna itiraz etmezlerse, o zaman anne tercih ettiği oğullarından birine mirasının tümünü bırakabilir ve kardeşlerine hiçbir şey bırakmayabilir.<br />
<br />
151. Bir adamın evinde yaşayan bir kadın kocasıyla hiçbir alacaklının onu tutuklayamayacağına dair bir anlaşma yapar ve buna ilişkin bir belge alırsa bu kadınla evlenmeden önce adamın borcu varsa alacaklı borca karşılık kadını alamaz. Adamın evine girmeden önce kadın bir borç sözleşmesi yapmışsa alacaklı da bu borç için kocayı alıkoyamaz.<br />
<br />
152. Kadının eve girmesinden sonra her ikisi birlikte bir borcun altına girmişlerse her ikisi de tüccara borcu ödemek zorundadır.<br />
<br />
153. Bir kadın başka bir adamın hesabına her ikisinin eşlerini öldürürse suça katılın çiftlerin her ikisi de kazığa oturtulur.<br />
<br />
154. Bir adam kendi kızıyla ensest ilişki içine girerse bulunduğu yerden sürülür.<br />
<br />
155. Bir kişi bir kızı kendi oğlu ile nişanlarsa ve oğlu da o kızla ilişkiye girerse ve bundan sonra baba kızı kirletirse ve birlikte basılırlarsa baba bağlanarak suya atılır.<br />
<br />
156. Bir kişi bir kızı kendi oğlu ile nişanlarsa ve oğlu o kızla ilişkiye girmeden babası kızı kirletirse yarım mina (250 gr) altın verir ve kızın babasının evinden getirdiği her şeyi tazmin eder. Kız ise gönlünün erkeği ile evlenebilir.<br />
<br />
157. Her hangi bir kişi babasından sonra annesi ile ensest ilişki suçunu işlerse her ikisi de yakılır.<br />
<br />
158. Her hangi bir kişi babasından sonra çocuk doğuran şef anne ile basılırsa babasının evinden kovulur.<br />
<br />
159. Kayınpederinin evine menkul mal getiren ve başlık parasını ödeyen her hangi bir kişi başka bir karı ararsa ve kayınpederine “senin kızını istemiyorum” derse kızın babası onun getirdiği her şeyin sahibi olur.<br />
<br />
160. Eğer bir kişi kayınpederinin evine taşınır mal getirir ve karısı için başlık parası öderse ve ondan sonra kızın babası “Sana kızımı vermeyeceğim” derse kendisi ile birlikte getirdiği her şeyi geri götürür.<br />
<br />
161. Eğer bir kişi kayınpederinin evine taşınır mal getirir ve karısı için başlık parası öderse ve ondan sonra arkadaşı ona iftira eder ve kayınpederi genç kocaya “Sen benim kızımla evlenemezsin” derse kendisinin yanı sıra getirdiği her şeyi eksiksiz ona vermek zorundadır; ancak, karısı arkadaşı ile evlenemez.<br />
<br />
162. Bir adam bir kadınla evlenir ve kadın adama oğullar doğurursa ve daha sonra bu kadın ölürse kadının babasının çeyiz üzerinde hiçbir hakkı yoktur; çeyizler oğlanlara aittir.<br />
<br />
163. Bir adam bir kadınla evlenir ve kadın adama oğullar doğurursa ve daha sonra bu kadın ölürse kayınpederinin evine ödediği başlık parası ona geri verilmişse kadının kocası kadının çeyizi üzerinde hiçbir hak iddia edemez; çeyiz kadının babasının evine aittir.<br />
<br />
164. Eğer kayınpederi ona başlık parasını geri ödemezse başlık parasını çeyizden alır ve arta kalanı kadının babasının evine verir.<br />
<br />
165. Bir kişi seçtiği oğullarından birine bir tarla, bahçe ve ev ile bunlara ait bir vesika verirse ve daha sonra baba ölürse ve kardeşler malı-mülkü pay ederlerse; o zaman ilk önce babasının hediyesini ona vermelidirler ve o da kabul etmelidir. Daha sonra babadan kalan mallar pay edilebilir.<br />
<br />
166. Bir kişi oğlu için kadınlar alır da küçük oğlu için hiçbir kadın almazsa ve ondan sonra ölürse kardeşler kalan malı paylaştıklarında küçük kardeşin payının yanı sıra henüz hiç karı almamış olan küçük kardeşe bir kadın sağlaması için bir başlık parasını ayırmalıdırlar.<br />
<br />
167. Bir adam bir kadınla evlenir de kadın adama çocuklar verirse ve bu kadın öldükten sonra adam bir kadın daha alır ve o da adama çocuklar verirse ve bundan sonra baba ölürse oğlanlar malları annelerinin durumuna göre pay edemezler, sadece çeyizleri bu şekilde pay edebilirler; babadan kalan mallar herkese eşit bir şekilde pay edilmelidir.<br />
<br />
168. Bir kişi oğlunu evden kovmak ister ve bunu hakimin önünde “Ben oğlumu kovmak istiyorum” diye ilan ederse hakim onun gerekçelerine bakar. Oğlanın babanın onu haklı bir şekilde evden uzaklaştıracağı kadar büyük bir suçu yoksa babası onu evden uzaklaştıramaz.<br />
<br />
169. Babanın oğlunu baba-oğul ilişkisinden mahrum edeceği kadar büyük bir suçu varsa baba onu bir kerelik affeder; ancak, oğlan ikinci defa aynı suçu işlerse baba onu bütün baba-oğul ilişkisinden mahrum edebilir.<br />
<br />
170. Bir adama karısı oğullar doğurursa ve kadın hizmetçisi de oğullar doğurursa ve baba hala yaşarken kadın hizmetçinin doğurduğu oğullarına “Benim oğullarım” derse ve onları da karısının oğulları arasında sayarsa ve ondan sonra baba ölürse karısının ve kadın hizmetçinin oğulları babadan kalan malları ortak bir şekilde bölüşürler. Karısının oğlu pay eder ve seçer.<br />
<br />
171. Ancak baba hala yaşarken hizmetçisinin oğullarına “Benim oğullarım” demezse ve ondan sonra ölürse hizmetçinin oğulları karısının oğulları ile malları paylaşamazlar; ancak, hizmetçiye ve oğullarına özgürlükleri verilir. Karısının oğullarının hizmetçinin oğullarını köleleştirmeye hakları yoktur; karısı çeyizini (babasından), kocasının ona verdiği hediyeleri, vesika ile ona verdiklerini alır ve kocasının evinde yaşar. Yaşadığı sürece onu kullanabilir; ev para karşılığı satılamaz. Onun bıraktığı her şey çocuklarına aittir.<br />
<br />
172. Eğer kocası ona hediye vermemişse, hediye karşılığında tazminat verilmelidir. Bir çocuğunun payına eşit olacak şekilde kocasının mallarından bir pay alır. Eğer çocukları ona baskı yaparlarsa ve zorla evden uzaklaştırmaya çalışırlarsa hakim meseleye bakar ve oğullar hatalı ise kadın kocasının evini terk etmez. Kadın evden ayrılmayı arzu ediyorsa kocasının ona verdiği hediyeyi oğullarına bırakmalıdır; ancak, babasının evinden getirdiği çeyizi alabilir. Bundan sonra kalbinin erkeği ile evlenebilir.<br />
<br />
173. Bu kadın gittiği yerdeki ikinci kocasına oğullar doğurursa ve ondan sonra ölürse onun daha önceki ve sonraki oğulları çeyizi aralarında paylaşırlar.<br />
<br />
174. Eğer ikinci kocasına hiçbir oğul vermezse ilk kocasının oğulları çeyize sahip olurlar.<br />
<br />
175. Eğer bir devlet kölesi ya da azat edilmiş birinin kölesi özgür birinin kızıyla evlenirse ve çocukları olursa kölenin efendisinin özgür olanın çocuğunu köleleştirmeye hiçbir hakkı yoktur.<br />
<br />
176. Ancak, eğer bir devlet kölesi ya da azat edilmiş birinin kölesi bir adamın kızıyla evlenir ve evlendikten sonra kız babasının evinden çeyiz getirirse ve her ikisi de ondan faydalanıp bir ev kurarlarsa ve bundan sonra köle ölürse; o zaman, özgür doğan kadın çeyizini ve kocası ve kendisinin kazandığı her şeyi alır. Bunları iki parçaya böler; bir parçasını kölenin efendisi alır, diğerini ise kadın çocuklarına bakmak için alır. Eğer özgür doğan kadın hediyeye sahip değilse kocasının ve kendisinin kazandığı her şeyi alır ve onları iki parçaya ayırır: kölenin efendisi bir parçasını kendisi de çocuklarına bakabilmek için diğerini alır.<br />
<br />
177. Çocukları henüz büyümemiş olan bir dul başka bir eve girmek (evlenmek) isterse hakim kararı olmaksızın bunu yapamaz. Eğer başka bir eve girerse hakim ilk kocasının evinin durumunu inceler. Bundan sonra ilk kocasının evi ikinci kocasına tevdi edilir ve kadın yönetici olur. Ve orada bir de kayıt tutulmalıdır. O evin düzenini sağlar, çocuklarını büyütür ve evde bulunan kapları satamaz. Dul bir kadının çocuklarının aletlerini satın alan kimsenin parası yanar ve eşyalar sahiplerine iade edilir.<br />
<br />
178. Bir merbut kadına ya da bir fahişeye babası bir çeyiz ve bunun için bir vesika verirse; ancak, bu vesikada onu dilediği şekilde miras bırakabileceği belirtilmemişse ve açıkça satma hakkına sahip olduğu belirtilmiyorsa ve bu durumda babası ölürse o zaman kardeşleri bahçesini ve tarlasını teslim alırlar ve hissesine göre ona mısır, yağ ve süt verirler ve onu memnun ederler. Eğer kardeşleri hissesine göre ona mısır, yağ ve süt vermezlerse o zaman bahçesi ve tarlası ona destek olur. Tarlanın ve bahçenin kullanım hakkına sahiptir ve yaşadığı müddetçe babasının ona verdiği her şey onundur; ancak, o bu malları ne satabilir ne de başkasına devredemez. Onun mirası kardeşlerine aittir.<br />
<br />
179. Bir rahibe ya da bir fahişe babasından bir hediye ve dilediği şekilde onu satabileceği açıkça belirtilen bir vesika elde etmişse ve babası ölmüşse o zaman kime isterlerse mallarını ona verebilirler. Kardeşleri hiçbir hak iddia edemez.<br />
<br />
180. Bir baba kızına- evlenilebilir olsun ya da bir fahişe olsun fark etmez- bir hediye verip de ölürse babasından kalan mirastan çocuklardan birinin payı kadar bir pay alır ve yaşadığı sürece onun kullanım hakkından yararlanır. Malları ise erkek kardeşlerine aittir.<br />
<br />
181. Bir baba bir tapınak hizmetçisini ya da tapınak bakiresini Tanrı’ya adarsa ve ona hediye vermez ve ölürse babasından kalan mirastan bir çocuk payının 1/3′ü kadar alır ve yaşadığı sürece onun kullanım hakkından yararlanır. Malları ise kardeşlerine aittir.<br />
<br />
182. Bir baba, kızını Babil’in Mardi’sinin karısı olarak adarsa ve ona hediye ya da bir tapu senedi vermeyip ölürse kardeşlerinden babasının evindeki mirastan bir çocuğun payının 1/3′ünü alır; ancak, Marduk onun malını kime dilerse ona bırakabilir.<br />
<br />
183. Bir baba kızına bir cariye, bir çeyiz, bir koca ve bir tapu senedi verirse ve ondan sonra ölürse babasından kalan maldan bir pay alamaz.<br />
<br />
184. bir baba kızına bir cariye ile birlikte bir çeyiz ve koca vermezse ve ölürse kardeşi babasının servetine göre ona bir çeyiz verir ve bir koca bulur.<br />
<br />
185. Bir adam bir çocuğu evlatlık alır ve oğlu olarak ona ismini verirse ve onu besleyip büyütürse büyümüş bu çocuk bir daha geri istenemez.<br />
<br />
186. Bir adam bir çocuğu evlatlık alırsa ve o çocuğu aldıktan sonra analığına ve babalığına zarar verirse evlatlık alınan bu oğlan babasının evine geri döner.<br />
<br />
187. Saray hizmetlerinde çalışan bir metresin ya da bir fahişenin oğlu geri alınamaz.<br />
<br />
188. Bir zanaatkar bir çocuğu besleyip büyütmek için yanına alırsa ve ona mesleğini öğretirse o çocuk geri alınamaz.<br />
<br />
189. Ona mesleğini öğretmezse bu evlatlık oğlan babasının evine geri döner.<br />
<br />
190. bir adam oğul olarak evlatlık aldığı bir çocuğa bakmaz ve onu diğer çocuklarla birlikte besleyip büyütmezse bu evlatlık oğlan babasının evine geri dönebilir.<br />
<br />
191. Bir oğlanı evlatlık olarak alan ve onu besleyip büyüten, bir ev kuran ve çocukları olan bir adam evlatlığını evden atmayı isterse bu evlatlık oğlan kendi yoluna gidemez. Babalığı kendi servetinden bir çocuğun payının 1/3′ünü ona verdikten sonra gidebilir. Tarla, bahçe ve evden ona bir şey verilmez.<br />
<br />
192. Bir metresin ya da fahişenin oğlu babalığına ya da analığına “Benim annem ya da babam değilsiniz” derse dili kesilir.<br />
<br />
193. Bir metresin ya da fahişenin oğlu babasının evini özler ve babalığını ve analığını terk edip babasının evine giderse gözleri çıkarılır.<br />
<br />
194. Bir adam çocuğuna bir sütanne tutarda çocuk onun ellerinde ölürse ve sütanne anne ve babaya haber vermeksizin başka bir çocuğu emzirirse onlar sütanne haber vermeksizin başka bir çocuğu emzirmekle suçlayabilirler ve onun memeleri kesilir.<br />
<br />
195. Eğer bir oğul babasına vurursa onun elleri balta ile kesilir.<br />
<br />
196. Eğer bir adam başka bir adamın gözünü çıkarırsa onun gözü de çıkarılır. [Göze göz]<br />
<br />
197. Eğer bir kişi başkasının kemiğini kırarsa onun kemiği de kırılır.<br />
<br />
198. Eğer bir kişi azat edilmiş bir adamın gözünü çıkarırsa ya da kemiğini kırarsa bir mina (yarım kilo) altın öder.<br />
<br />
199. Eğer bir adamın kölesinin gözünü çıkarırsa ya da kemiğini kırarsa onun değerinin yarısını öder.<br />
<br />
200. Bir adam kendisi ile eşit olan birinin dişini kırarsa onun da dişi kırılır. [Dişe diş]<br />
<br />
201. Bir kişi azat edilmiş bir adamın dişini kırarsa bir mina altının 1/3′ünü verir.<br />
<br />
202. Bir adam rütbece kendisinden daha üstün olan bir adamın vücuduna vurursa halkın önünde öküz kırbacı ile 60 kırbacı hak eder.<br />
<br />
203. Doğuştan özgür bir adam başka bir özgür doğan adama ya da eşit derecedeki birine vurursa bir mina altın öder.<br />
<br />
204. Azat edilmiş bir adam, başka bir azat edilmiş adama vurursa; on şikel para öder.<br />
<br />
205. Azat edilmiş bir adamın kölesi, azat edilmiş bir adama vurursa; kulağı kesilir.<br />
<br />
206. Bir kavga sırasında bir adam, diğerine vurur ve onu yaralarsa ve daha sonra “Onu kasıtlı olarak yaralamadım.” diye yemin ederse doktorların masrafını öder.<br />
<br />
207. Bu adam, yarası nedeniyle ölürse; öldüren, benzer bir şekilde yine yemin eder ve ölen kişi, doğuştan özgür ise; yarım mina para verir.<br />
<br />
208. Eğer azat edilmiş biri ise; bir minanın 1/3′ü kadar öder.<br />
<br />
209. Bir adam, henüz doğmamış çocuğunu kaybedecek şekilde doğuştan özgür bir kadına saldırırsa; onun kaybı için on şikel öder.<br />
<br />
210. Bu kadın ölürse öldüren kişinin kızı öldürülür.<br />
<br />
211. Özgür sınıfa ait bir kadın, bir darbe nedeniyle çocuğunu kaybederse; buna neden olan para olarak beş şikel öder.<br />
<br />
212. Bu kadın, ölürse; yarım mina öder.<br />
<br />
213. Bir adam, başka bir adamın kadın hizmetçisine saldırır ve kadın, çocuğunu kaybederse; o, para olarak iki şikel öder.<br />
<br />
214. Bu hizmetçi ölürse; bir minanın 1/3′ü kadar öder.<br />
<br />
215. Bir doktor operatör, bıçağı ile derin bir yarık açarsa ve onu tedavi ederse ya da bir operatör bıçağı ile (gözün üstünde) bir tümörü açarsa ve gözü kurtarırsa on şikel alır.<br />
<br />
216. Hasta, eğer azat edilmiş bir adamsa; beş şikel alır.<br />
<br />
217. Başka birinin kölesi ise; sahibi doktora iki şikel verir.<br />
<br />
218. Bir doktor, operatör bıçağı ile derin bir yarık açarsa ve hastayı öldürürse ya da bıçak ile bir tümörü açıp gözü keser ise doktorun elleri kesilir.<br />
<br />
219. Bir doktor, operatör bıçağı ile azat edilmiş bir adamın kölesinde derin bir yarık açarsa ve onu öldürürse; o köleyi başka bir köle ile ikame etmelidir.<br />
<br />
220. Eğer operatör, bıçağı ile bir tümörü açar ve gözünü çıkarırsa; kölenin değerinin yarısını öder.<br />
<br />
221. Eğer bir doktor, kırık bir kemiği ya da insanların hastalıklı kısımlarını iyileştirirse; hastalar, ona nakit olarak beş şikel verirler.<br />
<br />
222. Azat edilmiş bir adam ise; üç şikel verir.<br />
<br />
223. Köle ise; sahibi doktora iki şikel verir.<br />
<br />
224. Bir veteriner cerrah, bir eşek ya da bir öküz üzerinde ciddi bir ameliyat yapar ve tedavi ederse; ücret olarak sahibi, cerraha bir şikelin 1/6′sını öder.<br />
<br />
225. Bir veteriner cerrah, bir eşek ya da bir öküz üzerinde ciddi bir ameliyat yapar ve onu öldürürse sahibine; değerinin ¼’ünü öder.<br />
<br />
226. Ustanın bilgisi olmaksızın bir berber satılmayan bir kölenin üzerindeki kölelik işaretini silerse; bu berberin elleri kesilir.<br />
<br />
229. Bir inşaatçı, herhangi bir kişi için bir bina inşa eder ve bu binayı uygun bir şekilde yapmazsa ve onun inşa ettiği bina yıkılıp sahibini öldürürse, inşaatı yapan öldürülür.<br />
<br />
230. Eğer bina ev sahibinin oğlunu öldürürse, inşaatı yapanın da oğlu öldürülür.<br />
<br />
231. Bina sahibinin kölesini öldürürse, evin sahibine köle için bir köle ödeme yapar.<br />
<br />
232. Binanın bir kısmı harap olursa, harap olan kısmın tümünü tazmin eder ve inşa ettiği binayı düzgün bir şekilde inşa edinceye dek kendi imkanlarıyla evi yeniden inşa eder.<br />
<br />
233. Bir kişi, başkası için bina yapıyorsa, bina henüz tamamlanmamış olsa bile, duvarı devrilmişse; inşaatı yapan kişi, kendi imkanlarıyla duvarı daha sağlam bir şekilde yapmalıdır.<br />
<br />
234. Tekne inşa eden bir kişi, birisi için 60 gur uzunluğunda bir tekne yaparsa; nakit olarak iki şikel ücret alır.<br />
<br />
235. Tekne inşa eden bir kişi, birisi için bir tekne yaparsa ve tekneyi sıkı yapmazsa ve aynı yıl içerisinde tekne denize açıldığında hasar görürse; tekne yapımcısı, tekneyi alır ve kendi imkanlarıyla sağlamlaştırır. Sağlam tekneyi, tekne sahibine verir.<br />
<br />
236. Bir kişi, kendi teknesini bir gemiciye kiralarsa ve gemicinin dikkatsizliğinden tekne enkaz haline gelir ve batarsa; gemici, tekne sahibine tazminat olarak başka bir tekne verir.<br />
<br />
237. Bir kişi bir gemici ve onun teknesini kiralarsa ve onu mısır, giyecek, yağ, hurma ve benzeri uygun şeylerle doldurursa; ancak gemicinin dikkatsizliğinden gemi batarsa ve taşıdıkları harap olursa o zaman gemici hem enkaz haline gelen gemiyi hem de içindekileri tazmin etmelidir.<br />
<br />
238. Bir gemici, her hangi bir kimsenin gemisini kazaya uğratır da gemiyi muhafaza ederse; geminin değerinin yarısını öder.<br />
<br />
239. Bir kişi, bir gemici kiralarsa; yıl başına altı gur mısır öder.<br />
<br />
240. Bir tüccar, bir feribota çarpar ve onu enkaz haline getirirse; kaza geçiren teknenin sahibi, Tanrı önünde adalet arar; feribot ile çarpışan tüccar, gemisinin sahibi diğer botun sahibine bütün hasar için tazminat ödemelidir.<br />
<br />
241. Herhangi bir kimse, angarya için bir öküzü zorla alırsa; nakit olarak bir minanın 1/3′ünü öder.<br />
<br />
242. Herhangi bir kişi, bir yıllığına öküzleri kiralarsa; sabana koşulan öküzler için dört gur mısır öder.<br />
<br />
243. Sığır sürüsünün kirası olarak sahibine üç gur mısır ödenir.<br />
<br />
244. Bir kimse, bir öküz ya da bir eşek kiralarsa ve bir aslan, onu otlakta öldürürse; zarar, sahibine aittir.<br />
<br />
245. Bir kimse, bir öküzleri kiralar da onları kötü muamele ya da darbe sonucu öldürürse; öküze karşı öküz vererek tazmin etmelidir.<br />
<br />
246. Bir kimse, bir öküz kiralar da onun bacağını kırarsa ya da boyun bağlarını keserse; öküze karşı öküz vererek tazmin eder.<br />
<br />
247. Bir kimse, bir öküz kiralar da onun gözünü çıkarırsa; sahibine değerinin yarısını öder.<br />
<br />
248. Bir kimse, bir öküz kiralar da onun bir boynuzunu kırarsa ya da kuyruğunu keserse veya burnunu yaralarsa sahibine değerinin dörtte birini öder.<br />
<br />
249. Bir kimse, bir öküz kiralar da; Tanrı, ölsün diye ona vurursa; onu kiralayan kişi, Tanrı adına yemin eder ve suçsuz olduğu kabul edilir.<br />
<br />
250. -Bir öküz, caddeden (pazardan) karşı karşıya geçerken birileri onu itip öldürürlerse; sahibi, mahkemede (kiralayana karşı) herhangi bir hak talebinde bulunamaz.<br />
<br />
251. Bir öküz, boynuzla yaralanmış ise ve bu da onun boynuzlayan bir öküz olduğunu gösteriyorsa ve onun boynuzları bağlanmamışsa ve öküz doğuştan özgür olan birini boynuzlayıp öldürmüşse; sahibi, nakit olarak yarım mina altın verir.<br />
<br />
252. Eğer bir kişinin kölesini öldürürse bir minanın 1/3′ünü verir.<br />
<br />
253. Bir kişi, başka biriyle tarlasını işlemesi için anlaşır ve ona ekmesi için tohum verirse, boyunduruğa koşulmuş bir çift öküz verirse ve o kişi, mısırı ya da diğer ürünü çalar ve kendisine ayırırsa elleri baltayla kesilir.<br />
<br />
254. Eğer kendisine tohumluk mısır ayırır ve boyunduruğa koşulmuş öküz de kullanmazsa; aldığı miktar kadar tohumluk mısır verir.<br />
<br />
255. Eğer öküz boyunduruğunu başkasına kiraya verirse ya da tarlaya ekmeyerek tohumluk mısırı çalarsa; suçlu bulunur ve her bir yüz gan için altmış gur mısır öder.<br />
<br />
256. Onun topluluğu, onun adına bunu ödemezse; sığırlarla birlikte (çalışması için) tarlaya gönderilir.<br />
<br />
257. Bir kimse, tarla işçisi kiralarsa; bir yıl için sekiz gur mısır öder.<br />
<br />
258. Bir kimse, bir öküz sürücüsü kiralarsa; yıl başına ona altı gur mısır öder.<br />
<br />
259. Bir kimse, tarladan bir su çarkı çalarsa; sahibine nakit olarak beş şikel öder.<br />
<br />
260. Bir kimse, (suyu nehirden ya da kanaldan almaya yarayan) bir su kaldıracı ya da bir sabanı çalarsa nakit olarak üç şikel ödemelidir.<br />
<br />
261. Bir kimse, koyun ya da sığırlar için bir çoban kiralarsa; yıl başına sekiz gur mısır öder.<br />
<br />
263. Kendisine verilen koyunu ya da sığırı öldürürse; sahibine sığır için sığır, koyun için koyun vererek tazmin eder.<br />
<br />
264. Gözetlemesi için koyun ya da sığırın emanet edildiği, üzerinde anlaşılan ücretini alan ve tatmin edilen bir çoban, koyun ya da sığırların sayısını azaltırsa ya da daha az doğumla artış gerçekleşirse; kaybettiği kârı ya da artışı telafi etmelidir.<br />
<br />
265. Kendisine bakması için koyun ya da sığır emanet edilen bir çoban, hatalı davrandıysa, doğal yoldan sürünün daha az artmasına yol açtıysa ya da onları para karşılığı sattıysa; mahkum edilir ve kaybın on katını sürü sahibine verir.<br />
<br />
266. Bir hayvan, Tanrı tarafından öldürüldüyse; (kaza) ya da bir aslan, onu öldürdüyse; çoban, Tanrı huzurunda mâsumiyetini ilan eder ve sahibi de bunun kaza olduğunu kabul eder.<br />
<br />
267. Bir çoban bir şeyleri ihmal ettiği için ahırda bir kaza meydana gelmişse bu kazadan çoban sorumludur ve sığır ya da koyunu sahibine tazmin eder.<br />
<br />
268. Harman dövmek için bir kimse, bir eşek ya da öküz kiralarsa kira 20 ka mısırdır.<br />
<br />
269. Harman dövmek için bir kimse, bir eşek kiralarsa kira 20 ka mısırdır.<br />
<br />
270. Harman dövmek için bir kimse, genç bir hayvan kiralarsa kira 10 ka mısırdır.<br />
<br />
271. Bir kimse, bir çift öküz, yük arabası ve sürücüsünü kiralarsa; bir gün için 180 ka mısır öder.<br />
<br />
272. Bir kimse, yalnızca bir yük arabası kiralarsa bir günlüğüne 40 ka mısır öder.<br />
<br />
273. Bir kimse, bir gündelikçi kiralarsa yıl başından beşinci aya kadar (günlerin uzun ve işin zor olduğu Nisan-Ağustos arası) nakit olarak her gün için altı gerah; altıncı aydan yılın sonuna kadar ise beş gerah öder.<br />
<br />
274. Bir kimse, usta bir zanaatkar kiralarsa ona …’nın ücreti olarak günde beş gerah, çömlekçilik ücreti olarak beş gerah, terzilik ücreti olarak beş gerah, …ipçilik ücreti olarak dört gerah, duvarcılık ücreti olarak…gerah öder.<br />
<br />
275. Bir kimse, bir feribot kiralarsa günde üç gerah öder.<br />
<br />
276. Bir kimse, bir yük gemisi kiralarsa günde iki buçuk gerah öder.<br />
<br />
277. Bir kimse, 60 gur’luk bir tekne kiralarsa; onun kirası olarak günde bir şikelin 1/6′ı kadar para öder.<br />
<br />
278. Bir kimse, bir kadın ya da erkek köle satın alır ve bir ay geçmeden benu hastalığına yakalanırlarsa; köleleri satıcıya geri götürür ve ödediği parayı geri alır.<br />
<br />
279. Bir kimse, bir kadın ya da erkek köle satın alır ve üçüncü şahıslar üzerinde hak iddia ederlerse; satıcı, bundan sorumludur.<br />
<br />
280. Yabancı bir ülkede bir kimse başka bir ülkeye ait olan bir kadın ya da erkek köle alırsa ve bu kadın ya da erkek kölenin sahibinin ülkesine döndüğünde onları tanırsa ve köleler ülkenin yerlileri ise para almadan onları sahibine geri verir.<br />
<br />
281. Onlar, başka bir ülkeden ise alıcı onlar için tüccara ödediği parayı deklare eder ve kadın ve erkek köleyi elinde tutar.<br />
<br />
282. Bir köle, efendisine; “Sen benim efendim değilsin.” derse ve onlar, o köleyi suçlarsa efendisi onun kulağını keser.GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-72771222132450590862012-08-09T18:28:00.001+03:002012-08-09T18:28:43.605+03:00Ramazan Ayı'nda Bir Çocuğumuzu da SEN Güldürmek İster misin?<center><a href="http://postimage.org/" target="_blank"><img alt="img1 ee16bb0a 13d4 4703 9f6b abb184eb1265" border="0" src="http://s7.postimage.org/454xsgg3v/img1_ee16bb0a_13d4_4703_9f6b_abb184eb1265.jpg" /></a><br />
<br />
<br />
*<br />
<iframe allowfullscreen="allowfullscreen" frameborder="0" height="400" mozallowfullscreen="mozallowfullscreen" src="http://player.vimeo.com/video/47162905?autoplay=1" webkitallowfullscreen="webkitallowfullscreen" width="500"></iframe><br />
*<br />
<br />
<br />
LÖSEV, Türkiye genelinde yaklaşık olarak 11.500 lösemili aileye mutluluk kolileri dağıtıyor.<br />
<br />
Vakıf, zorlu tedavi sürecinden geçen lösemili ve kanserli çocukların moral kazanmaları için Türkiye’nin dört bir yanında Ramazan’da iftar yemekleri de düzenleyerek yüzlerce aileye ulaşıyor. Eğer sen de bir koli mutluluk armağan etmek istersen farklı paketlerdeki yardım seçeneklerinden en uygununu seçip bu kutsal ayda desteğini gösterebilirsin.<br />
<br />
Detaylı bilgi için <strong><a href="http://www.losev.org.tr/" target="_blank">www.losev.org.tr</a></strong> sitesi veya <strong><a href="http://www.facebook.com/losev0660" target="_blank">www.facebook.com/losev0660</a></strong> Lösev Facebook sayfasını ziyaret edebilirsin. Lösev’i Twitter’da da <strong><a href="http://twitter.com/losev1998" target="_blank">@losev1998</a></strong> hesabından takip edebilir, <strong><a href="http://twitter.com/#!/search/?q=%23LosevHayatVerir&src=typd" target="_blank">#LosevHayatVerir</a></strong> hashtag’i ile paylaşımlarınla destekleyebilirsin.<br />
<br />
<span style="font-size: 80%;">Bir <a href="http://www.bumads.com.tr/?clientid=fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028&offerid=312" rel="nofollow" target="_blank" title="bumads">bumads</a> sosyal sorumluluk içeriğidir.</span><br />
<script type="text/javascript">ad_client = 'fa58780c-2257-407c-a545-495bd2ace028';ad_offer ='312';</script><script src="http://sayac.bumads.com.tr/showads.js" type="text/javascript"></script></center>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-25476867475821433412012-07-31T17:36:00.003+03:002012-07-31T17:36:58.913+03:00HANYA'NIN FETHİ VE YUSUF PAŞA'NIN SONU<div style="font-family: Georgia,"Times New Roman",serif;">
<b><i>Türk ordusu yapmış olduğu mücadeleler sonucunda Girit’te bazı kaleleri
işgal etmiş ve yeni büyük başarılar kazanmak için 1645 yılının
sonbaharında Hanya’ya çıkmış ve tepeleri işgal etmeyi başarmıştı. Bu
bölgelerdeki köylüler kendi hallerinde hatta eğlence içinde idiler.
Türklere karşı kesinlikle gelmiyor daha çok sevinç içindeydiler. Çünkü
bunlar yerli halk idi ve Venediklilerden çok çekmişler ve artık
Türklerin sonsuz adaletine ve koruyuculuğuna inanıyorlardı. <br /><br />
Türk ordusu artık tedbiri elden bırakmıyor, Venediklilerin bir oyununa
ve hilesine düşmemek için Hanya Ovasında esir edilenleri vakit
kaybetmeden Başkomutanlık karargahına gönderiyorlardı. Özellikle Yusuf
Paşa burada yapmış olduğu savaşlarda Türk adaletinin bir temsilcisi gibi
de halka iyi muamele etmekteydi. Örneğin Hanya Ovasındaki köyler yağma
edilmiş, fakat kimse kılıçtan geçirilmemiştir. Halbuki o devirlerde
kan’a kan alınırdı. Başkomutan Yusuf Paşa, Girit köylülerinin Türk
askerlerine karşı koymadan teslim olduklarını öğrenince görevleri
başında bulunan komutanlara yerli halka fazla kötü muamele yapılmaması
ve bu halkın savaş esiri olmadığını özellikle belirtmiştir. </i> <i><br /><br />
Venediklilerin Hanya komutanı Novagiero, Türk ordusunun yapmış olduğu
tüm saldırılarını geri püskürtüyordu. Bu çetin geçen mücadelelerden
birinde Yusuf Paşa askerini savaşa daha iyi motive etmek amacıyla
askerlerin arasına girdiği bir sırada kaleden atılan bir top güllesi
yere düşmüş ve Rumeli sipahilerinden beş eri şehit ettiği bir sırada çok
yakınında bulunan Yusuf Paşanın üstü şehit kanı ile bulanmış olduğundan
paşanın şehit olduğu düşüncesi ile askerler arasında panik oluşmuş ve
Türk askerlerinin geri çekilmesini yine Yusuf Paşa ölmediğini sadece
üstündekilerin şehit kanı olduğunu ve zaferin Türk ordusunda olacağını
haykırmasıyla durdurmuştu. Bu olay Türk askerlerine yeni bir cesaret
kaynağı olmuştu. Bu sıralarda Suda limanında bulunan ve Venedik
gemilerinden çıkan bin kadar asker Türk ordusuna karşı hücuma geçti.
Dukakin Ali Bey, 300 serdengeçti ile bu bin kişinin üzerine yürümesiyle
ön safta bulunan Venediklileri kılıçtan geçirdi. Buna rağmen
Venedikliler çok cesur savaşıyorlardı. Ancak Türk Ordusu da ne pahasına
olursa olsun yılmıyor ve Hanya’yı teslim almak istiyordu. </i> <i><br /><br />
Türkler, Venedik kalelerine yaklaşmak için yer altından tüneller
kazmaktaydı. Venediklilerde Türk ordusunu gafil avlamak amacıyla aynı
yolu seçmişti. Bir gün iki taraf bu tünellerde karşılaşmıştılar ve zafer
Türklerde kaldı. </i> <i><br /><br />
Hanya’nın muhasarası tam 54 gün sürmüş, alay beyi Mustafa Bey, Alaca
Hisar Beyi Mahmut Bey, Serdengeçti Ağası Yusuf Ağa, Yeniçeri Serdengeçti
Ağası Deli Kurt, Köstendil Beyi Kaya Bey gibi kahramanlar şehit
düşmüşler, Yanya mirlivası Arslan Paşa ve daha pek çok komutan
yaralanmıştı. Venedikliler hala sarsılmadan karşı duruyorlardı. Bütün
askerler ve komutanlar muhasaradan vazgeçileceği düşüncesindeydi. Bunu
önceden sezen başkomutan Yusuf Paşa bütün komutanları bir hendek içinde
topladıktan sonra onlara, göstermiş oldukları yiğitlik ve
kahramanlıklarından dolayı teşekkür etti ve onlardan son kez top yekün
hücum yapmalarını istedi. Ayrıca Hanya’nın daha fazla dayanacak gücü
kalmadığını zaferin kendilerinde kalacağını komutanlarına inandırmayı
başardı. </i> <i><br /><br />
19 Ağustos Cumartesi günü başkomutanlık karargahında hücum hazırlıkları
devam ederken, Hanya kalesinde beyaz bayrak dalgalanmaya başlamıştı. Tam
54 gün teslim olmamak için geceli gündüzlü çarpışan Hanya kalesindeki
Venedikliler çok zahiyyat vermişler, son ümitleri de yok olduktan sonra
teslim olmak mecburiyetinde kalmışlardı. </i> <i><br /><br />
Venedikliler kale burçlarına beyaz bayrağı çektikten sonra ihtiyar bir
Venedikli elçiyi Türk ordusuna göndermişlerdi. İhtiyar, Rumeli Beyler
Beyi Hasan Paşadan canlarına dokunulmaması için “aman” verdiğiniz
takdirde hiçbir karşı direniş gösterilmeden teslim olacaklarını paşaya
bildirdi. Paşa da: “Teslim olanlar, bize emanettir. Emanetlerin mal ve
canları emniyette olur.””dedi. </i> <i><br /><br />
İhtiyar Venedikli diz çöküp, Hasan Paşanın eteklerinden öptükten sonra
yanında iki Türk subayı ile geri döndü. Fethin ikinci gününde, iki sıra
olmuş Türk askerlerinin önünden çoluk çocuklarıyla geçen Venedikliler,
kendilerini Kandiye Kalesine götürecek Türk kadırgalarına biniyorlardı.
Öte yandan baş komutan silahtar Yusuf Paşa, Giritli halka din ve mezhep
ayrımı gözetmeden kendi evlerinde ve işlerinin başında
yaşayabileceklerini bildirmişti. Giritlilerde Türk idaresinin bu
davranışı karşısında oldukça memnun olmuşlar ve “kurtulduk bu canavar </i> <i><br /><br />
Venediklilerden!” diye bağırıyorlardı. </i> <i><br /><br />
Bir Türk geleneği olarak da feth edilen şehir ve kalelerde lüzum görülen
kiliseler camiye çevrilmiş ve ilk ezan okunup namaz kılındıktan sonra,
Sen-Nicoles Kilisesi Sultan İbrahim adına “Hünkar Cami”, San- Franscesko
Kilisesi Serdar adına “Yusuf Paşa Cami”, San-Sava Kilisesi Serdar
Muavini Koca Musa Paşa adına “Musa Paşa Cami”sine çevrilmiştir. </i> <i><br /><br />
Silahdarlıktan Kaptan-ı Deryalığa terfi ettirilen Yusuf Paşa
kumandasındaki Osmanlı ordusu Girit’te Hanya kalesini 54 gün süren bir
kuşatmadan sonra Hicri 1055-Miladi 1645 yılında feth etmeyi başardı.(24)
Öte yandan Hanya’nın feth edildiği haberini İstanbul’a bildirmek için
kapıcılar Kethudası Hüseyin Ağaya gönderildi. Haberi alan Sultan İbrahim
son derece sevinmiş ve İstanbul tarihi günlerinden birini yaşamıştır.
Girit uğrunda şehit olanlar için dualar edildiği gibi gaziler içinde
destanlar düzülmüştür. Yusuf Paşa 20 Kasım 1645 yılında Serdar-ı Ekrem
olarak iki kadırgası ile İstanbul’a gelmiş ve doğruca padişahın huzuruna
çıkıp etek öptükten sonra, zaferi birde kendisi müjdelemiştir.
Padişahta Yusuf Paşaya iltifatlarda bulundu ve tebrik etti. </i> <i><br /><br />
Öte yandan Girit seferine pek taraftar olmayan Sadrazam Semin Mehmet
Paşa, Yusuf Paşayı bu başarısından ve yerine geçeceğinden dolayı onu
kıskanmıştı. Bu yüzden de padişahı Yusuf Paşanın Girit’te pek çok
ganimet elde ettiğini ama İstanbul’a hiçbir şey getirmediği yolundaki
telkinleriyle devamlı kışkırttı.Evliya Çelebi'nin de bahsettiği gibi paşaya karşı büyük bir karalama kampanyası başlatıldı.Hanya'dan altın bir direk aldığı padişaha anlatıldı oysa ki altın direk değil renkli bir sütun alınmıştı hanya'dan ama Sultan İbrahim kriz geçirdiği bir
dönemde de tarihin ibret sayfalarında Dürüst ve Cesur bir Komutan olan
Yusuf Paşanın idam fermanını çıkarmıştır. Girit’te büyük başarı göstererek
“Hanya Fatihi” olarak tarih sayfalarında kalacak olan Yusuf Paşa,
İstanbul’a gelişinin iki ay gibi süreden sonra idam edilmiştir. Sultan İbrahim yaptığına daha sonraları çok pişman olmuştur çünkü:Hanya'dan getirilen altın bir sütun değil dediğimiz gibi sarı renklibir direktir.Sultan pişman olmasına olmuştur ancak Evliya Çelebi'nin dediği gibi ba'de harabü'l Basra'dır.Yaniiş işten geçmiştir.(İstanbul'da Yeni Cami'de bu sarı sütun görülebilir)</i> <i><br /><br />
Girit’in fethi Osmanlı devletine çok pahalıya mal olmuştu. Başlangıçta
elde edilen bu başarılar büyük ümit verdi. Ancak Venedik’in Çanakkale
Boğazını ablukaya alması ve Osmanlı Devletinin Girit’e kuvvet
göndermesine engel olmasından dolayı savaş uzamıştır. Lakin bozca ve
Limni adalarını zapteden ve Çanakkale Boğazı’nı abluka altına alan
Venedikliler, denizlerde kazandıkları bu üstünlüklere rağmen Osmanlı
Devletini, ne Girit adasının fethinden vazgeçirmeye, nede güç bir
durumda bulunan Girit’teki Türk kuvvetlerinin diğer kaleleri teker teker
almasına engel olabildiler. </i></b> </div>
<b><i><span style="font-family: Georgia,"Times New Roman",serif;">alıntıdır.eklemeler hariç. </span></i></b>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-48359163747865122462012-07-31T17:09:00.003+03:002012-07-31T17:09:44.857+03:00YEDİ SEKİZ HASAN PAŞA<b>Yedi Sekiz Hasan Paşa</b> (d. <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/1831" title="1831">1831</a> - ö. <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/23_Ocak" title="23 Ocak">23 Ocak</a> <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/1905" title="1905">1905</a>), <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C4%B1" title="Osmanlı">Osmanlı</a> <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%9Fa" title="Paşa">paşası</a>. <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C4%B1" title="Osmanlı">Osmanlı</a> Ordusu'nda erlikten <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Mare%C5%9Fal" title="Mareşal">mareşalliğe</a> kadar yükselebilen nadir isimlerdendir. Okuma yazması zayıf olduğundan, imzası <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Arap%C3%A7a" title="Arapça">Arapça</a> <i>yedi</i> (٧) ve <i>sekiz</i> (٨) rakamlarından oluştuğu için bu lakabı almıştır.<br />
<a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/1831" title="1831">1831</a>'de <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87orum" title="Çorum">Çorum</a>'da doğdu. Askerliğine kadar demirci ustası olan babasının yanında çalışıp, askerlik vazifesiyle <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a>'a geldi. <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1r%C4%B1m_Sava%C5%9F%C4%B1" title="Kırım Savaşı">Kırım Savaşı</a>'na katılıp büyük yararlılıklar gösterdi. <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stanbul" title="İstanbul">İstanbul</a>'a dönüşünde çavuş oldu. Gözüpekliğiyle, daha çok <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Arnavut" title="Arnavut">Arnavut</a> ve <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87erkes" title="Çerkes">Çerkeslerin</a>
tekelinde olan muhafız alaylarında kendine yer edindi. Muhafız olarak
katıldığı bir hac seferi sonrası içinde bulunduğu gemiyi batmaktan
kurtarınca, <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Abd%C3%BClmecit" title="Abdülmecit">Abdülmecit</a> tarafından mülazımlık (teğmen) payesiyle ödüllendirildi.<br />
<a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Abd%C3%BClaziz" title="Abdülaziz">Abdülaziz</a>'in saltanatında Ağa payesiyle <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Be%C5%9Fikta%C5%9F,_%C4%B0stanbul" title="Beşiktaş, İstanbul">Beşiktaş</a> karakol komutanı oldu. <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Ramazan" title="Ramazan">Ramazanda</a> yemek yiyip, içki içenleri dövüp sonra <i>Allah ıslah etsin !</i> diye bıraktığı rivayet edilir. <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/II._Abd%C3%BClhamit" title="II. Abdülhamit">II. Abdülhamit</a>'i devirmek için Çırağan baskınını gerçekleştiren <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Ali_Suavi" title="Ali Suavi">Ali Suavi</a>'yi bir sopayla kafasına vurarak öldüren Hasan Ağa'ya bu olaydan sonra paşalık (mareşallik) unvanı verildi. <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/93_Harbi" title="93 Harbi">Osmanlı-Rus Savaşında</a> <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Kafkas" title="Kafkas">Kafkas</a> cephesinde büyük yararlılıklar gösterdi.<br />
Yedi Sekiz Hasan Paşa'nın adı son zamanlarda yakın <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanl%C4%B1" title="Osmanlı">Osmanlı</a>
tarihi bağlamında tartışmaya yol açmıştır. Bu ismin okuma yazma
bilmediği için verildiğini iddia edenler olmakla birlikte bu gerçeği
yansıtmamaktadır, <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87orum" title="Çorum">Çorum</a>
yerel tarihi bağlamında yapılan araştırmalarda bunun doğru olmadığı
kanıtlanmış olup çocukluğunda medrese eğitimi aldığı ortaya
çıkarılmıştır. Ancak imzasını Arapça yedi ile sekiz rakamlarını yazıp bu
sayıyı bir çizgiyle birleştirdiği doğrudur. Paşa, <a class="mw-redirect" href="http://tr.wikipedia.org/wiki/II._Abd%C3%BClhamit" title="II. Abdülhamit">II. Abdülhamit</a>'in en güvendiği ikinci adamı olması nedeniyle bu yakıştırmanın yapıldığı düşünülür.<br />
Hasan Paşa <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/1905" title="1905">1905</a>'te vefat etti. Geride meşhur namıyla beraber, memleketi <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87orum" title="Çorum">Çorum</a>'da, <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/1894" title="1894">1894</a>
yılında yaptırttığı 27.5 metre yüksekliğindeki saat kulesi kalmıştır.
Torunları bugün Başıbüyük soyadıyla Çorum ilinde yaşamaktadırlar.<br />
İdari anlamda <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87orum" title="Çorum">Çorum</a> ve bölgesine etkisi günümüzde <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0skilip" title="İskilip">İskilip</a>, <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Osmanc%C4%B1k" title="Osmancık">Osmancık</a>, <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/Sungurlu" title="Sungurlu">Sungurlu</a> gibi yerlerin <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87orum" title="Çorum">Çorum</a> Sancağına doğrudan bağlanmasını <a href="http://tr.wikipedia.org/wiki/1894" title="1894">1894</a> yılında sağlaması olmuştur.<br />
<br />
kaynak: vikipediGüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-42942915707510279212012-07-29T23:55:00.000+03:002012-07-29T23:55:25.916+03:00MÜHENDİSLİK HARİKASI MUHTEŞEM SU KÖPRÜSÜ<div class="postrow has_after_content" style="color: #333333; font-size: 13px; margin: 0px; min-height: 1px; overflow: visible; padding: 5px 10px 4em;"><div class="content" style="margin: 0px; padding: 0px;"><div id="post_message_83929" style="margin: 0px; padding: 0px;"><blockquote class="postcontent restore " style="margin: 0px; padding: 0px; word-wrap: break-word;"><b><i><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Nehir üzerinde su köprüsü…<br />
Gözlere inanmak zor. 918 m ve 500 milyon euro… Mühendislik bu işte.<br />
Eski doğu ve batı Almanyayı birleştiriyor.<br />
Berlin yakınlarında Magdeburg şehrinde, Elbe nehrinin üzerinde kurulmuş.<br />
Şimdi bilin bakalım:<br />
Köprünün hesaplarında ne gibi bir emniyet katsayısı öngörülmüş olmalı ki, 8 ila 10 gemi birden köprü üzerinde aynı anda bulunursa herhangi bir çökerti olmasın?<br />
Cevap:<br />
Emniyet katsayısı = 0<br />
Arşimet kanununa göre suya konulan her nesne, kendi hacmine eşitmiktarda su ile yer değiştirir…<br />
Buna göre:<br />
Aynı anda köprü üzerinde hangi ağırlıkta kaç gemi olursa olsun, taşınması gereken<br />
yükün ağırlı değişmeyecektir. Mühendislerin tek hesap etmeleri gereken köprü<br />
üzerindeki suyun ağırlığıdır… </span></i></b><br />
<br />
<a href="http://imageshack.us/" rel="nofollow" style="color: #5c9911; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif;" target="_blank"><img alt="" border="0" height="242" src="http://img150.imageshack.us/img150/123/resim14bt1ql1tr4.png" style="border: 0px; max-width: 800px;" width="400" /></a></blockquote></div></div></div><div class="after_content" style="clear: both; color: #3e3e3e; font-family: Tahoma, Calibri, Verdana, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 15px; margin: 0px; padding: 0px; position: relative; width: 766px;"><div class="vbseo_buttons" id="lkbtn_1.14490.83929" style="font-size: 11px; margin: 0px; padding: 0px; position: relative;"><ul class="vbseo_links" style="margin: 0px; padding: 10px; visibility: visible; width: auto;"><br class="Apple-interchange-newline" /></ul></div></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-482881721289582522012-07-29T00:34:00.001+03:002012-07-29T01:07:21.726+03:00MÜSLÜMANLARA BU ÇEŞMEDEN SU İÇMEK HARAM<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="background-color: white; border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></span></b></i></span><br />
<div style="border: 0px; font: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: purple;">bu yazı gerçek midir yoksa bir hikaye midir bilmiyorum ama ne kadar da doğru; müslümanın müslümana ettiğini kötülükleri hiç bir kul etmiyor birbirine değil mi?</span></b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br />
</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br />
</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">Vaktiyle Bursa’ da bir Müslüman, eski adı “Yahudilik Yolağzı”, bugünkü adı Arap Şükrü olan muhitte çeşme yaptırmış ve başına bir kitabe eklemiş:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;"> “Her kula helâl, Müslüman’a haram!..”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;"><span style="font-size: 15px; line-height: 19px;"></span></b></i></span><br />
<div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="background-color: white;"><br />
</span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">Bursa başkent, tabii Osmanlı karışmış, bu nasıl fitnedir diye…</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">…</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">Gitmişler kadıya şikâyete, adam yakalanıp yaka-paça huzûra getirilmiş. “Bu nasıl fitnedir, dîni İslâm, ahâlisi Müslüman olan koca devlette sen kalk, hayrattır, sebildir diye çeşme yap, ama suyunu Müslüman’a yasakla!.. Olacak iş midir, nedir sebebi, aklını mı yitirdin?..” diye çıkışmışlar adama. Adam:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Müsaade buyurun, sebebi vardır, lâkin ispat ister, delil şarttır…”dedikçe kadı kızmış:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Ne delili, ne ispatı?.. Sen fitne çıkardın, Müslüman ahâlinin huzurunu kaçırdın, katlin vâciptir!” demiş. Demiş ama, bir yandan da merak edermiş:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Nedir gerekçen?..” diye sormuş. Adam:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Bir tek Sultan’a derim…” diye cevap verince, ortalık yine karışmış. Söz Sultan’a gitmiş, adam yaka paça saraya götürülmüş… Padişah da sinirlenmiş ama, diğer yandan o da meraklanırmış:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “De bakalım ne diyeceksen. Bu nasıl iştir ki, hem çeşmeyi yaparsın,hem de her kula helâl,Müslüman’a haram yazarsın?..” Adam, başı önünde konuşur:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Delilim vardır, lâkin ispat ister.”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Ya dediğin gibi sağlam değilse delilin?..”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “O zaman boynum, hükme kıldan incedir Sultânım…”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Eeee?!..”-</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">“Sultânım, herhangi bir havradan (sinagog) rasgele bir hahamı izahsız yaka-paça tutuklayın, bir hafta tutun. Bakın neler olacak…” Dediği yapılmış adamın. Bütün azınlıklar bir olmuş, başlarında Mûsevîler, “ne oluyor, bu ne zulüm?.. Bizim din adamımıza biz kefiliz, ne gerekirse söyleyin yapalım, o masumdur, gerekirse kefalet ödeyelim…” Çevre ülkelerden bile elçiler gelmiş, elçiler mektup üstüne mektup getirmiş… Bir hafta dolunca, adam:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Sultanım, artık bırakmak zamanıdır” demiş. Haham bırakılmış, azınlıklar mutlu, bu sefer Sultan’a teşekkürler, hediyeler</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Aynı işi herhangi bir kiliseden herhangi bir papaz için yaptırınız Sultanım” demiş. Aynı şekilde bir papaz derdest edilip yaka-paça alınmış Pazar ayininden ve aynı tepkiler artarak devam etmiş. Haftası dolunca da serbest bırakılmış. Mutluluk ve sevinç gösterileri daha bir fazlalaşmış, teşekkürler, şükranlar… din adamlarına kavuşmanın mutluluğuyla daha bir sarılmışlar birbirlerine… Sultan:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Bitti mi?..” demiş adama.</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Sultânım son bir iş kaldı, sonra hüküm zamanıdır izninizle” demiş.</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Şimdi nedir isteğin?..”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Efendim, pâyitahtımız Bursa’nın en sevilen, âlimini alınız minberinden…” Adamın dediğini yapmışlar, Ulucâmi imamını Cuma hutbesinin ortasında almışlar, yaka-paça götürmüşler…Ve . Bir ALLAH’ın kulu çıkıp da, “ne oluyor, siz ne yapıyorsunuz?.. Hiç olmazsa vaazı bitene kadar bekleseydiniz”, gibi tek bir kelâm etmemiş, imamın peşinden giden, arayan-soran olmamış… Geçmiş bir hafta, “Nerde imam” diye gelen-giden yok!.Halk hâlinden memnun, başlamış bir dedikodu, o geçen hafta tutuklanan koca âlim için:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Biz de onu adam bilmiş, hoca bellemiştik…”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Kim bilir ne suç etti de tevkif edildi!..”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Vah vaah!.. Acırım arkasında kıldığım namazlara…”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Sorma, sorma…”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">Padişah, kadı ve adam izliyorlarmış olup-bitenleri. Sonunda Padişah çeşmeyi yaptırana sormuş:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Eee, ne olacak şimdi?.. Adam:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Bırakma zamanıdır. Bir de özür dileyip helâllik almak lâzımdır hocadan.” “Haklısın” demiş padişah, denilenin yapılması için emir buyurmuş ve adama dönmüş. Adam başı önünde konuşmuş:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Ey büyük Sultânım, siz irade buyurunuz lütfen, böyle Müslümanlara su helâl edilir mi?..”</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">Sultan acı acı tebessüm etmiş:</b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b style="background-color: white;">- “Hava bile haram, hava bile!..” demiş..''' </b></i></span></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><i style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b style="background-color: white;"><br />
</b></i></div><div style="border: 0px; font: inherit; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i style="background-color: white;">ALINTIDIR.</i></b></span></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-27070907674389197062012-07-26T01:36:00.000+03:002012-07-26T01:36:39.508+03:00NESİMİ<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="background-color: #fefef6; color: black; font-family: arial, helvetica, clean, sans-serif; font-size: 12px;"><tbody>
<tr><td align="left" width="100%"><span class="Siir_baslik" style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 16pt;"><b><i>Kime Ne</i></b></span><br />
<span class="Siir_metin" style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 10pt;"><b><i>Ben yitirdim, ben ararım,yar benimdir kime ne<br />
Gah girerim öz bağıma,gül dererim kime ne<br />
<br />
Gah giderim medreseye, <linkz id="linkz17"><nobr><span style="border-bottom-color: rgb(255, 0, 0); border-bottom-style: double; border-bottom-width: 3px; cursor: pointer; line-height: 1.7;">ders</span></nobr></linkz> okurum Hak için<br />
Gah giderim meyhaneye,dem çekerim kime ne<br />
<br />
Sofular haram demişler bu aşkın şarabına<br />
Ben doldurur,ben içerim,günah benim kime ne<br />
<br />
Ben melamet gömleğini deldim,taktım eğnime<br />
Ar-u namus şişesini taşa çaldım,kime ne<br />
<br />
Gah çıkarım gökyüzüne,hükmederim kaf ve kaf<br />
Gah inerim yeryüzüne, yar severim kime ne<br />
<br />
Kelp rakip böyle diyormuş'güzel sevmek pek günah'<br />
Ben severim sevdiğimi,günah benim kime ne<br />
<br />
Sofular secde ederler mescidin mihrabına<br />
Yar eşiği secdeğahım,yüz sürerim, kime ne<br />
<br />
Nesimi'ye sordular ki,yarin ile hoş musun<br />
Hoş <linkz id="linkz18"><nobr><span style="border-bottom-color: rgb(255, 0, 0); border-bottom-style: double; border-bottom-width: 3px; cursor: pointer; line-height: 1.7;">olayım</span></nobr></linkz> olmayayım,o yar benim kime ne</i></b></span></td></tr>
<tr><td width="100%"><b><i><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"> </span></i></b></td></tr>
<tr><td align="left" width="100%"><i><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b></b></span></i><div align="left"><b><span class="Siir_sair" style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;"><i>Kul Nesimi</i></span></b></div></td></tr>
</tbody></table>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-52779343039115962572012-07-24T16:08:00.001+03:002012-07-24T23:38:43.577+03:00SÖZ UÇAR YAZI İKİ CİHANDA ...(HAKİM BEY)<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 17px; text-align: left;"><br />
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br />
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/Yy8mCKQnzWU?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div><div style="text-align: center;"><span style="background-color: white; line-height: 17px; text-align: left;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i> </i></b></span></span></div><div style="text-align: center;"><span style="background-color: white; line-height: 17px; text-align: left;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i> </i></b></span></span></div><div style="text-align: center;"><span style="background-color: white; line-height: 17px; text-align: left;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i> </i></b></span></span></div><div style="text-align: center;"><span style="background-color: white; line-height: 17px; text-align: left;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i>Şikayetim var cümle yasaktan</i></b></span></span></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i style="background-color: white;"><span style="line-height: 17px; text-align: left;"></span></i></b></span>
<div style="text-align: center;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i style="background-color: white;"><span style="line-height: 17px; text-align: left;">Dillerimi Hakim Bey bağlasan durmaz</span></i></b></span></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><i style="background-color: white;"><span style="line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: center;">Gelsin jandarma polis karakoldan</div></span><span style="line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: center;">Fikrim firarda mahpusa sığmaz eyvah</div></span><span class="text_exposed_show" style="display: inline; text-align: left;"><div style="text-align: center;"><span style="line-height: 17px;"> </span></div><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;"></div><div style="text-align: center;">Gün olur yerle yeksan olurum</div></span><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;">Gün olur şahım devri devranda</div></span><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;">Kanun üstüne kanun yapsalar</div></span><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;">Söz uçar yazı iki cihanda eyvah</div></span><div style="text-align: center;"></div><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;"></div><div style="text-align: center;">Sussan olmuyor susmasan olmaz</div></span><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;">Dil dursa Hakim Bey tende can durmaz</div></span><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;">Yazsan olmuyor yazmasan olmaz</div></span><span style="line-height: 17px;"><div style="text-align: center;">Kaleme tedbir koma tek durmaz</div><div style="text-align: center;"></div><div style="text-align: center;">SEZEN AKSU</div></span></span></i></b></span>
<div style="text-align: center;"></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-43917730301320620502012-07-24T01:01:00.001+03:002012-07-24T01:02:50.386+03:00NAZIM HİKMET (CEVİZ AĞACI ŞARKISI VE HİKAYESİ)<span style="background-color: #ebebeb; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;"><br />
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/K0ZSfpJv1-E?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirGwcA1eSj4Ngu5LGUEXMn-VgAS0YfiTe1sxqFXakyV4M9WcL2gaaS9BoTG2DpOPYumsTmOjYq7SaotIjUDiyY2BKxAT18edlnMg_OCnj6q76xegz7SMU2LqenXj6vJun5VDKJvvWf0dE/s1600/cevizzz.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEirGwcA1eSj4Ngu5LGUEXMn-VgAS0YfiTe1sxqFXakyV4M9WcL2gaaS9BoTG2DpOPYumsTmOjYq7SaotIjUDiyY2BKxAT18edlnMg_OCnj6q76xegz7SMU2LqenXj6vJun5VDKJvvWf0dE/s320/cevizzz.jpg" width="271" /></a></div>
<span style="background-color: #ebebeb; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;">
</span>
<div style="background-color: white;"></div><div style="text-align: center;"><i style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><span style="color: #38761d;">Başım köpük köpük bulut, içim dışım deniz,</span></b></i></div><span style="color: #38761d; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"></span>
<div style="text-align: center;"><span style="color: #38761d; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı’nda,</b></i></span></div><span style="color: #38761d; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><div style="text-align: center;"><i><b>budak budak, şerham şerham ihtiyar bir ceviz.</b></i></div><b><div style="text-align: center;"><i><b>Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.</b></i></div></b></i></span>
<div style="background-color: white;"></div><div style="text-align: center;"><i style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><span style="color: #38761d;">Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı’nda.</span></b></i></div><span style="color: #38761d; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"></span>
<div style="text-align: center;"><span style="color: #38761d; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Yapraklarım suda balık gibi kıvıl kıvıl.</b></i></span></div><span style="color: #38761d; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><div style="text-align: center;"><i><b>Yapraklarım ipek mendil gibi tiril tiril,</b></i></div><b><div style="text-align: center;"><i><b>koparıver, gözlerinin, gülüm, yaşını sil.</b></i></div><div style="text-align: center;"><i><b>Yapraklarım ellerimdir, tam yüz bin elim var.</b></i></div><div style="text-align: center;"><i><b>Yüz bin elle dokunurum sana, İstanbul’a.</b></i></div><div style="text-align: center;"><i><b>Yapraklarım gözlerimdir, şaşarak bakarım.</b></i></div><div style="text-align: center;"><i><b>Yüz bin gözle seyrederim seni, İstanbul’u.</b></i></div><div style="text-align: center;"><i><b>Yüz bin yürek gibi çarpar, çarpar yapraklarım.</b></i></div><span id="more-102"><div style="text-align: center;">
</div></span><div style="text-align: center;"><i><b>Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı’nda.</b></i></div><div style="text-align: center;"><i><b>Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.</b></i></div></b></i></span>
<span style="background-color: #ebebeb; color: #333333; line-height: 18px;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>
</b></i></span></span>
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: #333333; line-height: 18px;">nazım hikmet'in ruh halini açıkça yansıtabilecek şiir.</span><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><span style="color: #333333; line-height: 18px;">vatan kavramı onun için birçok kişiden daha değerli olmalıdır ki bu denli büyük bir özlem dizelerde hissedilmektedir. sevdiklerinde uzakta olan, sevdiği vatanından uzak olan nazım, ülkesinde olmayı düşler. sürgünde olan nazım'ın bu isteği imkansızdır çünkü eğer ülkesine gelirse tutuklanabilir. ama ceviz ağacı olursa kimse onu tanıyamaz. "ne de polis farkında" ile anlatılmak istenen budur.</span><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><span style="color: #333333; line-height: 18px;">yüz bin eli vardır sevdiğine dokunmayı hasretle bekleyen, yüz bin gözü vardır istanbul'u özleyen ama bu içinde taşan özlem gerçekleşmesi imkansız isteklere yol açmaktadır. bu sebeple şair gülhane parkında bir ceviz ağacı olmayı ister. bu şekilde onu kimse tanıyıp bulunduğu yerden koparamaz.</span><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><span style="color: #333333; line-height: 18px;">başı köpük köpük buluttur, bu da onun tanınmamak için yüzünü saklaması ile özdeşleştirilebilir, ya da bulut onun ruhunu çevreleyen özlem kaynaklı hüznünü temsil edebilir. o özlediği istanbul'un, güzel kokusuyla mest edebilen denizin ve sevgilisinin, özlemini yatıştırabilecek kadar içine dolmasını istemektedir. bu sebeple içi dışı denizdir.</span><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><span style="color: #333333; line-height: 18px;">yaprakları ipek mendil gibidir ve tiril tirildir, yani şefkatle ve tertemiz düşlerle vatanına, sevgilisine, istanbul'a açılan kolları vardır. buna rağmen budak budak serham serham olmuş yaşlı cevizin kolları koparılmıştır sevdiklerinden. yine de, ne sevdiğinin ne de istanbul'un ona ağlamasını istemez, bu sebeple de "koparıver, gözlerinin, gülüm, yaşını sil der" .</span><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><span style="color: #333333; line-height: 18px;">nazım, gülhane parkında sevdiklerine bakmayı, dokunmayı isteyen bir ceviz ağacıydı, ama bu isteği olmadı. çünkü şimdi hiçbir gerçek tehlikenin farkında olmayan ya da farkına varmamış numarası yapan zihniyet, o zaman o ceviz ağacının farkındaydı.</span><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><br style="color: #333333; line-height: 18px;" /><span style="color: #333333; line-height: 18px;">NOT:gerçek bir hikayedir. nazım hikmet hakkında tutuklama kararı çıkarılmıştır, nazım hikmet de kaçkın şeklinde yaşamaktadır. sevgilisi münevver ile buluşacaktır nazım hikmet gülhane parkında. daha sonra gülhane parkına polisler gelir ve nazım , ceviz ağacına tırmanır. altından polis geçer, sevgilisi geçer, o hepsini izler ve yakalanmaz. ve onun üzerine "ben bir ceviz ağacıyım gülhane parkında, ne sen bunun farkındasın, ne de polis farkında"</span></b></i></span> </span>
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="background-color: white; color: #333333; line-height: 18px;">
</span></b></i></span>
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="background-color: white; color: #333333; line-height: 18px;">alıntıdır...</span></b></i></span>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-69397466256243617062012-07-13T15:24:00.000+03:002012-07-13T15:24:59.876+03:00İSTANBUL'UN BİR SEMTİ SAMATYA<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMbVfBHZut-JMYKBItYp9ymAQjZaaKrnK4PJH_afVxWx3MYyH7vmnYn6bj9NDxf-h73GQyUMIR1NTvytF_cBlK-eKj1Auj9JwebCpDqqe5LHd5lWjDywZUQl7rXPOJauQp0laP4u-fi3U/s1600/SAMATYA.Jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img border="0" height="215" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhMbVfBHZut-JMYKBItYp9ymAQjZaaKrnK4PJH_afVxWx3MYyH7vmnYn6bj9NDxf-h73GQyUMIR1NTvytF_cBlK-eKj1Auj9JwebCpDqqe5LHd5lWjDywZUQl7rXPOJauQp0laP4u-fi3U/s320/SAMATYA.Jpeg" width="320" /></b></i></span></a></div><span style="background-color: white;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya, İstanbul’un Fatih ilçesine bağlı, Tarihi Yarımada’nın güneybatısında yer alan bir semtin adıdır. Güneyinde Marmara Denizi, kuzeyinde Kocamustafapaşa ve Cerrahpaşa, batısında Yedikule ve Narlıkapı, doğusunda ise Langa ve Yenikapı semtleri yer almaktadır. (Bkz. Harita) Marmara kıyılarından başlayarak, Tarihi Yarımada’nın yedinci ve son tepesi olarak kabul edilen Altınmermer’e doğru yükselen, bir topoğrafik yapı göstermektedir. İkibin yıla yaklaşan tarihi boyunca Samatya, coğrafyasının da etkisiyle tarihi ve sosyal dokusunu yakın zamana kadar koruyabilmiş İstanbul’un ender semtlerden biridir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Doğan Kuban, 1968 Nazım İmar Planı için şöyle demekte: “O yıllarda İstanbul’da hala tarihsel dokusunu koruyan alanlar bulunuyordu. Sur içi kentte Aksaray’ın batısındaki Kocamustafapaşa, Davutpaşa, Cerrahpaşa, Haseki, Marmara kıyılarındaki neredeyse bütün mahalleler… eski dokularını ve evlerini koruyorlardı.” (Kuban, İstanbul, S 405) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya, her ne kadar 1950’den sonra İstanbul’daki imar hareketlerinden etkilenmiş olsa da geleneksel sokak yapısını ve evlerini nispeten korumuştur. Bu dünya mirasının gelecek nesillere de ulaşabilmesi için, geçmişin iyi analiz edilip, buna uygun yeni imar planlamaları yapılması gereklidir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Psamathion Balıkçı Köyü</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya adının kaynağı, Bizans dönemindeki Psamathion’dur. Psamthos Rumca’da kum anlamına gelmektedir. Bölgenin kumluk bir yöre olması ve sahilden kum çıkarılması nedeniyle bu adı almış olması muhtemeldir. Megaraların kumandanı efsanevi Bizas, bugün Topkapı Sarayı’nın bulunduğu yerde kendi şehri Bizanstion’u kurarken Samatya’nın yerinde, bir köy bulunuyordu. Köyde balıkçılığın yanı sıra, tarım da yapıldığı tahmin edilmektedir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Samatya, Bizans döneminde şehrin görece az iskan edilmiş bir bölgesiydi ve burada bazı kiliseler ve manastırlar bulunuyordu. Bizantion’un tarihi Rabdos Mahallesi’nin de Samatya’nın deniz tarafında olduğu sanılmaktadır.” (İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 6, S 430-31) </span></b></i></span></span><br />
<span style="background-color: white;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br />
</b></i></span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzsrksFTgD86ci5UNM-wbLy8IUs9H7ZcK77C8EFbaz-mwXLEbtxJHdqx5_DgXgDSGqZOhf4dVy5Mn-fIY4a5MrUBlpGhMyGrsv54vMv9wfyelykioG0L5BvoQEk3xzcCAQ1LUcGHpOWe0/s1600/SAMATYA.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img border="0" height="214" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzsrksFTgD86ci5UNM-wbLy8IUs9H7ZcK77C8EFbaz-mwXLEbtxJHdqx5_DgXgDSGqZOhf4dVy5Mn-fIY4a5MrUBlpGhMyGrsv54vMv9wfyelykioG0L5BvoQEk3xzcCAQ1LUcGHpOWe0/s320/SAMATYA.jpg" width="320" /></b></i></span></a></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;">Samatya’da, İstanbul surlarının dahil olmadan önce kentte kurulan ilk manastır olan (382) Dalmatou ile, Gastria manastırlarının ve bunların kiliselerinin yapıldığını bilinmektedir. Bu manastırlar ve kiliseler sayesinde Samatya, dini bir merkez haline dönüşmüş, Hristiyan hacılar Kudüs’e giderlerken buralarda konaklamışlardır. Gene bu dönemde yapılmış diğer önemli bir yapıda I.Contantinus’un annesi Helena için yaptırdığı, Helenianai sarayıdır. Ancak o dönemden günümüze ulaşabilen tek eser, fetihten sonra İmrahor Camii’ne çevirilen, İstanbul’un ayakta kalabilen en eski kilisesi olan, İoannes Prodromos Kilisesi’dir. “Bu kilise içerden yarım daire, dışardan çokgen olan büyük apsisi, çok geniş ana nefi ve ana neften anıtsal kolonadlarla ayrılan dar nefleriyle erken bazilikal planın en karakteristik örneklerinden biridir…Kiliseye bağlı plan Studios Manastırı, özellikle İkonolazma döneminden sonra barındırdığı 700 ya da 1000 keşişle kentin en büyük manastırlarından ve en önemli eğitim kurumlarından biriydi.” (Kuban, İstanbul, S 90-91) </span></b></i></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br />
</b></i></span></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhoXP7hCigs43dNjUOH215erL0wLXflGKTc55-BrupahSIDeJFsmvKQwLBPF0v5uNR-uSG_LoDOe28ZiP2WKWZQpA5EcyGEO-YFaheOPxdIjxvCdhFRpfSiYZH2GENw9b4cLU2j-UKvCSg/s1600/samatya-1900.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img border="0" height="217" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhoXP7hCigs43dNjUOH215erL0wLXflGKTc55-BrupahSIDeJFsmvKQwLBPF0v5uNR-uSG_LoDOe28ZiP2WKWZQpA5EcyGEO-YFaheOPxdIjxvCdhFRpfSiYZH2GENw9b4cLU2j-UKvCSg/s320/samatya-1900.jpg" width="320" /></b></i></span></a></div><span style="background-color: white;"><span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Surlar Samatya’ya Geliyor</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Konstantinopolis’in nüfusun artması ile kentin beslenme ve savunma ihtiyacı artmış; kent batıya doğru büyümeye başlamıştır. I. Teodosios (374) döneminde başlayan, II. Teodosios (422) döneminde tamamlanan, Yedikule’den Ayvansaray’a kadar uzanan güçlü kara surları yapıldı. Haliç’te ve Marmara kıyılarındaki mevcut surlar Ayvansaray ve Yedikule’ye doğru uzatıldı. Bunun sonucunda Samatya surların içinde kalmış oldu. Surlar, Samatya ile Marmara Denizi arasına çekilen ilk engeldi. Samatya’daki insanlar denize ulaşabilmek için artık sur kapıları kullanmak zorunda kalıyorlardı. Nüfus yoğunluğunun da düşük olmasının etkisiyle balıkçı barınaklarının dışında bir liman oluşmamıştır. Denizcilerin uğrak yerleri olan Rum Meyhaneleri de bu dönemde ortaya çıkmaya başlamıştır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“IV. Yüzyıl surlarındaki son kapı olan St Emilianus (Davutpaşa) Kapısı’dır. Bu noktadan sonra başlayan Teodosios Surları’ndaki öbür üç kapı, kent tarihinde belirli bir öneme sahiptir. Psamathion Kapısı, Constansinus Surları dışında en eski yerleşmelere bağlıdır. Bizans dönemine ait adı bilinmeyen ikinci kapı Narlı Kapı’dır ve Ayios İoannes Prodromos Kilisesi’ne açılır.” (Kuban, İstanbul, S 63-64) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul’un fethine kadar Samatya, düşük yoğunluklu konut alanı olmanın yanında önemli dini mimari yapılarını barındırma özelliğini sürdürmüş, sur içine girmesi semti İstanbul’un Hinterland’ı olmaktan çıkarmamıştır. Dönemin önemli tipik yapı türü olan merkez planlı mausoleion ve martirionla tek örnek yine Samatya’da Heleniania mahallesindeki Karpos ve Papilos Martirion Manastırları’dır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Dinsel yapılar bazen imparatorlar için bir tür dindarlık gösterisi olabiliyordu. Bunun ilginç örneği Psamathion’daki 1031 tarihli peripleptos Kilisesi ile bitişiğindeki manastırdı. (Sulu Manastırı) Aşırılıktan hoşlanan III. Romanas (1028-1034), Orta Bizans dönemi kilise mimarlığının en büyük imar etkinliği olan Peripleptos Kilisesi’ni inşa ederek İustinianos’u aşmak istemişti. Bugün bu Bizans kilisesinin temelleri aynı bölgesinde Ermeni Surp Kevork Kilisesi’nin bulunduğu yerdedir. İstanbul’daki Ermeniler’e katedral kilise 1608 yılında verilmiştir.” (Kuban, İstanbul, S 141) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Ve Türkler Surları Aşıyor…</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">II. Mehmet, 1453 yılında Konstantinopolis’in yorgun surlarını aşmakla, sadece İstanbul fethetmiyor, Bizans’ı tarih sahnesinden kaldırarak, bir dönemi kapatıyordu yeni bir devri başlatıyordu. Samatya, İstanbul’un fethinden sonra, uzun yıllar boyunca bir hıristiyan (Rum, Ortodoks ve Ermeni) semti kimliğini korumuştur. Bunda II. Mehmet’in İstanbul’u iskan politikasının da etkisi vardı. Semte, Müslüman Türklerin yanında, önemli sayıda Ermeni’nin bu dönemde yerleştirildiğini bilinmektedir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Ermeniler Geliyor</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Bizans döneminde İstanbul’da bir Ermeni nüfusu bulunmaktaydı. Ermeniler, genellikle ordu mensubu, tacir, mimar ve eğitimci olarak çalışmışlardır. 572 yılında şehirde ilk Ermeni cemaati teşekkül etmiştir. Paskalya yortusunu Rumlar’dan bir hafta sonra kutlamaları Rumlar ile aralarında bir itilafa sebebiyet vermiş ve Rum Patrikhane’si Ermenilere kendi yortularını ve ayinlerini zorla kabul ettirilmiştir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Fatih, Bursa Ermenileri’nin dini lideri Episkopos Hovagrin’i yeni başkentine getirterek, Samatya’ya yerleştirmiş ve kendisine Rum Ortodoks Patriği’ne verilen tüm hakları vermiş, Rum ve Ermeni cemaatları arasında bir denge politikası izlemiştir. Patrikhane, 1640’da Kumkapı’ya taşınana dek, bugün Surp Kevork Kilisesi’nin olduğu yerde bulunmuştur. Şehrin onarımı için Anadolu’nun muhtelif yörelerinden getirilen Ermeniler, başta Samatya olmak üzere Kumkapı ve Yenikapı civarına yerleştirilmiştir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Ermeniler, İstanbul’da Patrikliğ’in kurulmasından sonra, 55 kilise yapmışlar, bunlardan 33 tanesi günümüze ulaşmıştır. Bunlardan Surp Kevork, Surp Hagop Kılkhatir, Surp Hovhannes Avedaraniç, Surp Pırgiç, Anarad Hığıtyun Kiliseleri Samatya ve çevresinde günümüzde ibadette açık olanlardır. Ermeniler, daha çok ticaretle ve küçük el sanatları ile uğraşmışlar, aynı zamanda inşaat işlerinde uzmanlaşmışlardır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Açtıkları okulları sayesinde eğitim düzeyleri artan Ermeniler, Osmanlı toplumu içinde saygın bir konumdaydılar. Bir çok fikir ve devlet adamının (19. yüzyılda Dahiliye Nazırlığı’na bugünkü Dışişleri Bakanı kadar yüksekmiş Ermeniler vardır) yanı sıra sanatkarlar da yetiştirmişlerdir. Tatyos Efendi, Kemani Serkis Bey gibi, Klasik Türk Musikisi’ne besteler kazandırmış önemli Ermeni sanatkarlardır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya’da Ermeniler’in yanı sıra Bizans döneminden beri Rumlar yaşamaktaydı. Semtte, Rumlara ait de bir çok kilise bulunmaktadır. Nikolaos (Ayios), Minas (Ayios), Hristos Analipsis Kiliseleri dikkat çeken dini yapılardır. “Hristos Analipsis Kilisesi İstanbul ve Galata bölgesinde işlevini sürdüren kiliselerden, Hz. İsa’ya ithaf edilmiş olan tek yapıdır. En son 1830-1834 yıllarında onarım görmüştür.” (Karaca, İstanbul Ansiklodesi Cilt 4, S 92) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Rumlar ticaretle uğraşmakla birlikte Samatya kapısının yakınındaki meyhaneleri de işletiyorlardı. Bu meyhaneler, Samatya’yı İstanbul’un eğlence mekanlarından birisi yapmıştı. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya’nın nüfus bileşimindeki değişim sadece Ermenilerin bu semte yerleştirilmesi ile sınırlı kalmamıştır. Fethin hemen arkasından, Osmanlı idaresinin, diğer fetihlerinde de uyguladığı, tekke ve mescidler çevresinde bir Müslüman nüfusun iskan edilmesi politikasına, Samatya bölgesinde de başlanmıştır. Mirza Baba ve Sancaktar Hayrettin (Bkz. Resim) Tekkeleri gibi Bizans döneminden kalma dini yapılar üzerine yapılan tekke ve camilerin yanında, Davutpaşa, Cerrahpaşa ve Kocamustafapaşa Külliyeleri’nin çevresine yeni Müslüman mahalleleri kurulmuştur. “Adını Cerrahpaşa, Davutpaşa ve Kocamustapaşa Külliyeleri’nden alan mahaller, bir zamanların kentlileşmiş İstanbullular’ı için, apayrı birer tinsel dünyaydı.” (Kuban, İstanbul, S 250) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Takip eden yıllarda sırasıyla, Beyazid-i Cedid Mescidi, Arap Kapısı Tekkesi, Abdi Çelebi Camii (1533), Mihrişah Hatun Camii (1540), Hekimoğlu Ali Paşa Külliyesi (1735) ve Kadem-i Şerif Tekkkesi (1785) önemli dini yapılar olarak dikkati çekmektedir. İçlerinden Abdi Çelebi Cami’nin Mimar Sinan tarafından yapıdığı bilinmektedir. ‘19 yüzyılda harap durumda olan Camii yeniden inşaa edilmiştir. Eklektik bir üslüpta yeni bir yapı ortaya çıkmıştır.’(Naza, İstanbul Ansiklopedisi Cilt 1 S 12) Ayrıca Mimar Sinan Samatya’da 1547 yılında Ağa Hamamı’nı yapmıştır. “20 yüzyıl başına kadar kullanılmış olan hamamın yanına ve önüne binalar yapılmış, türünün en güzel örneklerinden biri olan hamam, bugün algılanamaz hale getirilmiştir.” (Eyice, İstanbul Ansiklopedisi Cilt 1, S 32) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Marmara kıyılarındaki Müslüman semtlerde kent nüfusunun yalnızca %15’i oturuyordu. Buralarda daha çok Rumlar ve Ermeniler yaşamaktaydı. Büyük olasılıkla 15. yüzyılın sonunda, Mese üzerinde, Aksaray’dan Davutpaşa ve Kocamustafapaşa’ya kadar (Bizans döneminde Bovis Forumu’ndan Eksakion’a kadar) yeni mahalleler kurulmuştu. 1470 Muratpaşa 1485 Davutpaşa külliyeleri 15. yüzyıl sonlarında kentin bu bölümünün kazandığı önemi gösterir.” (Kuban, İstanbul, S 223) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Planlanan İstanbul’da Samatya</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“İstanbul’un planlı gelişme dönemi, Cumhuriyet’ten önce Osmanlı döneminde II. Mahmut ile başlamıştır. Bu dönüm noktasından önce, bugünkü anlamda olmasa bile, devletin ve mahallelilerin oluşturdukları belli imar kuralları dizisi geçerli olmuştur… Bizans döneminden kalma anayollar muhafaza edilmiş; buna bağlı olarak açılan yollarla mahalleler birbirine bağlanmış; giderek sokaklar çıkmaz sokaklara dönüşerek bir ulaşım ağı sistemi kurulmuş; yol ve sokaklardan girişi olan arsalar devletten ya da vakıflardan kiralanarak üzerine evler yapılmıştır.” (Eruzun, İstanbul Ansiklopedisi Cilt 4, S 162) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Halil İnalcık konuyla ilgili araştırmasında “1559 tarihli bir belgede, ikiden fazla kat ve çıkmanın yasak olduğu anlaşılır.” demektedir. Yine aynı dönem için Avrupalı bir seyyah olan Hans Dernschwan hatıralarında şöyle yazmaktadır. “Türkler ne yeni ev inşa ediyor, ne de sağlam eski evlere iyi bakıyor. Sur içi kentteki neredeyse bütün evler kötü malzemeden yapılmış tek katlı evlerdir.” </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“18. yüzyılda bu kadar çok yapının inşa edilebilmesi ve büyük konut mimarlığının gelişmesine karşın, Marmara Denizi’nden bakıldığında İstanbul hala surlarla çevrili bir kent imgesi taşıyordu. Surlar zaman zaman onarılıyordu. Kubbeli camilerle, yerleşim alanlarının homojen, yatay gelişmesi arasındaki geleneksel ikilem kent siluetinde hala geçerliliğini koruyordu.” (Kuban, İstanbul, S 327) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">19. yüzyılda II. Mahmut tahta çıkması ile başlayan Batılaşma sürecinde Başkent İstanbul yeni oluşan ihtiyaçlara geleneksel yapısı ile cevap veremezdi. Kentin tamamının yeniden planlanması gereği ortaya çıktı. Bu amaçla Prusyalı şehir plancı Helmuth von Moltke İstanbul’a çağrılmış, 1837 tarihli imar planı yaptırılmıştır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Moltke sur içinde Kadırga ile Yedikule arasında, Marmara’ya paralel bir çevre yolu önermişti… Ayrıca sokak genişlikleri 10, 12, 15, 20 zira olmalıydı… Yangın sonucu oluşan arsa ya da açık alanlara, kagir yapılar en fazla 30 zira, ahşap yapılarda 22 zira yükseklik belirlenmiştir… Kentin 19. yüzyıl sonlarında ve 20. yüzyıl başlarında yapılan haritalarında eski sokak düzeninin yer yer ızgara planlı lekelerle kesildiği görülür. Bu lekelere kentin özellikle yanan alanlarında rastlanır. Moderleşme çabaları bu alanlarda yoğunlaştırılıp, kısmen de gerçekleştirilmiştir.” (Kuban, İstanbul, S 351-352) (10 Zira = 7,5 Metre) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Moltke planındaki sahil yolu 1950’lere kadar yapılamamış, ancak Samatya’daki bazı yollar genişletilmiştir. Samatya genelinde bir iki katlı olan yapılar yerine, yapılacak olan binalar için kat yükseklikleri 6-7 kata kadar izin verilmiştir. Moltke’nin planının Samatya’ya olan diğer bir etkisi de yangına mahruz kalan ve yeni kurulacak olan mahallelerde ızgara (grid) sistemin uygulanmasıdır. Samatya’nın batı kısmındaki uygulamayı haritalardan algılamak mümkündür. (Bkz. haritalar) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Bir Ermeni mahallesi olan Samatya yangın yeri, Ayvansaray’ daki ve kentin diğer yerlerindeki kadar yoğun bir yerleşme alanı değildi. Yarımada’nın Teodosios Surları’na yakın olan güneybatı bölgesinin özelliği nispeten tenha oluşuydu. ITK Samatya’da yangın öncesi dokudan farklı, çok daha düzenli ve toplu bir yerleşim yarattı. Ancak Ayvansaray’da da görüldüğü gibi, bu mahalle ile kentin diğer bölgeleri arasında bağlantı kurulmamıştı. Samatya’nın düz, yeni sokakları çevresindeki yollara gelişigüzel biçimde bağlanmıştı. Gene de ortaya çıkan sonuç kent planlamasında bir modernleşme örneği olarak değerlendirilmişti.” (Armağan, Bir Zamanlar İstanbul, S 55) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“19. yüzyıl Hıristiyanlar ile Yahudilerin oturdukları Taksim, Tarlabaşı gibi daha eski mahallerde, eski kentte Samatya ve Kumkapı, Balat, Cibali, Hasköy ve Fener’de artık geleneksel bir mimari söz konusu değildi. Buradaki yapıların Avrupalı kökenleri belirgindir. Gayrimüslimlerin oturduğu (Bkz. Resim) mahallelerde kagir yapı ve yeni üsluplar yavaş yavaş gelenekselin yerine geçmiştir. Gerçi ahşap mimarinin henüz ağırlıkta olduğu söylenebilir. Yeni modalar etkili olmakta birlikte taş yapılara karşı belli bir direnç söz konusuydu. Özel evlerde ahşap hala en sevilen malzemeydi. Ahşap inşaat işçiliği hala canlıydı ve ahşap tuğladan ucuzdu; ayrıca inşaatın hızlı yürüyebilmesi de yeğlenen bir özelliğiydi. Ahşaba karşı duyulan bu sempati ilginç bir kültürel duygudur. Cumhuriyet döneminde yıkıma terk edilen, Türklerin ahşap evleriydi. Üst sınıfın Batılılaşmış yapıları ile azınlıkların kagir olduğu için bir ölçüde yıkımdan kurtulmuştur.” (Kuban, İstanbul, S 368) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya tarihi boyunca ulaşım açısından büyük sorunlar yaşamıştır. Eğimli topoğrafyasının getirdiği zorluklar dışında, Samatya’nın kentin kenarında kalmış olmasın da rolü vardır. Samatya o bölgede yaşayanlar dışındaki insanlar tarafından kentin başka noktalarına gitmek için çok az kullanılan bir bölgedir. Bu da kentin içe kapalı olarak kalmasına sebep olmuştur. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Samatya - Langa arasındaki kıyıya yakın bölgede 20. yüzyıla kadar büyük bostanlar vardı; aralarında yer yer balıkçı barınakları bulunuyordu. Burada zaten pek yoğun olmayan yolcu taşımacılığı için sadece Davutpaşa ve Yenikapı önünde iskeler yapılmıştı… Sirkeci ve Galata’daki liman tesislerinin taşınacağı muhtemel yerler olarak, Kumkapı ile Yedikule arasındaki alanlar ve Küçükçekmece ele alındı. Ancak yeterli finansman olmadığı için gerçekleşemedi.” (Armağan, İstanbul’un Limanları, S 145-161) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Osmanlı İmparatorluğu İstanbul’un Avrupa’ya olan ulaşım bağlantısını güçlendirmek için Rumeli Demiryolu projesini yapması için, hakkında bir çok yolsuzluk dedikodusu çıkan Baron Hirsch’e imtiyaz verdi. İlk etapta sur dışında Yedikule’ye kadar gelen demiryolu hattı daha sonra Sirkeci Garı’na kadar uzatıldı. Demiryolu hattı uzatılırken surların bir kısmı yıkıldı ve kıyı semtleri ile deniz bütünlüğü demiryolu ile bir kez daha bölünmüş oldu. Yedikule’den sonra Samatya, Yenikapı, Kumkapı ve Cankurtaran İstasyonları yapıldı. Samatya bu sayade, sefer sayıları az da olsa demiryoluyla kent merkezine ve de yeni oluşan banliyölere bağlanmış oldu. Cumhuriyet’ten sonra 1937’de millileştirilen hatta, 1955’ten itibaren elektrikli trenler iştilmektedir. Sirkeci – Halkalı arasında 27 Km uzunluğundaki demiryolu üzerinde 18 adet istasyon bulunmaktadır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Osmanlı sultanlarının ikametgahı ve en önemli anıtı olan Topkapı Sarayı’nın bir bölümü demiryollarına feda edilmişti. Osmanlı tarihinin en simgesel anıtının kısmen yok edilmesini kabul etmek, Sultan Abdülaziz için modernleşme gösterisiydi… Avrupa demiryolu sistemi ve Doğu Ekspresi (Orient Expres) 1871’ de İstanbul’a ulaştı. Demiryolu saray arazisinden geçiyor ve sarayı denizden ayırıyordu… Bazı köşkler Ahırkapı ve Sirkeci arasındaki surların bir bölümü, yolun geçebilmesi için kısmen yıkılmıştı. Sur içi kentte, en azından Marmara kıyıları ve Topkapı Sarayı çevresi, 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar bütünlüğünü korumuştu ama Abdülaziz, bakanlarının karşı çıkmasına rağmen, buraların da yıkılmasına izin vermiştir.” (Kuban, İstanbul, S 358-360) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul’da, kent içi trafik sorununu çözmek için, benzer Avrupa kentlerindeki gibi, metro ve tramvay bağlarının kurulmasına başlandı. Metro hattı döşemenin maliyetinin yüksekliği nedeniyle, İstanbul genelinde Tramray hatları oluşturuldu. “İlk atlı tramvay işletmeciliği 1871 tarihinde Azapkapı Beşiktaş arasında kuruldu... Bu hattın yapımını takiben Aksaray – Yedikule, Aksaray – Topkapı, Aksaray – Eminönü hatları kuruldu.” (Gülersoy, Tramvay İstanbul’da, S 12-15) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Aksaray - Yedikule hattı, bugünkü adı ile Org. Abdurrahman Nafiz Gürman Caddesi’nden geçmekteydi ve bir durağı da Samatya Durağı’ydı. 1914 yılından itibaren elektrik enerjisi ile çalışan tramvay hattı 1961 kaldırıldı. Yerine ikame olarak düşünülen troleybüs hattı ise kurulmamış, Samatya düzenli çalışan bir ulaşım aracından yoksun bırakılmıştır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Topkapı Sarayı’nın terk edilmesinden sonra, Bab-i Ali, Beyazit’taki Seraskerat ve Beyazit ile Eminönü arasındaki çarşı alanı, kentin toplumsal açıdan hareketli iş merkezi statüsünü korumakla birlikte, Aksaray’ın batısındaki mahalleler yavaş yavaş prestijlerini kaybediyorlardı. Öte yandan bu bölgeler eski dokularıyla kentin en yeşil bölgeleriydi.” (Kuban, İstanbul, S 367) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">19. yüzyıl sonu ile 20. yüzyıl başında Osmanlı İmparotoru girdiği savaşları sonucunda Balkanlar’da kaybettiği topraklarda yaşayan Türkler, İstanbul’a göç etmek zorunda kalmışlardır. Göç edenlerin bir kısmının, Samatya ve çevresine yerleştirildikleri bilinmektedir. 1876 yılında yapılan nüfus sayımında İstanbul’da 104.856 (%10) Ermeni, 193.152 (%18) Rum, 762.902 (%65) Müslüman’ın yaşadığı tespit edilmiştir. Bu dönemde Samatya’da İstanbul’daki bu orandan daha fazla oranda Ermeni ve Rum yaşamaktaydı. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Bu dönemin diğer önemli gelişmesi de Ermeni ayaklanmalarıdır. Ermeniler, Osmanlı İmparator’unda yaşayan, milliyetçilik akımlarından en son etkilen gayrimüslim ulustur. 1890 yılında Bab-ı Ali ayaklanması ile 1896 yılındaki kanlı Osmanlı Bankası Baskını olayları yaşanmıştır. “Bu hadiselerden bir müddet sonra, Hasköy ve Samatya’da Ermenilere karşı sert hareketlere girilişmiş, öldürme olayları meydana gelmiştir. Bunun üzerine hayli Ermeni İstanbul’u terk ederek yabancı ülkelere göç etmiştir.” (Pamukciyan, İstanbul Ansiklopedisi Cilt 3, S 194) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya’da vuku bulan olayları önlemek için, Mimar Sinan yapısı olan Abdi Çelebi Cami’nin yanına, bugün yerinde Maliye Bakanlığı binasının olduğu parsel üzerine, bir karakol binası inşa edilmiştir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">20. yüzyılın başında Cemil (Topuzlu) Paşa’nın Şehreminiliğ’e getirilmesi ile İstanbul’da imar hareketleri hızlandı. Cemil Paşa Samatya yakınlarında Cerrahpaşa Hastanesi’ni hizmete soktu. 1910 yılında İstanbul Şehremaniti tarafından, bugünkü giriş kapısı yanında bulunan Takiyeddin Paşa konağında (Bkz. Resim) açıldı. Yıllar içinde yapılan ilavelerle, bugün Cerrahpaşa Tıp Fakültesi olarak 2300 yataklı, tam teşekküllü modern bir üniversite hastanesi ve tıp merkezi olarak faaliyetini sürdürmektedir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Cumhuriyet İlan Ediliyor</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">1923 yılında Cumhuriyet ilan edilmesinin Samatya’daki durağan yaşamı etkilemediği söylenebilir. Bazı Rum kökenli vatandaşların Yunanistan’a gitmesinin dışında Osmanlı’nın son dönemindeki sakin yaşam 1940 yıllara kadar sürmüştür. 1942 yılında çıkarılan ve halk arasında Varlık Vergisi olarak bilinen yasa ile Samatya’da yaşayan Ermeni ve Rumlar’ın sayıları azaldı. 1950 yılından sonra izlenen imar hareketleri ve Anadolu’dan İstanbul’a göç furyanın başlaması ile Ermeni ve Rumlar, Samatya’da azınlık durumuna düşmüşlerdir. Buna bir de 6-7 Eylül 1955 tarihlerindeki Nümayiş hareketi eklenince, Ermeniler ve de özellikle Rumlar büyük ölçüde Samatya’dan ayrılmışlardır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul’un planlanması çalışmaları Cumhuriyet’in ilanı birlikte yeniden başladı. İlk olarak Alman Herman Elgötz tarafından planlama çalışması yapılmıştır. Elgötz, Marmara sahiline geniş bir yol önermiştir. Elgötz’un ardından bu kez Fransız şehir plancısı Henry Prost İstanbul’a davet edildi. Prost da Elgötz gibi bir Marmara sahil yolu planlamıştı. “Prost planının en önemli kararı, kuşkusuz, İstanbul’un siluetini koruyabilmek için getirmiş olduğu, denizden 40 metre yükseklikte ve daha yüksek alanlara 9,5 metreyi geçmeyen en çok 3 katlı binalar yapılabileceği ilkesidir.” (Eruzun, İstanbul Ansiklopesi Cilt 4, S 163) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“İkinci koruma bölgesi sur içi kentti. Prost, burada yapı yüksekliğini sınırlamış ve kent siluetinin yataylığı günümüze değin bu sayede koruyabilmiştir. Prost, eski mahallelerin korunmasına fazla ilgi duymamış, fakat tarihsel siluetin bozulmaması için Marmara ve Haliç yamaçlarını konut alanı olarak belirlemiştir.” (Kuban, İstanbul, S 368) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Menderes Dönemi</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">1950 yılında yapılan seçimler sonucu 10 yıl sürecek olan Demokrat Parti iktidarı başladı. Başbakan Adnan Menderes, İstanbul’a özel bir önem vermiş, İstanbul yeniden imarı için büyük kaynaklar oluşturmuştur. İstanbul’un gelişimine yeni boyutlar kazandırmak amacıyla, o dönemin yöneticileri, Prost planının yeniden değerlendirilmesi için bir komisyon oluşturmuşlardır. Komisyon, Prost’un planını, kent topoğrafyasına uymadığı; ulaşım sorununu çözmediği; konut darboğazını aşamadığı; sosyoekonomik sorunlara çözüm getiremediği nedenleri ile sert biçimde eleştirmiştir. Bu dönemde, İstanbul’da geniş yollar, bulvarlar açılmış, yüksek ve niteliksiz yapılaşmaya izin verilmiş, Anadolu’dan gelen göç hareketinin yarattığı konut stoğu problemi gecekondulaşma ile aşılmaya çalışılmıştır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Bu imar hareketinden Samatya’da ziyadesiyle nasibini almıştır. 1950’lerde başlayan göç dalgası semtin fiziksel niteliklerini de değiştirmiş, giderek gelişen apartmanlaşma, kagir ya da ahşap iki – üç katlı evlerin yerini almaya başlamıştır. Bu süreç bugün de devam etmektedir. (Bkz. Resim) Ama yine de, arsa fiyatlarının, İstanbul’un başka semtlerine göre fazla artmaması, üç katlı eski kagir yapıların tamamen yok olmasını engellemiştir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Bu dönemdeki Samatya açısından ikinci önemli gelişme, Moltke’den itibaren bütün imar planlarında önerilen, Sirkeci - Florya arasına sahil yolu yapılmasıdır. (Kennedy Caddesi) Bazı noktalarda surlar yıkılarak, bazı noktalarda da denizin doldurulması ile yapılan sahil yolu, Samatya’yı surlar ve demir yolunden sonra üçüncü kez denizden ayırmıştır. Sahil yolu, 1980 yıllarda sonra deniz dolgusu yapılarak, Yenikapı – Ataköy arasında 4 şeritten, 6 şerite çıkarılmıştır. İstanbul’a yeni yeşil alanlar kazandırmak için deniz bir kez daha doldurulmuş Samatya biraz daha denizden uzaklaşmıştır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">“Karaköy’den Dolmabahçe’ye, Haliç’teki iki köprü arasına, Beşiktaş’tan Zincirlikuyu’ya, Marmara kıyısından Sirkeci’den Florya’ya büyük bulvarlar açıldı. Açılan yollarla birlikte tramvay kaldırıldı, yerine elektrikli troleybüs konuldu… Elgötz’ün önerileri izleyen Menderes, Sirkeci ile Bakırköy arasında da yeni bir sahil yolu açtı… Denizin bir bölümü doldurulmuş, eski deniz surlarının bir bölümü de yıktırılmıştır. Demiryolu inşaatı için Topkapı Sarayı’nın bir bölümü gözden çıkaran Abdülaziz gibi, Menderes de surların bir bölümünü yeni otoyollar için feda etmeye hazırdı.” (Kuban, İstanbul, S 393 – 396) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul’daki Sosyal Sigortalılar’ın bir bölümünün sağlık ihtiyacını karşılamak amacıyla 1960 yılında S.S.K. Samatya Hastanesi hizmete girdi. Hastanenin yapıldığı alanda bağ, bahçe ve bostanlardan başka Mirza Baba Tekkesi ile Beyazit-i Cedid Camii bulunmaktaydı. Bu tarihi eserler büyük oranda yıkılarak başka yerlere taşındılar. Yeni hastanenin yanında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nin de büyümesi, Haseki Hastanesi’nin yapılması ile Samatya ve çevresi bir sağlık merkezi haline dönüşmüştür. Hastanelerin çevresinde sağlık sektörüne yardımcı sektörler örneğin eczaneler, poliklinikler yer almaya başlamıştır. Aynı zamanda sağlık sektörü çalışanları da Samatya ve çevre semtlerde ikamet etmekteye başlamışlardır. Bu yeni ortaya çıkan yeni fonksiyon, semtteki Samatya Sakinleri dışındaki populasyonu arttırmıştır. “Cerrahpaşa ve Çapa’daki büyük sağlık komplekslerini, izleyen yıllarda Kocamustafapaşa, Cerrahpaşa, Haseki ve Çapa bölgesini tümüyle yok etmiştir.” (Kuban, İstanbul, S 396) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Bugünkü Samatya</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya bölgesi, Bizans ve Osmanlı dönemlerindeki gibi, Cumhuriyet döneminde de şehrin yoksul orta halli kesiminin ikamet ettiği bir semt hüviyetini korumaktadır. Semtin halkı işçi ve küçük esnaftır. Çeşitli dükkanlar ve küçük atölyeler semtin her yerine dağılmıştır. Bu atöylelerden bazıları belki de en eski Bizans yapılarının kalıntılarının üzerinde faaliyetlerini sürdürmektedir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Bugün bakımsız ama apartmanlaşma ile ortadan kalkmamış, 2-3 katlı kagir ve yer yer ahşap binarıyla, dar ve yer yer bir yangın sonrasının imarı sırasında oluşmuş, ızgara (grid) planlı sokaklarıyla; sayıları azalmış olmakla birlikte eski Rum Meyhaneleri geleneğinin sürdürücü durumundaki yoksul meyhaneleriyle, İstanbul’un özelliklerini önemli ölçüde taşıyan bir semti olmayı sürdürmektedir. (Bkz. Resim) </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Bölgede geleneksel dokuya uygun konut alanlarını sıhhileştirilerek, Kentsel Tasarım Projelerini ele alınmalıdır. Mevcut yapı stoğu tespit edilmeli, yeni yapılacak binalar geleneksel dokuya uygun şekilde projelendirilmelidir. Böylece buradaki niteliksiz gibi görünen binalar değer kazanacak ve çevredeki anıtsal nitelikli yapılarla da bütünlük sağlanmış olacaktır. Ayrıca Prost’un üzerinde önemle durduğu İstanbul Siuleti’nin korunması açısından, Samatya’nın Marmara Sahili’ne verdiği siluete özen gösterilmelidir.. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya’da bugün sayıları az da olsa bir Ermeni Cemaati yaşamaktadır. Surp Kevork Kilisesi etrafında yoğunlaşan Ermeniler, kurdukları kültür kurumları ve okulları ile hala gelenekleri sürdürmebilmetedirler. Ermeni Cemaati’nin halen geleneklerini sürdürmesi, İstanbul’un yüzyılllara dayanan çok kültürlü olan sosyal yapısına renk katmaktadır. Ermeni ve Rum Cemaatleri’nin sahip oldukları dini yapılar korunarak, İstanbul’daki inanç turizmine katkı sağlanabilir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya’nın ulaşım sorununu çözmek için vapur ve deniz otobüslerinin yanaşabileceği bir Samatya İskelesi’nin yapılması düşünülmelidir. Buradan kentin diğer bölgelerine deniz yoluyla ulaşım sağlanabilir. Aynı zamanda şu an için pek verim çalışmayan banliyo hattı da rehabilite edilmelidir. Tren seferleri daha hızlı, daha sık aralıklı ve daha konforlu olarak düzenlenmelidir. İstanbul’un iki yakasını üçüncü kez birleştirecek olan tüp geçit projesinde, Samatya’da bir istasyon planlanmaktadır. Proje gerçekleştiği takdirde, Samatya’nın İstanbul en kolay ulaşıbilen semtlerinden biri olacağı gözükmektedir. Bu da Samatya’daki arsa fiyatlarının artmasına sebep olacaktır. Arsa fiyatların artması, semt genelinde geleneksel yapısına karşı, yüksek yapılaşma sürecini başlatabilir. Bu da kentin geleneksel dokusunun yok olmasına neden olacaktır. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Samatya’nın dar sokakları ve bu sokakların açıldığı küçük meydanlar, Kentsel Tasarım Projeleri ile yeniden düzenlebilir. Bu projeler ile bölge halkının yararlanabileceği ortak kullanım alanları, yeşil sahalar yaratılabilir . Ayrıca bu mekanlar Yedikule - Samatya sahil yolu (Bkz. Resim) boyunca yapılmış olan sahil düzenlemesi ile de bütünleştirile-bilir. Bugün Yenikapı -Yedikule arasındaki yerleşim alanlarından, sahil tarafına, sadece iki noktadan geçilebilmektedir. Yayaların ve araçların sahil yoluna inmelerini kolaylaştıracak düzenlemeler düşünülmelidir. Bu yeni düzenlemeler beraberinde yeni ve geleneksel ticareti de getirerek yörenin canlandırılmasına da olanak sağlayacaktır. Yeni projeler ile sahil yolunu yayaların kolay aşması ile deniz bağlantısı da geliştirilebilecektir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Sonuç olarak ikibin yılı aşan tarihi ile Samatya, geleneksel fiziki dokusunu nispeten korumasıyla, halen bir Ermeni Cemaati’ni bünyesinde barındırmasıyla, Rum Meyhanesi geleneğini sürdürmesi gibi özellikleri ile İstanbul’un korunması gereken birkaç önemli bölgesinden biridir. Bölge ve yapı ölçeğindeki yapılacak uygulamalar için, günümüz gereksinmelerini ve teknolojisi asla gözardı etmeyen ancak, Samatya’nın geleneksel yapısını göz önünde tutan, uymlu projeler geliştirilmelidir. </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;">Kaynakça</span><span style="line-height: 18px;"> </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ARIKAN, İsmail -Mahallemizdeki Ermeniler, İletişim Yayınları, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 2001 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ARMAĞAN, Mustafa -Bir Zamanlar İstanbul, Büyükşehir Yayınları, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 1996 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-İstanbul’un Limanları, Büyükşehir Yayınları, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 1995 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">BERGER, Albrect -“Dalmatou Manantırı”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 2, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Gastria Manastırı”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 3, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Helenianai Sarayı”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 4, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Rabdos Mahallesi”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 6, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ÇOBANOĞLU, Ahmet Vefa -“Kasap İlyas Camii”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 4, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ERDOĞAN, Esra -“Mihrişah Hatun Cami”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 5, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ERUZUN, Cengiz -“İmar Planları”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 2, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">EYİCE, Semavi -“Ağa Hamamı”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 1, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">GÜLERSOY, Çelik -Tramvay İstanbul’da, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 1989 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İSTANBUL -İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 1-2-3-4-5-6 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">KARACA, Zafer -“Hristos Analipsis Kilisesi”, İstanbul </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Ansiklopedisi, Cilt 4, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Minas Kilisesi”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 4, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Konstantinos Eleni Kilisesi”, İstanbul </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Ansiklopedisi, Cilt 4, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Nikolaos Kilisesi”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 4, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-İstanbul’da Osmanlı Dönemi Rum Kilisesi, İstanbul, 1990 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">KUBAN, Doğan -İstanbul, Bir Kent Tarihi, Tarih Vakfı </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 1996 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">NAZA, Emine -“Abdi Çelebi Camii”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 1, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Arap Kapısı Mescidi”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 1, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">-“Beyazid-i Cedid Mescidi”, İstanbul Ansiklopedisi, Cilt 2, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ONUR, Ahmet -Türkiye Demiryolları Tarihi, İletişim Yayınları </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 1953 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">ORTAYLI, İlber -İstanbul’dan Sayfalar, Hil Yayınları, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">İstanbul, 1986 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">PAMUKCİYAN, Kevork -“Ermeniler”, İstanbul Ansiklopedisi, </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Cilt 3, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">TANMAN, A. Baha -“Sancaktar Hayrettin Cami”, İstanbul , </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Ansiklopedisi, Cilt 6, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994 </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">YILDIRIM, Nuray -“Cerrahpaşa Tıp Fakültesi”, İstanbul </span><br style="box-sizing: border-box; line-height: 18px;" /><span style="line-height: 18px;">Ansiklopedisi, Cilt 1, Tarih Vakfı, İstanbul, 1994</span></b></i></span></span>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-60839788000867631782012-07-13T00:51:00.001+03:002012-07-13T21:45:40.592+03:00Futhark alfabesi ÖnTürkçedir.<h2 class="western"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><i>Futhark alfabesi ÖnTürkçedir.</i></span></h2><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/turgaykc3bcrc3bcm3.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="298" name="grafik1" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/turgaykc3bcrc3bcm3.jpg" width="435" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>“Futhark ” alfabesi M.S. 3. yüzyıl ile 17. yüzyıl arasında , Kuzey Avrupa Germen halkları arasında (İsveç, Norveç, Danimarka) kullanılan bir alfabedir.Yoğunluğu İsveç ve Norveç’de olmak üzere Avrupa da 3500 kaya yazıtının, bu alfabe ile yazıldığı kabul edilmiştir.</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Bu makalenin konusu, diğer adıyla “Rün (1) ” alfabesi de denilen “Futhark” alfabesinin, aslında Türk (2) asıllı GÖKTÜRK (3) alfabesi ile aynı temelden kaynaklandığını dikkatinize sunmaktır. Makalemiz, İsveç’e ait Gotland adasında, Kylver mevkiinde bulunan kaya üzerinde yazılı ve “The Primitive Norse Futhark ” olarak anılan alfabenin ve bu alfabe ile yazılmış, “Oldest Runic Inscrıptions – eski runik yazıtlar ” gurubuna giren yazıtlardan, fotoğrafını temin edebildiğimiz diğer ikisinin, ( “The Möjbro stone – Uppland ve The Istaby stone – Blekinge “) Göktürk’lerin de kullandığı yazı sistemi ile Türkçe olarak okunmasıyla sınırlıdır. Konu ile ilgili diğer düşünce, yorum ve tesbitlerimize bu makalede yer verilmeyecektir.Konuya merak duyanların,bizimle irtibat kurmalarını öneririz.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Şu noktayı önemle belirtiriz ki ; biz bu yazıtların Göktürkçe olduğunu iddia etmiyoruz. Bizim iddiamız, adı geçen yazıtların ve Göktürk yazıtlarının aynı temelden kaynaklandığıdır. Tabii ki temel bir yazı formasyonu vardır.Gerek Göktürk diye anılan Türk kavimi, gereksede Kuzey Avrupa Germen kavimleri bu temel alfabeden yararlanarak kendi yazı sistemlerini kurmuşlardır.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><a href="http://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=8765708245196124723&postID=6083978800086763178" name="more-298"></a> <a href="http://onturk.wordpress.com/2011/03/05/298/"><span style="color: #333333;"><span style="text-decoration: none;">http://onturk.wordpress.com/2011/03/05/298/</span></span></a></b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Bu şekilde özetlediğimiz iddiamızı, “Oldest Runik ” denilen Futhark alfabesi ile yazılmış üç kaya yazıtını, Göktürk alfabesini kullanıp, Türkçe olarak okuyarak kanıtladık. Dikatinize sunduğumuz bu makale, yıllar süren daha kapsamlı bir araştırmanın ürünlerinden sadece biridir.”Futhark” alfabesi ve İsveç’teki yazıtlarda esas aldığımız Prof. Jansson’un kitabında bulunan yazıtlar, kabaca iki gurupta toplanmış.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>a) Eski Rünik yazıtlar ” The Oldest Runic Inscriptions”</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>b) 16 Harfli futhark yazıtları ” The 16-Rune Futhark ” diğer adı ile, Viking çağında yazılmış Rünik yazıtlar “Runic Inscriptions from the Viking Age”</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Eski Rünik yazıtları 24 sembolden oluşan alfabe ile yazılmıştır (6). Jansson’un kitabının (185 sayfadır.) 9-24. sayfaları bu döneme ayrılmıştır. Bu bölümde fotoğrafı olan 3 taş yazıt mevcuttur bunlar ;</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>- Kylver taşı ( The stone from Kylver ,Gotland ) sayfa 13 (En önemli taştır . Futhark diye anılan alfabe bu taşa kazınmıştır.)</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/1.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="322" name="grafik2" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/1.jpg" width="452" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>- Möjbro taşı ( The Möjbro stone from Uppland ) sayfa 18</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/2.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="403" name="grafik3" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/2.jpg" width="254" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>- Istaby taşı ( The Istaby stone from Blekinge) sayfa 21</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/3.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="403" name="grafik4" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/3.jpg" width="257" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Bu üç yazıt çözümlenememekle birlikte yazarın kitabında bir takım zorlamalarla yakıştırmalar yapılmıştır. Kitabın sonunda verilen haritaya göre bu döneme ait, Avrupada 70 den fazla yerleşim bölgesinde benzer yazıtlar bol miktarda mevcuttur.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Makalemizin konusu bu yazıtlardır. Ve biz bu üç kayayı çözümlemiş bulunmaktayız.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>16 Harfli Futhark gurubunda yer alan yazıtlar ise, daha sonraki döneme aittir. 24 sembol, 16 sembole indirilmiş ve bazı semboller değişikliğe uğramıştır. Viking çağında yazılmış rünik yazıtlar da denen bu yazıtlar, İskandinav dilinde çözümlenmiş yazıtlardır. Yazar kitabının geri kalan büyük bölümünü bu guruba dahil yazıtların çözümlenmesine ayırmıştır. Bu gurup konumuz dışındadır.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Batılı Bilim adamları, Göktürk yazıtları ile Kuzey Avrupa Germen yazıtları arasındaki benzerlikleri farketmiş ancak aradaki ilişkiyi nedense (7) ısrarla reddetmişlerdir.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Orhun yazıtlarının bulunmasından (1730), yazıtların Türkçe olarak çözümlenmesine (1893) kadar geçen süre (160 küsur sene) boyunca, milattan binlerce yıl önce Slav – Germen ırkının (Viking’lerin), Orta Asya’ya kadar gidip,oraları işgal edip, Orhun anıtlarını diktiklerine dair teoriler üretmişlerdir. 1893 yılında bu yazıtlar Türkçe çözümlenince, önemini yok etmek için, yazıtların M.S. 700 yıllarından kalma ve menşeinin ( ispat edememekle birlikte ) Arami , Soğd, Pehlevi alfabelerine bağlamaya çalışmışlardır.Ancak açıkça görülmektedir ki, Orhun yazıtlarında kullanılan semboller Futhark yazısına daha fazla benzemektedir. Benzemekten öte göreceğiniz gibi Orhun yazı sistemi ile çözümlenmektedirler.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Bu konudaki görüşümüz, 2.paragrafta da belirtiğimiz gibi, gerek Futhark alfabesi, gerek Göktürk alfabesi, gerekse yukarıda sayılan Arami, Soğd, Pehlevi vs. alfabeleri, sembollerini aynı temel kaynaktan (8) almışlar, uluslar zamanla değişikliklere uğratıp, kendi yazı sistemlerini oluşturmuşlardır.Prof. Jansson’ un kitabı Bölüm ” The Oldest Runic Inscriptions” sayfa 13</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>—————————————————————————–</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Fotoğraf yazısı : “The stone from Kylver, Gotland, made a side-slab in a sarcophagus.On this stone the whole Primitive Norse rune-row ıs recorded.”</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Fotoğraftaki kayanın üzerindeki yazıların oluşturduğu alfabe “The Primitive Norse futhark”</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/4.jpg"><span style="color: #cccccc;"><img align="BOTTOM" border="1" height="73" name="grafik5" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/4.jpg" width="320" /></span></a><br />
1-6 harfe kadar Futhark diye okunduğu için bu isimle anılmakta ve alfabe olarak kabul edilmektedir . Ancak bazı harfler, fotoğraftaki kaya üzerinde farklı şekildedirler.</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Kylver taşı</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/51.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="108" name="grafik6" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/51.jpg" width="320" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>23. Sembol Tonyukuk yazıtlarında aynen Futhark alfabesindeki gibi mevcuttur.(Bknz. Prof.Engin’in anılan kitabı sayfa 149.) Ancak alfabede yer almamıştır. Kitapta anlam olarak ‘Baş’ anlamında kullanılmıştır. Bizce de Baş ile eş anlamlı olan Kelle =Kel olarak kullanılır. İki harf birleşmiş ve bir kelimeyi oluşturmuştur.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>İki harfin birleşip anlamlı bir kelime oluşturması 13. sembolde de görülür. Öt kelimesi ötmek = konuşmak anlamındadır.Ayrıca sembolün ağız şeklini alması da dikkat çekicidir.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Göktürkçe’nin okuma kurallarına uygun olarak,sağdan sola okuyalım.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>– bilke ış inydi ök oknça öt akisn goydo pu kosütüg –</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>bilke : bilge, bilgi sahibi ulu kişi (mutlak akıl-mutlak bilinç)<br />
ış : ışık (bilge ışığı = bilgi veren ışık, melek – tanrı elçisi )<br />
inydi : indi (gökten indi)<br />
ök : bizzat kendisi , (Bknz.Prof.Ergin anılan kitap sayfa 126)<br />
okunça : ok unun ucuyla (silahının ucundan çıkan …. ile )<br />
öt : ötmek konuşmak (Bknz.Prof.Ergin anılan kitap sayfa 126)<br />
akisn : ağızın ( öt akisn = ağzından çıkan sözleri )<br />
goydo : oydu – koydu<br />
pu : bu<br />
kosütüg : ok sütun (dik sütun- dik taşa)<br />
Günümüz Türkçesi ile okuyalım.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>– Bilge ışığı indi bizzat kendisi okunun ucuyla ağzından çıkan sözleri oydu bu dik taşa –</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Bu sözün felsefi yorumunu burada yapmayacağız.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Ancak şu noktaya dikkatinizi çekeriz. 24.,23.,22. sembolleri, sağdan sola okununca (İskandinav dilinde), ortaya çıkan kelime O d ng, bizce Viking tanrısı Odin kelimesinin çıkış noktasıdır. Biz bu üç sembolü Türkçe, Bilge ışığı (tanrı elçisi -ışık veren kutsal kişi ) olarak okumaktayız. Geniş bilgi için bizimle irtibat kurunuz.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>——————————————————————————-</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Prof. Jansson’ un kitabı Bölüm ” The Oldest Runic Inscriptions” sayfa 18</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Fotoğraf yazısı : “The Möjbro stone from Uppland is a memorial stone.”</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/6.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="70" name="grafik7" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/6.jpg" width="320" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Bu yazıda dikkati çeken nokta birçok sembol simetrisine ters konumda. Özellikle “op” okuduğumuz “R” sembolü dikkat çekiyor. biz de bu sembolü “po” olarak okuduk.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Satırları aşağıdan yukarıya,satırı sağdan sola okuyalım</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>– gopek yik op ke kelkic ikin ekgök göksüpek desinkic –</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>gopek : köpek<br />
yik : yig = iyi ( Bknz.Prof Ergin’in kitabı sayfa 140)<br />
op ke : opla = atlamak,hücum etmek ( Bknz.Prof Ergin’in kitabı sayfa 125) (günümüz Türkçesinde hopla )<br />
kelkic : kalkınca – kalksın<br />
ikin : ikin =iki, ikisi,her ikisi ( Bknz.Prof Ergin’in kitabı sayfa 114)<br />
ekgök : bir isim diye düşünüyoruz.(tanrısal bir isim olması muhtemel)<br />
göksüpek : göğsüpek (sonradan günümüz Türkçesine gözüpek = kahraman olarak geçmiş.Ancak bizce deyimin aslı göksüpek = göğsü pek =göğüsü kuvvetli dir .)<br />
desinkic : desin<br />
Günümüz Türkçesi ile okuyalım.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>– köpek iyi hucuma kalksın -saldırsın- ikisinede “ekgök” gözüpek desin –</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/7.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="262" name="grafik8" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/7.jpg" width="167" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Yazıtın bulunduğu taşta, yazının hemen altında, at üzerinde, bir elinde kılıç, diğerinde kalkan olan bir savaşcı resmedilmiş, yerde ise iki tane köpek figürü mevcuttur.<br />
Ayrıca bu kayadaki sembollerin yazılış biçimi,sembollerin sol köşede yoğunlaşması, yazının sağdan sola yazıldığını kanıtlar.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>——————————————————————————-</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Prof. Jansson’ un kitabı Bölüm ” The Oldest Runic Inscriptions” sayfa 21</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Fotoğraf yazısı : “The Istaby stone from Blekinge was carved in the transition period between the Primitive Norse period and Viking Age.”</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/8.jpg"><span style="color: #cccccc; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><img align="BOTTOM" border="1" height="55" name="grafik9" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/03/8.jpg" width="320" /></b></i></span></a></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Sağdan sola doğru okuyalım</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>– ök gikit yaspurgu içok güriç sü gikit yatpudır goiç gikit yatsorg –</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>ök : o – bizzat ( Bknz.Prof Ergin’in kitabı sayfa 126)<br />
gikit : yiğit<br />
yaspurgu : yaşadı<br />
içok : çok (Göktürkçe’de yer alan iç sembolünün ç sesi yerine kullanıldığını düşünüyoruz)<br />
güriç : güç<br />
sü : asker ( Bknz.Prof Ergin’in kitabı sayfa 129)<br />
yatpudır : yapmadı<br />
goiç : göç<br />
yatsorg : yatıyor<br />
Günümüz Türkçe’si ile okuyalım.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>– o yiğit yaşadı çok güç asker -olan- yiğit yapmadı göç yiğit yatıyor (yatsın) –</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Sizin de anladığınız gibi, çok güç şartlarda yaşayan, yaşadığı yeri terketmeyen (kaçmayan -göç etmeyen) bir askerin mezar taşı.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>———————————————————————————</b></i></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Çözümlemelerimiz bu kadar. Çünkü Prof. Jansson’un kitabının ” The Oldest Runic Inscriptions” bölümünde sadece bu üç yazılı kayanın fotoğrafı mevcut.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Sonuç olarak, biz çözümlememizi yaparken mutlaka küçük hata ve yanlışlar yapmış olabileceğimizi peşinen kabul ediyoruz. Ancak anlam yönünden bu kayaların, çözümlediğimiz anlamları taşıdığı kanısındayız.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Amacımız bu konuda yeni bir tartışma ortamı yaratıp, konunun felsefi yönüne zenginlik kazandırmaktır. Ancak bu felsefi yöne bu makalede yer vermedik. Bu makalenin konusu önceki sayfalarda da belirtiğimiz gibi, diğer adıyla “Rün ” alfabesi de denilen “Futhark” alfabesinin, aslında Türk asıllı GÖKTÜRK alfabesi ile aynı temelden kaynaklandığını dikkatinize sunmaktır.</b></i></span></span></div><div align="LEFT" style="border: none; margin-bottom: 0.26cm; margin-top: 0.26cm; padding: 0cm;"><span style="color: #333333;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Sn. Turgay KÜRÜM / Antalya</b></i></span></span></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>kaynak: <a href="http://onturk.wordpress.com/2011/03/05/298/">http://onturk.wordpress.com/2011/03/05/298/</a></b></i></span>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-40067258607720601872012-07-13T00:34:00.001+03:002012-07-13T00:35:40.465+03:00TURFAN UYGURLARI<div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Göktürk çağında kimliğini bulan bu Uygur oymağı, Göktürkleri 743 yılında mağlup ederek Ötügen bölgesinde yeni devletlerini kurmuşlar ve bu bölgede bir asır yaşamışlardır. Ancak bilhassa oymaklar arasındaki çekişmelerden dolayı bu Uygur birliği bozulmuş ve bunun neticesi olarak 840 tarihinde Kırgızlar tarafından mağlup edilmişlerdir. Böylece ilk yurtlarını bırakmak mecburiyetinde kalan Uygurlardan bir grup, Çin'in kuzey bölgelerine gitmişler ve bir müddet sonra Çin hâkimiyetini tamamen kabul ederek Çinlileşmişlerdir. Bir kısım Uygurlar ise, bugünkü Sarı Nehrin doğusuna gelip yerleşmişler ve bugün bile Sarı Uygurlar diye adlandırılan varlıklarını korumuşlardır. Yine güneye yapılan göçler neticesinde bir kısım Uygurlar, daha da güneye inerek Kan-chou, Sha-chou ve Kao-ch'ang şehirlerine gelip yerleşmişlerdir.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Bu bölgeye yerleşen Uygurlardan en uzun ömürlüsü ve tarihe damgasını vuran Kao-ch'ang Uygurları olmuştur. 9. yüzyıl ortalarından itibaren yeni yerlerine yerleşen bu Uygurlar, gerek Çin kaynaklarında ve gerekse Batı kaynaklarında oturdukları yer ismine ve bazen de hükümdarlarının aldıkları ünvanlara göre isimlendirilmişlerdir. Bu Uygurların çeşitli isimler altında karşımıza çıkmalarının sebebi ikidir. Birincisi, zaman zaman birisi diğerine nazaran daha fazla üstünlük sağlamış olan şehirlerin ortaya çıkması, ikinci husus ise, başta bulunan hükümdarların ünvanlarıyla Çin kaynaklarında anılmış olmalarıdır.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Coğrafî alan olarak bugünkü Turfan bölgesinin etrafında oturan bu Uygurların Çin kaynaklarında ilk beliren ve bir devlet olarak ortaya çıkan ismi Kao-ch'ang Uygurları olmuştur. Kendilerine Çin kaynaklarında Kao-ch'ang Kuo ("Kao-ch'ang Devleti") ismi verilmiştir. Çin kaynaklarında bu Uygurlara Hsi-chou Uygurları da dendiğini görüyoruz. Bunun sebebi ise T'ang sülalesi (618-905) zamanında Kao-ch'ang olarak bilinen şehrin 460 tarihinde Çin'in bir eyaleti haline getirildiği zaman isminin Hsi-chou olmasındandır. Hsi-chou ismi Uygurların bu bölgeye gelip yerleşmelerinden sonra yerini şehrin ilk ismi olan Kao-ch'anga bırakmıştır. Bu Uygurların Çin kaynaklarında geçen bir diğer isimleri de P'ei-t'ing (Beşbalık) Uygurlarıdır. Çünkü Uygurlar bu bölgeye yerleştikten sonra kağanlarının yazlık merkezi Beşbalık olmuş ve yaz aylarında Çin'den gelen elçiler hep burada karşılanmıştır. Beşbalık şehri esasında uzun bir zamandır Türk hâkimiyetinde kalmış bir şehirdir. Şehir 629 yılında Batı Göktürklerin idaresi altına girmiş ve bu tarihten sonra şehir "Kağan Stupa" (Kağan Türbesi) olarak isimlendirilmiştir. 648'lerdeki Çin istilasından sonra şehir tekrar Çinlilerin eline geçmiş fakat 720 tarihinde Beşbalık tekrar Çinlilerden alınmış ve Türkleştirilmiştir. Şehir 840 tarihinden sonra buraya gelen Uygurlar vasıtasıyla da çok uzun müddet Türklerin önemli bir kültür merkezi olmuştur.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> 1220'lerdeki Moğolların Batı istilasından sonra Kao-ch'ang şehri önemini kaybetmiş ve şehir Qoço olarak anılmaya başlamıştır. Çin kaynaklarında da bu isimle anılmıştır. Bu bölge Uygurları son olarak 1406 tarihinden itibaren Tu-lu-fan (Turfan) Uygurları olarak Çin kaynaklarında gösterilmiştir.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><i><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><span style="color: navy;"> </span><span style="color: navy;">Kırgız yenilgisinden sonra güneye gelip yerleşen bu Uygurlar, başlarında bulunan hükümdarın ünvanı ile de Çin kaynaklarında anılmışladır. Hükümdarların aldıkları bu ünvanlar Shıh-tzu Vilang (Arslan kağan) ve I-tu-hu (Idiqut) olarak bilinmektedir. Cin kaynaklarında Arslan Han Uygurları veya Idiqut Uygurları diye isimlendirilen bu Uygurlar, yukarıda çeşitli şehir isimleri ile anılan Uygurlarla aynıdır. Bizim Türk tarihçiliğimizde daha ziyade Turfan Uygurları olarak bilinmektedir.<sup>1</sup></span></b></span></i></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Turfan Uygurlarının kimliğini böylece belirledikten sonra asıl konumuz olan kültürlerinin ne olduğuna geçebiliriz. Sosyal Antropologların bile hâlâ bugün tam bir tarifini yapamadıkları "kültür" sözcüğünün ve hatta kültür-medeniyet birliğinin yahut ayrılığının münakaşasına burada girecek değilim. Fakat her kabilenin, kavmin, devletin kendine has kültürleri olduğu gerçeğinden hareket ederek bu meseleyi ele alacağım. Kültürler toplumsal olduğuna ve içinde bulundukları hayat şartlarına bağlı olduklarına göre, her kültür, kendi devamlılığını sağlamaya çalışır ve bunun neticesi olarak da aynı toplumlar bu kültür devamlılığı için çalışırlar. Kültür bir bakıma toplumsal olarak öğrenilen ve aynı yoldan yeni kuşaklara geçen kalıplar olduğundan bu genel özellikler elbette Türk toplumunda da görülmektedir.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Şimdi bu yukarıda söylediklerimizi biraz daha açmaya ve Uygurlar için tatbik etmeye geçebiliriz.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Uygurlar 150 sene kadar hakimiyetleri altında kalmış oldukları Göktürklerin elbette ki inançlarına, törelerine ve kültürlerine bağlı kalmışlardır. Ancak daha Göktürkler içinde bir oymak halinde iken T'ang sülalesi zamanında Çin kültürü ile ve daha sonra bu bölgeleri Çinlilerden alarak 670-760 yıllarında hüküm süren Tibetlilerden dolayı da bir Tibet kültürü ile karşılaştıkları bilinmektedir.<sup>2</sup> Tabiat şartlarının ve çevrenin kültürler üzerinde ne kadar etken olduğu bir gerçekse de bunun kadar önemli diğer bir faktör de din olgusudur. Genel olarak İslâm öncesi Türk topluluklarının, dinlere karşı bakış açıları çok yumuşak olmuş ve çok kolay bir dinden diğer bir dine geçebilmişlerdir. Uygurların da çeşitli dinlere karşı gösterdikleri yakınlık ve hoşgörü çok önemlidir. Daha Ötügen bölgesinde oturdukları bir sırada Çin'de tanıdıkları Mani dinini kendi ülkelerine alıp getirmişler ve devletin resmî dini haline sokmuşlardır. Bununla da kalmayıp Çin'den aldıkları bu dinin Çin'de koruyucusu olmuşlardır. Diğer taraftan en yakın ve tarihte en uzun süreli olarak münasebette bulundukları devlet olan Çin ise zaman zaman yabancı dinlere karşı kapalı olmuş ve bu dinlerin yayılmalarını önlemek için çeşitli tedbirler almıştır. Bunun en açık örneğini Ötügen'deki Uygurların yıkılışından sonra Çin'deki Mani mabetlerinin yıkılmasında ve Tao'istler tarafından Çin'in bir garnizonu olan Kao-ch'ang'da oturan Budist, Maniheist ve Nesturi keşişlere karşı cephe almaları ile görüyoruz. Tao'istler keşişlerin mesleklerini bırakarak vergi ödemelerini, askerlik yapmalarım ve evlenmelerini istemişlerdir Bunları yapmayanlar ise ölümle cezalandırılmıştır. İşte böyle bir mezar Kao-ch'ang şehrinde bulunmuştur.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><br />
</b></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Turfan Uygurlarının siyasî rolleri eski Ötügen Uygurları gibi önemli olmamış fakat Turfan bölgesinin kendine mahsus kültürünü içlerine sindirmişler ve bu bölgede yaşayan dinlerin sadık müminleri olmuşlardır. Sadece din değil aynı zamanda yeni yerleştikleri bölge de Turfan Uygurlarının kültürleri üzerinde etkili olmuştur. Bu bölgenin ticaret yolları üzerinde bulunması yüzünden doğudan ve batıdan gidip gelen tüccarlarla konuşma, alış-veriş etme, onların dünya hakkındaki bilgi ve görgülerine yeni bir yön vermiştir.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><br />
</b></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Yukarıda dinin de kültürleri etkileyen önemli unsurlardan biri olduğundan söz etmiştik. Turfan Uygurlarının kargılaştıkları ve benimsedikleri bilhassa iki dinin rolü çok büyük olmuştur. 7. yüzyılın başlarında Budizm ve 8. yüzyılın sonlarına doğru da Maniheizmi kabul etmiş olan Uygurlar, bu her iki dinin bütün özelliklerini ancak Turfan bölgesine yerleştikten sonra benimseyebilmişlerdir. Bilhassa Maniheizm'in bir tüccar ve şehirli dini olması Uygurların ilim, edebiyat, ticaret ve diğer sanatlardaki başarılarını sağlamıştır.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><br />
</b></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Turfan bölgesinde Budizmle ve Maniheizmle daha iç içe olan Uygurlar hiç bir zaman eski inançlarını da bırakmamışlardır 10. yüzyılda Turfan Uygurlarına giden resmî Çin elçisi bu hususta şunları söylemektedir: Orada elliden fazla Budist manastırı vardır. Onların hepsinde T'ang sülalesi tarafından konulmuş olan kitabeler görülür. Manastırların içinde Budist Kanun kitapları vardır. Burada hemen şunu ilâve edeyim ki Budist eserleri Uygurcaya tercüme edilirken Türk diline uygun ve oldukça serbest bir şekilde çevrilmiştir. Bu yüzden de esas metinlere oranla birkaç misli genişlemiş tercümeler meydana gelmiştir. Çin elçisi devamla Turfan Uygurlarının daha çok ilkbahar aylarında seyahat ettiklerini ve gruplar halinde seyahat ederken kendi aralarında müzik aleti çaldıklarını ve at üstünde çeşitli canlı varlıklara yay çekerek ok attıklarından bahsetmekte ve bu yapılan işin "Gökten gelecek kötülüklere kargı kurban verme" olduğunu kaydetmektedir. Seyyah yine bir başka gözleminde üçüncü ayın dokuzuncu günü "Han-shıh" festivalini kutladıklarından bahsetmektedir. Bu festival Çinliler tarafından kutlanan Ch'ing-ming festivalinden bir gün öncedir ve manâsı "Soğuk Yemek Festivali"dir. Ch'ing-ming festivali Hıristiyanların "Paskalya"sına ve Müslümanların da "Hızır Günü"ne tekabül eder. Bu festivalin izlerine bugün bile Çin'de rastlanmaktadır. Bu festivalin gereği evin içindeki ve dışındaki bütün ateşler söndürülür ve 24 saat içinde yeni bir ateş yakılmaz ve bir gün önceden hazırlanan soğuk yemekler yenilirdi. Elçi devamla Uygurların gümüş ve pirinçten kaplar yaparak su ile doldurduklarını ve bu suyu birbirlerine fışkırtarak yahut suyu birbirlerine atarak spor yaptıklarından bahsetmektedir. Yukarıdaki bu hususlar hiç şüphesiz eski dinî inançlarının bir göstergesidir.<sup>4</sup></b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Yarı göçebe bir devlet iken, çeşitli sebeplerden dolayı yıkılıp güneye inen Uygurlarda, hem yerleşikliğin özelliklerinden dolayı hem de komşusu olan Çin'in kendinden önce bir hukuk ve sosyal nizamlarının olması neticesinde, büyük bir gelişme olmuştur Turfan Uygurlarından kalma Hukuk vesikaları, Uygur cemiyetinin sosyal, ekonomik ve hukukî düzenleri hakkında bize bilgi vermektedir. Bilindiği gibi, yerleşikliğin en büyük özelliklerinden birisi de şehirleşmedir. Kurulan bu şehirler de pazarların ortaya çıkmasını, alış-verişte paranın kullanılmasını, hem mübadeleyi kolaylaştıran hem de, rekabet ve pazarlığı ortaya çıkaran unsur olmuştur.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Uygur vesikalarının gerek model olarak ve gerekse içindeki terimlerinin çoğunun Çince'den geçtiği ileri sürülmüş ve bu yüzden çeşitli fikirler ortaya atılmıştır. Esasında Uygur vesikaları ile Çin vesikalarının bir karşılaştırması tam olarak henüz yapılmamıştır. Bundan dolayı bu mevzuda birşeyler söylemek henüz erkendir. Genel olarak Uygurların Çin'den köklü medeniyet unsurları almamış olduklarını savunan Alman bilim adamı Le Coq, Uygurlara ataları gibi tamamen Batı medeniyetindeki bir devlet gibi bakılabileceğini ve onların Budizm, Manihaizm ve Hıristiyanlık dinlerini çeşitli zamanlarda benimsediklerinden dolayı bu fikirde olduğunu ileri sürmektedir. Le Coq ayrıca kullanılan Sogd yazısının da Batıdan alındığını söylemekte ve Uygurlarda Çin medeniyetinin tesirinin ancak harici olarak görüldüğünden söz etmektedir. Çatal yerine kullanılan ufak çubuklar, Çin mürekkebi, fırça ile boya yapmaları hep haricî olarak görülen tesirlerdir demektedir. Buna mukabil Japon Toru Haneda ise Le Coq'un bu fikirlerini tamamen reddetmektedir. Haneda'nın fikrine göre, Çin Budist kitapları Uygurca'ya çevrilmiş ve Çin takvimi de Uygurlar tarafından kendilerine uydurulmuştur. Çince fal kitapları da Uygurca'ya tercüme edilmiş ve üzerinde Uygur Kağanlarının isimleri olan Uygur paraları tamamen Çin paralarından taklit edilerek yapılmıştır. Haneda'nın fikrine göre, Çin tesirinin en güzel örneği ise, Uygur satış ve borç verme vesikalarının, Türkistan'da, Çin vesikalarının bulunmasından sonra ortaya çıkmış olmalarını göstermektedir. Burada her iki ilim adamının fikirlerini tek tek analiz edecek değilim. Ancak hemen şunu söyleyebilirim ki, ister doğu'dan ister batıdan alınmış olsun Uygurlar tarafından kendi bünyelerine tamamen uydurulmuş ve hemen hemen yepyeni veçheler kazanmıştır. Belki vesikaların Çin tesirinde kalışı şekil ve muhteva bakımından olmuştur ama vesikalar dikkatle incelediğinde eski Türk örf ve adetlerinin tamamen buralara yansıdığını kesin bir şekilde söylememiz mümkündür.s</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Turfan Uygurları da kendinden önce kurulmuş olan diğer Türk devletleri gibi çeşitli kavimlerle münasebette bulunmuşlardır. Bunun sonucu olarak da pek tabiîdir ki karşılıklı olarak kültür etkileşimleri olmuştur. Turfan Uygurlarının yaşadığı dönemde Kuzey Çin'de 907-1125 tarihleri arasında hüküm sürmüş olan Liao yahut Kitan'larla da kültürel münasebetler olmuştur. Orta Asya Türklerinin en önemli içkisi olan "Kımız" Uygurlar tarafından Kitanlara geçmiştir. Yine kavun-karpuz Uygurlar tarafından Kitanlara tanıtılmış ve bu meyvanın ekimini öğrenmişlerdir. 924 senesinde Kitanlardan Turfan Uygurları'na giden bir elçilik heyetinden sonra Kitanlar "Küçük yazı" diye isimlendirilen yazı sistemlerini kullanmaya başlamışlardır. Yine Uygur-Kitan ilişkilerinden sonradır ki Uygurların kullandıkları pek çok ünvan Kitanlara geçmiştir. "Kağan", "Tarkan", "Bilge" gibi ünvanlar hep bu yolla Kitanlara geçmiştir.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><i><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><b><span style="color: navy;"> </span><span style="color: navy;">Bugünkü Orta Asya Türklerinin çoğunda dil ve inanç bakımından Turfan Uygurları'nın rolü büyük olmuştur. Bundan dolayı da Karahanlı Devleti ve Moğol Çağatay edebiyatının kökleri Turfan Uygurları'na dayanmıştır. 9. yüzyılda Turfan havzası Uygurlar tarafından tamamen Türkleştirilmiştir. Bu dönemde yalnız konuşma ve yazı dili değil, aynı zamanda Budizm, Maniheizm ve Nestorianizm gibi çeşitli dinlere ait okunacak bütün dualar tamamen Türkçe olmuştur.<sup>7</sup></span></b></span></i></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Netice olarak şunları söyleyebiliriz: Uygur kültürü, Orta Asyadaki kosmopolit kültür ve Uluslararası dinler ile Türk kültürü arasında gelişerek, yerleşik Türk kültürünün olgunlaşmasına yol açmıştır. Şehir hayatları çok düzenli olmuştur. Maniheizm ve Budizm'den dolayı, sanatlarında, edebiyatlarında çok mükemmel eserler ortaya çıkmıştır. Uygur beylerinin ve hatunlarının senet ile kurdukları "Buyan" (hayrat manasında kurulan manastırlar) müesaeselerinde, okuma imkânı, hastane ve yolcular ile yoksullar için yatacak yerler mevcud olmuştur. Bir taraftan Doğu Asya milletleri (Kıtaylar ve Moğollar) diğer yandan Müslüman Türkler, Turfan Uygur kültürünün varisi olmuşlardır. Yalnız bütün bunlar bilindiği halde nedense bizim Türk tarihçilerimizden bazıları Uygurların bilhassa Mani dinini benimsemelerinden dolayı "Türkleri zayıflatmak için kurulan bu tuzağa Uygurlar 763 senesinde tutulmuşlardır" demekte ve bir başkası daha da ileri giderek "Uygurlar Türk Tarihine, Türk Varlığına, Türk Irkına ve Türk Kültürüne ihanet etmişlerdir" diyebilmektedir.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> Turfan Uygurları'nın Maniheizm ve Budizm'e duydukları yakın ilgi ve bu dinlerin eserlerinin Uygurca'ya tercüme edilmiş olduğunu yukarıda söylemiştim. Bu devirden kalma eserler bizzat Atatürk tarafından da incelenmiştir. Bunun en güzel belirtisini Atatürk'ün 26 Ağustos 1934 tarihinde İzmir panayırının açılışı münasebetiyle İsmet İnönü'ye çektiği telgrafın sonunda yer alan "Namo İsmet" (Hürmet İsmet'e) ibaresinin bulunmasından anlıyoruz. Bilindiği gibi dinî Budist eserler "Namo but, Namo dram, Namo sang (Hürmet Burkan'a, Hürmet şeriate, Hürmet cemaate) diye bağlamaktadır.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b> DİPNOTLAR:</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>* Prof. Dr., Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>1 Özkan İzgi, "Kao-ch'ang Uygurları Hakkında", Tarih Dergisi, 32 Mart 1989,</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>e.3-6.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>2 Emel Esin, Antecedents and Development of Buddhist and Manichean</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Turkish Art in Eastern Turkestan and Kansu, Istanbul 1967, s.17.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>3 L.Ligetti, Bilinmeyen İç Asya, İstanbul 1946, s.244.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>4 Özkan İzgi, Çin Elçisi Wang Yen-te'nin Uygur Seyahatnamesi, Türk Tarih</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Kurumu Yayınları, Ankara 1989, s.68.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>5 Özkan İzgi, Uygurların Siyasî ve Kültürel Tarihi, (Hukuk Vesikalarına</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>Göre), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1987, s.53-55.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>6 Wittfogel Karl A., -Feng Chia -sheng History of Chinese Society Liao (907-</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>1125)b Philedilphia 1494, s. 243.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>7 Emel Esin, Türk Kültür Tarihi İç Asya'da Erken Safhalar Ankara 1985,</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>2.12.</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><br />
</b></i></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><span style="color: navy; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: x-small;"><b><i><br />
</i></b></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: white; text-align: justify; text-indent: 45px;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2012/06/turfan2.png">http://onturk.files.wordpress.com/2012/06/turfan2.png</a> </div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-58165820095528940282012-07-13T00:21:00.000+03:002012-07-13T00:21:17.957+03:00KUŞAN HANLIĞI VE BİLİNMEYEN BÜYÜK ERKE HAN<h2 style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 1.8em; font-weight: normal; letter-spacing: -1px; margin: 10px 0px 0px; padding: 0px; text-align: left;"><br />
</h2><div class="entry" style="color: #333333; font-family: 'Lucida Grande', Verdana, Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 1.6em; margin: 10px 0px 0px; padding: 0px; position: relative; text-align: left;"><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><a href="http://onturk.files.wordpress.com/2011/08/erke-han.jpg" style="border-bottom-color: rgb(102, 102, 102); border-bottom-style: dotted; border-bottom-width: 1px; color: #333333; margin: 0px; outline: none; padding: 0px; text-decoration: none;"><img alt="" class="alignnone size-full wp-image-1980" height="385" scale="0" src="http://onturk.files.wordpress.com/2011/08/erke-han.jpg" style="border: 1px solid rgb(204, 204, 204); height: auto; margin: 0px 0px -3px; max-width: 100%; padding: 2px;" title="erke han" width="396" /></a></div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Dünya, <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kuşan </em>hanlığının azametini I. yüzyılda öğrendi; ünlü hükümdar <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kanişka</em>, Türkleri meşhûr etti. Bereket versin ki, onun gerçek adı, bugüne kadar muhâfaza olunmuştur (sikkeler üzerinde “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kanerka</em> olarak yazılıdır).</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Filozof, şâir, parlak bir komutan ve yönetici olan <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, Türk kültürünü kimsenin yapamadığı kadar yükseltti. Onu, Şark’ta zirveye çıkardı. Onun huzûrunda, “Türk” sözünü, sesleri titreyerek telaffuz ediyorlardı. O kadar kutsal bir sözdü.<span id="more-1979" style="margin: 0px; padding: 0px;"></span></div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, 78 yılında <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kuşan</em> hanlığı tahtına oturdu; onu 23 yıl yönetti. Bilge hanın en birinci silâhı, ne taş, ne ok, ne örme demir zırhtı; sâdece söz idi. Dünyânın en kudretli sözü: “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tanrı</em>”. Kendisine ve bütün Türk dünyâsına zaferler kazandıran asıl oydu.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, Şark’a <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em> inancını hediye etti.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Törenleri ve duâları çok güzel bilmesi ve kendi öğretisi ona yardım etti. Onun dili, güzeli ve doğruyu seslendirirdi; saatlerce onu dinlerlerdi. Hükümdar, çok geniş bilgili bir kişiydi. Yabancılar-Türkler için değerli olan şeyin altın, dalkavukluk, diğer insanlar üzerinde hâkimiyet kurma olmadığını, Şark’ın insanları hanın konuşmalarıyla, mâkul politikasıyla öğrendiler. Onlar için değerli olan hareketler ve asâlet idi. Hükümdar, milletin yüzü, zâtı idi. Ona inandılar. Demek oluyor ki, millete inandılar</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke,</em> her kişiyi, kendisi ve akrabâları için, cenneti ve cehennemi bizzat kendi davranışlarıyla Dünyâda iken hazırladığına bilgece inandırdı. Kendi musîbetlerinden ve felâketlerinden kimseyi sorumlu tutamayacağını, o öğretti. Sâdece kendisini. Çünkü Tanrı, sen ne kadar hak ediyorsan o kadarını tam olarak veriyor.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">İşte o, İlâhî Mahkeme; dünyâdaki en âdil mahkeme… Olan şu: Sonsuz Mâvi Gök’ün altında sâdece sen, senin hareketlerin ve onları yargılayan Tanrı. Geriye kalan her şey o kadar da mühim değil. Yeni dinin ana-fikri son derece basitti: İyilik yap, dünyâ sana daha iyi olsun.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Bu saf hakîkati kavrayan insanlar, onu kabûl ettiler. Ki, başka hiçbir millette benzeri bilgelikler yoktu. Türklerin mânevî/rûhî kültürüne bu çekici geldi… Her şey senin ellerinde. Sâdece bunu hatırla.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Türkler, meselâ, ruhların ebedîliğine, ölümden sonra kendilerinin tamâmen değişeceklerine inanmışlardı. Herkes, gelecek hayatta en koyu günahkârın bile bütün günahlarını affettirebileceğini öğrenmişti. Şimdiki hayatta ona şans ve ümit verilmişti. <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em>’ye olan bu inanç, insanların ruhları güçlendirdi; fedâkârlığa dâvet etti.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, bıkıp usanmadan, “Kurtuluşun davranışlarda” olduğunu öğretti.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Türklerin <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em> adına yaptıkları âyin/tören, yabancıları hayretler içinde bırakmıştı. Bu, gerçekten azametli idi. Tam bir tören havasındaydı. Gök Tanrı’nın adı çabuk unutulmadı. Törenin ayırdedici husûsiyetleri vakurluk ve düzenlilikti. Öyle ihtişamları, öyle şatafatları, pagan dünyâ bile bilmiyordu. Onlardan haberdar değillerdi.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Türkler, putperestlere başka bir gezegenden gelmiş yabancılar gibi gözüktüler. Onların her şeyi iyi ve saf idi; onun için, Altay’ı, Şark’ta “Cennet”, Yeryüzü Cenneti, kendilerini<strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong>ise, Âriler<strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> </strong>olarak isimlendirdiler Bu ad (Hindistan’daki <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Şambxkala</em>gibi) Türk milletinin ana-vatanının adı olarak binlerce yıldan fazla yaşadı; oradaki atlılar hakkında efsâneler düzdüler.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kuşan</em> şehirleri<em style="margin: 0px; padding: 0px;"> </em><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em> döneminde, çanların melodik sesleri altında uyandılar: Din adamları, milleti sabah duâsına çağırdılar… O heyecan verici dakîkalar hakkında, belki sâdece tahminde bulunulabilir.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Ne yazık ki, onlar hakkında çok az şey biliniyor. Bu çanlar tam nasıldı? Onları çalanlar nasıl görünüyorlardı? Şimdi kimse bilmiyor. Fakat çanlar var idiler (bu, kazılardan biliniyor). Hattâ, bizzat “çan” kelimesi, mümkündür ki, tam bu uzak yıllarda ortaya çıktı. O, eski Türk dilinde Gök’e çağrı mânâsına geliyordu. Kelimesi kelimesine: “Gök’e duâ edin.” Ve insanlar duâ ettiler.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Onlar, duâ tören-âyinlerini mâbetlerin etrâfında ulu Gök <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em>’nin altında kutladılar… Bir zamanlar Altay’da, kutsal dağların etrâfında tıpkı böyle duâ ederlerdi. Mâbetleri, kalıntılardan anlaşıldığına göre, ufak yapmışlardı. Önceleri, bu mâbetler kutsal dağları hatırlatma vazîfesi gördüler; sonra mîmarlık nesnesi oldular.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Mâbetin iç hollerine girmek yasaktı. Sâdece din adamları, onlar da çok kısa bir süre için, girerlerdi. Fakat, onlar bile orada nefes alma hakkına sâhip değillerdi…. Kutsal yerdi!</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Diğer milletlerin âdetleri başka türlüydü. Orada inananlar mâbetlere giriyorlardı. Mümkündür ki, Türkler bu geleneği sonradan benimsediler (bunun veya diğer kültürlerin gelenekleri nasıl geliştiklerini, bâzılarının yerlerini niçin başkalarına bıraktıklarını bugünün ilmi fazla aydınlatamıyor.)</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Duâdan önce semâvî buhur/günlük yakmak âdettendi. Buhuru taslar (buhurdan) içinde yakıyorlardı. Eski bir Altay efsânesine göre, pis/kötü güçler, tütsü kokusuna dayanamıyorlardı. (Tören/âyin, eski Türk dilinde “savuşturmak/vazgeçirmek”, “ürkütüp kaçırmak” mânâsına gelen “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">kadıt</em>” kelimesiyle adlandırılıyordu.)</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Tanrı’ya, alçak bir sesle şarkılar söyleyerek duâ edilirdi. Koro, Gök Tanrı’yı ululayan ilâhî melodileri belîğ bir şekilde terennüm ederdi. Bu şarkı-duâlar “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">ırmaz</em>” olarak isimlendirildi. (Kelimesi kelimesine “bizim şarkılarımız”.)</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Her yerde Türklerin mânevî/rûhî kültüründe <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em>’nin eşkenar (dört kolu aynı uzunlukta) haçı vardı. Ona Şark’ta “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">vadjra</em>” dediler…</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, inançların yayılmaları için güç kullanmaktan kaçınmadı. Şark kavimlerinin anılarında kalan hâdiseler… Büyük hâdiseler. <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em>’-nin haçları, o zamânın “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kuşan</em>” hanlığı döneminin Türk şehirlerinin ve mâbetlerinin yıkıntıları, arkeologların gözlerinden kaçmadı, bunlar biliniyor.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">O sırada <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em>’ye inanmayan insanların ruhlarını kaplayan inanılmaz kargaşa hakkında sâdece tahmin yürütmek mümkündür. Onlar, haddinden fazla baskılar altında olduklarından “şaşırdılar”. Kendi zaaflarına mağlûp olarak, ıstırap çektiler.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Tabiî, ülkedeki demirin, mükemmel bir ordunun ve refahın -Tanrı için yapılan törenler gibi tam olmasa da-, Türk kültürünün mümtaz yüceliğine inandırdığını unutmamak gerekir. İşte Altay’ın, sonra da <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kuşan</em> hanlığının, Şark’ın mânevî/rûhî merkezi oluşunun sebebi. Türklere, onların ana-vatanına, cennete gelir gibi geldiler… (Söz açılmışken, çok eski zamanlara âit coğrafya haritalarında, Altay’ın gerçekten Yeryüzü Cenneti olarak isimlendirildiği biliniyordu.) Buraya diğer kavimlerin elçileri geldiler; onların kültürünü öğrendiler. <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Kuşan</em> hanlığındaki yabancılar için Kandahar sanat mektebi ve mânevî/rûhî eğitim merkezleri açtılar. Anlaşılan, bu merkezlerin benzerleri Altay’da da vardı.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Altay’da, zamânında Mûsâ’nın arkasından buraya gelen Yahûdî <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Yeşua</em> tahsil görmüştü. Bu konudan Kur’ân’da dolaylı olarak söz ediliyor. Bu <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Yeşua</em>, sonra Roma İmparatorluğu’na, Gök Tanrı’nın atlıları ile ilgili haber götürdü. Onun sözü, Hristiyanların en birinci kitâbı olan <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Apokalipsis</em>’te yazılıdır. Bundan dolayı, onu <em style="margin: 0px; padding: 0px;">İsus Hristo</em> (<em style="margin: 0px; padding: 0px;">Îsâ</em>) olarak adlandırdılar… Veya, “Tanrı’nın Yakını”, yâni “Tanrı’yı gören kişi”!</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">… Kuşan</em> hanlığının hükümdarlarının sık gelen ve istenen misâfirleri, Hindistan’ın ve Tibet’in din adamları oldular. Olmamaları da mümkün değildi; çünki <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, Keşmir’i kutsal şehre, hac mahalline dönüştürmüştü..</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Altay’lı hacıların Keşmir’de kendi mâbetleri vardı; orada Türk dili hiç susmadı. Anlaşılan, bu, hâlâ meşhûr olan Altın Tapınak idi.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, gücünü ve zamânını hayırlı işlere verdi; bu, bütün Türk dünyâsına cömertçe ürünler getirdi. Buda’nın taraftarları IV. Konsül’lerini Keşmir’de topladılar. Buraya Şark’ın çok meşhur Budistleri toplandı. Onlar, <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Tengri</em> adını ve onun öğretisini burada tanıdılar, ki bu öğretiler, Budizm’in yeni muhtevâsını (<em style="margin: 0px; padding: 0px;">mahayana</em>) doldurdular.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Yeni tören/âyinlerin metni, bakır levhalar üzerine yazıldı; bunlar çok geçmeden, Çin’de, Tibet’te, Moğolistan’da Budizm’in kutsal metinleri oldular (ve hâlâ duruyorlar)… Bu levhalarla, daha doğrusu, IV. Konsül’le, Budizm dîninin, daha sonra “<em style="margin: 0px; padding: 0px;">lamaizm</em>” adını alan yeni bir kolu doğdu.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">Şark’ın büyük eğitimcisi <em style="margin: 0px; padding: 0px;">Han Erke</em>, bilgeliğiyle, kendisine müttefikler buldu. O, Budistlerce kutsal şahsiyetlerden sayılıyor; adını duâlarda zikrediyorlar; sâdece Türkler, kendi meşhur hanlarını hatırlamıyorlar.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;">… Bereket versin ki, bu yüce insanı diğer milletler hatırlıyorlar.</div><div style="margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding: 0px;"><strong style="margin: 0px; padding: 0px;"> Murad Adji</strong></div></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-79194482165737461252012-07-09T23:56:00.000+03:002012-07-09T23:56:21.326+03:00CARAL-SUPE UYGARLIĞI<div class="haberyazianabaslik" style="background-color: #f7f3f7; color: #993300; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 18px; font-weight: bold; text-align: -webkit-left;">3600 Yıl Önce <a class="haberyazianabaslik" href="http://www.yaklasansaat.com/dunyamiz/volkanlar/pompei.asp" style="color: #003399;">Yok Olan</a> "Caral-Supe Uygarlığı" Ortaya Çıktı</div><table align="right" border="0" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; width: 200px;"><tbody>
<tr><td><img height="235" src="http://www.yaklasansaat.com/resimler/2009haberresimleri/haber_ekim2009_resim/ekim49_caral_suppe.jpg" width="352" /></td></tr>
</tbody></table><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">Yayımlanan son araştırmalara göre, <strong>Güney Amerika'</strong>nın en eski uygarlığı olan<strong> Caral uygarlığı</strong>, <strong>3.600 yıl önce, <a class="yazilar" href="http://www.yaklasansaat.com/haberdosya/2009_haberleri/mayis_2009/mayis45.asp" style="color: #003399;">iklimde</a>meydana gelen değişiklikler ve yer sarsıntıları sonucu yok oldu.</strong></div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;"><strong>Eski Mısır</strong>'la yaşıt 5 bin yıllık <strong>Caral-Supe antik kenti;</strong> Dünya'nın en uzun sıradağlar zinciri ve Güney Amerika'nın bütün batı kıyısı boyunca uzanan 1.556 kilometrelik And Dağları'nın eteğine kurulan ve Pasifik Okyanusu'nun kıyısına 20 kilometre mesafede bulunuyordu. <strong><a class="yazilar" href="http://www.yaklasansaat.com/haberdosya/2008_haberleri/mart/mart47.asp" style="color: #003399;">İnka uygarlığı</a></strong>ndan 4400 yıl önce var olan, <a class="yazilar" href="http://www.yaklasansaat.com/haberdosya/2008_haberleri/ekim/ekim4.asp" style="color: #003399;"><strong>piramitleriyle</strong></a>, tarım teraslarıyla, ev ve tören yerleriyle 620 hektarlık bir alana yayılmıştı.</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">Antik kenti, 15 yıl önce yeniden keşfeden Perulu arkeolog Ruth Shady, Caral-Supe toplumunun, Peru'nun sahil, dağlık bölgelerinden ve Amazon'dan gelen insanların karışımdan oluştuğunu belirtiyor. Shady'ye göre,<strong> Caral-Supe uygarlığı</strong>; astronomi, tıp ve mühendislik alanlarında çok ileriydi ve geçimini balıkçılık ve sulak tarımdan sağladı. Arkeolog, uygarlığın, kendisinden sonra gelen İnka uygarlığını etkilediğini ve<strong>Caral</strong> dilinin İnkaların konuştu <strong>quechua</strong> dilinin atası olduğunu söylüyor.</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">"1500 yıl sürmüş bu gelişmiş ve müreffeh uygarlığın 3600 yıl önce yok oluşunu nasıl izah edebiliriz?" diye soran Shady, Amerikan üniversiteleriyle birlikte yürüttüğü araştırmalara dayanarak, <strong><a class="yazilar" href="http://www.yaklasansaat.com/haberdosya/2009_haberleri/ekim_2009/ekim35.asp" style="color: #003399;">doğal afetler</a>zinciri</strong>nin uygarlığı yok etmiş olmasının en kuvvetli ihtimal olarak görüldüğünü söyledi.</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">Araştırmacılar, toprak kaymalarına neden olan<strong> 7-8 büyüklüğünde bir deprem</strong>in ve başka depremlerin,<strong>Carl-Supe piramitleri</strong>nde meydana gelen eğilme ve hasarlara yol açtığını saptadılar. Shady, depremde kopan parçaların daha sonra El Nino kasırgasının yol açtığı şiddetli yağış sonucu meydana gelen sel baskınları tarafından sürüklendiğini ifade etti. Shady:</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">"Daha sonraları, tortu ve kum sürükleyen rüzgarlar ve iki nesli etkileyen kuraklık tarımı kötü etkilemiş ve Caral halkı için bölge yaşanmaz hale gelmiş" dedi.</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">Araştırmacılar,<strong> Caral-Supe antik kenti</strong>nin daha keşfedilecek birçok sırrı bulunduğunu ve Amerikan kongresinin onayıyla, araştırmalar için 800 bin dolar para yardımı yapıldığını açıkladılar. Antik kentte araştırma yapan arkeologlardan Luis Miranda:</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">"Kentte <strong>nekropol</strong>(mezarlık) bulamadık, araştırmaya devam ediyoruz, çünkü bir nekropol bulursak, uygarlık ile ilgili birçok soruya yanıt bulacağız" dedi.</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;">Araştırmacılar, iklim değişikliği, havanın ısınması, yer sarsıntısı, kasırga, kuraklık gibi doğal afetlerin, Caral uygarlığı gibi her alanda başarılı olan bir medeniyeti birkaç nesilde yok edebildiğini gösterdiğini vurguladılar. Bilim adamları, Caral-Supe'de ortaya çıkacak bulguların, bugün de insanlığın karşı karşıya kaldığı doğal afetler ve sonuçları hakkında önemli bilgiler vereceğinin altını çizdiler.</div><div class="yazilar" style="background-color: #f7f3f7; font-family: 'Trebuchet MS'; font-size: 13px; text-align: left;"><strong><em>radikal</em>, 28/10/2009</strong></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-79315154458837732312012-06-04T00:01:00.000+03:002012-06-04T00:01:18.567+03:00TARİHTE BİLİNEN İLK TÜRK HALISI<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"><span class=""><img alt="" class="photo_img img" src="https://fbcdn-sphotos-a.akamaihd.net/hphotos-ak-snc6/208548_154296437967696_114319048632102_342738_5584476_n.jpg" style="border: 0px; margin: 0px; max-width: 493px; padding: 0px;" /><span class="caption"></span></span></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"><strong>TARİHTE BİLİNEN İLK TÜRK HALISI</strong></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"><strong></strong></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"><br />
</div><strong style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> </strong><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;">Altay Dağları... Yüksekleri göğe merdiven, göğsü ve etekleri Türk’e yurt olmuş dağlar… Türk, devletini burada kurmuş; buradan yayılmış dünyaya Tanrı’nın verdiği “kut” üzre … Medeniyetin beşiği olmuş, barbarları barındırdı iftirasına nispet… At, burada yoldaş olmuş Türk’e; çelik ilk suyu burada içmiş Türk’ün ellerinden… Adına türküler yaktığı kara koyunu, ak koyunu ilk burada beslemiş; “yay” gelende doruklarına çıkmış, güz gelende eteklerine otağ kurmuş Türk kişisi… Ak koyununun yününü ilk burada eğirmiş; ayağına çorap, sırtına kazak örmüş, otağına yaygı dokumuş Türk anaları, kızları…</span><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> Altay Dağları eteklerinde, Pazırık kurganda bulunan dünyanın en eski Hun - Türk halısı… Orta Asya Türk halı sanatının üslup ve tekniğini en iyi şekilde yansıtan, Türk kültürünün en değerli örneklerinden biri… Bu halının, bugün hâlâ yaşayan gerek Anadolu’da, gerekse Orta Asya’da yaşayan Türk halıcılığının çıkış noktalarından biri olduğu artık bilinen bir gerçektir.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> M.Ö. 3. yüzyıla aittir. Her bakımdan bir şaheser olan bu çok renkli halının boyutları 1,89 x 2 metre olup, bir santimetre karede 36 ilme bulunuyor. Yani 1 metre karede <strong>360.000</strong>, halının bütününde ise<strong>1.250.000 Türk ilmesi</strong> bulunmaktadır. Halının bu kadar çak fazla sayıda ilme ile dokunması; üzerinde bulunan atlılar, geyik ve hayvan figürlerinin, son derece sanatkârane ve ayrıntıların belirgin bir hâlde olması sonucunu vermiştir. Aynı zamanda çok ince, fakat çok sağlam ve temiz bir yapağı ile dokunduğunu da bize göstermektedir. Bu yüzden Pazırık’ta çıkan Türk halısının kalınlığı sadece 2 mm.’dir.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> Gördes ilme tekniği kullanılarak dokunmuştur. Üslup ve form anlayışı bakımından Teke-Türkmen ve Buhara halılarının benzeri özelliklere sahiptir. Sanat tarihinde bilinen bu ilk Türk halısı, halen Rusya’da St. Petersburg Ermitaj Müzesi'nde sergilenmektedir.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"><span class="photo_center" style="clear: both; padding: 0px 0px 10px; text-align: center;"><img alt="" class="photo_img img" src="https://fbcdn-photos-a.akamaihd.net/hphotos-ak-snc6/207965_154296917967648_114319048632102_342739_5044609_a.jpg" style="border: 0px; margin: 0px auto; max-width: 493px; padding: 0px; width: 180px;" /><span class="caption" style="font-size: 9px; margin: 0px auto; padding: 0px; width: 180px;"></span></span></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"><strong></strong> <strong> Pazırık</strong></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> M.Ö. IV. ve III. yüzyıllarda yaşamış Hun büyüklerine ait mezarların bulunduğu ve Hun sanatından çok sayıdaki örnekleri zamanımıza ulaştıran kutlu vadi. Pazırık, kuzey doğu Altaylar'da, Balıklıgöl yakınında, Yan Ulağan ırmağının kıyısında küçük bir vadidir. Burada bugün de Hun Türkleri’nin torunları yaşıyor. Pazırık vadisinde bulunan kurganlar (Hun büyüklerine ait mezarlar); Hun sanatını yansıtan örneklerle, hayat şekillerini, âdetlerini; kısaca Türk kültürünü ortaya koyan belgelerle doludur. Bu vadiden başka Berel, Tüketa, Noin Ula, Başadar, Şibe, Katanda bölgelerinde de bugüne kadar bulunan kurganların sayısı 40'tan fazladır. Ne yazık ki bunların çoğu soyulmuş bulunuyor. Kurganlardaki Türk belgelerinin tamamına, bu yüzden ulaşılabilmiş değil.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> Eski Türkler öteki dünyada hayatın devam ettiğine inanır ve ölen kişi sonraki hayatında faydalansın diye elbisesi, gerekli eşyaları, silâhları, binek atı, at koşumları ile birlikte gömülürdü. Cesetler, mumyalanırdı.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 16px; text-align: left;"> Kurganların içi , buzla kaplı olduğu için bozulmadan çıkarılan cesetler de vardır. Ahşap ve deri eşya çoktur. Madenî eşyaların hemen hemen hepsi bronzdandır. Altın eşyalar da bulunmuştur. Aralıklı olarak devam eden kazılarda çıkarılan kurganlar, daha çok üzerlerine taş yığılarak yapılmış tepeler ya da höyükler halindedir. Asıl mezar bu tepenin altında, büyük bir odanın içindedir. Buralardan çıkarılan eşyaların çoğu St. Petersburg’daki Ermitaj müzesindedir</div>ALINTIDIR.GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-77757044286810544142012-06-03T23:54:00.000+03:002012-06-03T23:54:35.472+03:00<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedefçilik, ilk çağın en eski uygarlıklarında görülmekle birlikte, sedefin eşyada süs ögesi olarak uygulanışı çok sonradır. Her nekadar bazı kaynaklar Sümer Sanatında sedefin traş edilerek ahşaba uygulandığını, Uzak Doğu ve Güney Asya’da Hint Sanatında sedef süslemelere rastlandığını bildirirlerse de, sedefin en yaygın ve en gelişmiş şekliyle Türk-Osmanlı Sanatında görüldüğü bilinir. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">İlk örneklerine 15. Yüzyıl sonlarında rastlanmış, Edirne’deki tek kubbeli Beyazıt II. Camiinin kapı kanatlarında görülen sedef işçiliğinin 16. Yüzyılda olgunluk devresine girdiği, kapı, pencere, dolap kanatları , kürsü, çekmece, Kur’an muhafazası, rahle, masa, koltuk, kanepe, sehpa gibi mobilyalar, silah kabzası, nalın, körük, tütün tabakası, kahve takımı vb. gibi tüm ahşap eşyada görülmüştür. </span></span></b></i></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0wDEP_ZM13rWeBhF90rK-0XMuuMNCOqcv2FXGwPFmKSp5N8WH72hQZLZgjoPmIkAEJ_DM_5Vo7pXSxOWyqKpd-5RnmhQTmxk6t9SMf2MrrDsW5O820qsOq3IBdala41f90W7Rxpabzdw/s1600/sedef.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0wDEP_ZM13rWeBhF90rK-0XMuuMNCOqcv2FXGwPFmKSp5N8WH72hQZLZgjoPmIkAEJ_DM_5Vo7pXSxOWyqKpd-5RnmhQTmxk6t9SMf2MrrDsW5O820qsOq3IBdala41f90W7Rxpabzdw/s320/sedef.jpg" width="227" /></a></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br style="background-color: #fafafa; font-size: 13px;" /></span><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Osmanlı imparatorluğu döneminde geniş kullanım alanına sahip olan Sedef işçiliğinin, Enderunlu ustalarca yapılmış örneklerini günümüzde tarihi müzelerde görmek mümkün olup,hayranlıkla izlenecek bu eserlerde Sedefkârlık Sanatının incelikleri insanı asırlar arasında haz ile gezintiye götürür. Daha sonraları Suriye'de işlenmeye başlanan sedefin Gaziantep’e buradan geldiği ancak motiflerinde Selçuklu ve Osmanlı kültürünün korunduğu bilinmektedir. Çok kısa bir dönem de iskenderun(Hatay) da basit usulde sedef işçiliğinin yapıldığı bazı kaynaklarda yer almıştır. Gaziantep’te halen ve kendini yenileyerek sürdürülen bu sanatın, yaşayan kaynaklardan edinilen bilgiye göre, 1963 yılında başladığı bilinmektedir. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Gaziantep’te 54 sedef atölyesi olup, 55. Atölye Gaziantep Üniversitesi’nde, Gaziantep El Sanatlarını Koruma ve Geliştirme Merkezi’nde, 1992 yılında kurulmuştur. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Ceviz, maun, gül gibi sert ve dokusu sıkı ağaç tercih edilerek yapılan Sedef Kakmada , kurşun, kalay, gümüş ve alpaka tel , motiflerin çevresini süslemede kullanılır. Sedef ise, tatlı sudan çıkarılan istiridye kabuğudur. Sedef yerine yada sedef ilebirlikte boynuz, bağa, fildişi ve kemik de kullanılmaktadır. </span></span></b></i></span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br />
</span></b></i></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh15E5N0MURk4DPh1sGEDf7nQPNshzxxu9AgghdKoOxyo1cdghejqdbUtMhEMsPvNMQ7CWfZEQVHq1lRu8OUzeEMMHDERS9gq_J_jsx3I6ehsbae80aQ2uQxyRJiCaKCfJljr5eEuVzAnI/s1600/sdf6.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh15E5N0MURk4DPh1sGEDf7nQPNshzxxu9AgghdKoOxyo1cdghejqdbUtMhEMsPvNMQ7CWfZEQVHq1lRu8OUzeEMMHDERS9gq_J_jsx3I6ehsbae80aQ2uQxyRJiCaKCfJljr5eEuVzAnI/s320/sdf6.jpg" width="320" /></a></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br style="background-color: #fafafa; font-size: 13px;" /></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedef işçiliği, ‘oyma’ ve ‘kakma’ usulü ile yapılır. Önce, ağaca, işlenecek motif çizilir.Keski adı verilen çelik uç ile, bu motifin çevresi keskilenerek açılan kanala tel yatırılır ve çekiç kullanılarak küçük darbelerle tel ağaca gömülür. (Telin zaman içinde kalkmamasını önlemek için, su ile iyice sıvılaştırılmış beyaz tutkalı işlenmiş tel üzerine sürmek yararlı olur.) </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Aynı keski ile, çizilen motifin içi oyulur ve bu içi oyulmuş motifin şekline uygun olarak, sedef , iki parmak arasında (baş parmak ve işaret parmağı) sıkıca kavranarak, zımpara taşında şekillendirilir ve motifin içine, beyaz tutkal ve ağaç tozundan yapılmış macun ile yapıştırılır. (Motif içine yerleştirilecek sedefin, yerine düzgün oturması ve sonradan yapılacak tesfiyenin , sedefin parlak canlı kısmını yok ederek motifi bozmaması için, sedefin, şekillendirilmeden önce alt ve üst kısmının düzlenmesi gerekir.) Sedef yerleştirilmiş parça en az iki saat kurumaya bırakıldıktan sonra, ince eğe ve zımpara ile silinerek, pürüzsüz bır satıh elde edildikten sonra, ispirto içinde eritilmiş gomalak cila (bir çeşit reçine) ile parlatılır. Gomalak cilanın, sıkıştırılmış pamuk yumağına damlatılması ve hızlı, dairesel ritmik hareketle parça üzerinde cila kuruyana kadar cilalamanın devam ettirilmesi gerekir. Eğer, açık renk olan genç ceviz ağacı seçilmiş ve renginin koyulaştırılması isteniyorsa, ciladan önce, yapılmış parçaya asiti alınmış zeytinyağı sürülerek, güneşte bırakılır , kuruduktan sonra cila sürülür.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedef kakmacılıkta , genellikle, Selçuklu ve Osmanlı döneminde işlenen motiflere rastlanmakta olup, motiflerde geometrik desenler, çiçek, yaprak gibi doğadan alınmış naturel desenler ile, rumî, barok ve arabesk hakimiyeti görülür. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedef kakmacılık işine “Sedefkâri”, Sedef Kakma yapan ustaya “Sedefkâr” denilmektedir. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Bugün dış turizmde de geniş pazar bulmuş Sedef işçiliği, Türk Kültürünün Osmanlılara dayanan tarihi kökenini hafızalarda diri tutmayı başarmış zarif ve duygusal bir el sanatımızdır. </span></span></b></i></span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br />
</span></b></i></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbUw3FHu3pTyqr_fWbF9r3YPlw-9UHTprcyAhzufOmJ3SEEaCViRZrZIL_fDutacUc6qeJKgh_dO7Wd3yDhSsyxQJiPxHgsPpyeNUFHjOWahcOAz47rMp38Iy-nJgo5c9UsJJKB5X1kxI/s1600/sdf5.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="160" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbUw3FHu3pTyqr_fWbF9r3YPlw-9UHTprcyAhzufOmJ3SEEaCViRZrZIL_fDutacUc6qeJKgh_dO7Wd3yDhSsyxQJiPxHgsPpyeNUFHjOWahcOAz47rMp38Iy-nJgo5c9UsJJKB5X1kxI/s320/sdf5.jpg" width="320" /></a></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br style="background-color: #fafafa; font-size: 13px;" /></span><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedefçilik, ilk çağın en eski uygarlıklarında görülmekle birlikte, sedefin eşyada süs ögesi olarak uygulanışı çok sonradır. Her nekadar bazı kaynaklar Sümer Sanatında sedefin traş edilerek ahşaba uygulandığını, Uzak Doğu ve Güney Asya’da Hint Sanatında sedef süslemelere rastlandığını bildirirlerse de, sedefin en yaygın ve en gelişmiş şekliyle Türk-Osmanlı Sanatında görüldüğü bilinir. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">ilk örneklerine 15. Yüzyıl sonlarında rastlanmış, Edirne’deki tek kubbeli Beyazıt II. Camiinin kapı kanatlarında görülen sedef işçiliğinin 16. Yüzyılda olgunluk devresine girdiği, kapı, pencere, dolap kanatları , kürsü, çekmece, Kur’an muhafazası, rahle, masa, koltuk, kanepe, sehpa gibi mobilyalar, silah kabzası, nalın, körük, tütün tabakası, kahve takımı vb. gibi tüm ahşap eşyada görülmüştür. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Osmanlı imparatorluğu döneminde geniş kullanım alanına sahip olan Sedef işçiliğinin, Enderunlu ustalarca yapılmış örneklerini günümüzde tarihi müzelerde görmek mümkün olup,hayranlıkla izlenecek bu eserlerde Sedefkârlık Sanatının incelikleri insanı asırlar arasında haz ile gezintiye götürür. Daha sonraları Suriye'de işlenmeye başlanan sedefin Gaziantep’e buradan geldiği ancak motiflerinde Selçuklu ve Osmanlı kültürünün korunduğu bilinmektedir. Çok kısa bir dönem de iskenderun(Hatay) da basit usulde sedef işçiliğinin yapıldığı bazı kaynaklarda yer almıştır. Gaziantep’te halen ve kendini yenileyerek sürdürülen bu sanatın, yaşayan kaynaklardan edinilen bilgiye göre, 1963 yılında başladığı bilinmektedir.. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Gaziantep’te 54 sedef atölyesi olup, 55. Atölye Gaziantep Üniversitesi’nde, Gaziantep El Sanatlarını Koruma ve Geliştirme Merkezi’nde, 1992 yılında kurulmuştur. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Ceviz, maun, gül gibi sert ve dokusu sıkı ağaç tercih edilerek yapılan Sedef Kakmada , kurşun, kalay, gümüş ve alpaka tel , motiflerin çevresini süslemede kullanılır. Sedef ise, tatlı sudan çıkarılan istiridye kabuğudur. Sedef yerine yada sedef ile birlikte boynuz, bağa, fildişi ve kemik de kullanılmaktadır. </span></span></b></i></span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br />
</span></b></i></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3cLPbuPjQxSWxTh2qG1kAQVcRNoumeODIUNiU_8w1vUWTsm0nDrKJVDslh0d_xPSEbhZOR7ifjjThGV53Q2gPxKcCkLi5MC6mKtaObF3lutK04qF-helWh2RNqg4L-VjCSnIZOutit_c/s1600/sdf2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="270" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj3cLPbuPjQxSWxTh2qG1kAQVcRNoumeODIUNiU_8w1vUWTsm0nDrKJVDslh0d_xPSEbhZOR7ifjjThGV53Q2gPxKcCkLi5MC6mKtaObF3lutK04qF-helWh2RNqg4L-VjCSnIZOutit_c/s320/sdf2.jpg" width="320" /></a></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br style="background-color: #fafafa; font-size: 13px;" /></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedef işçiliği, ‘oyma’ ve ‘kakma’ usulü ile yapılır. Önce, ağaca, işlenecek motif çizilir.Keski adı verilen çelik uç ile, bu motifin çevresi keskilenerek açılan kanala tel yatırılır ve çekiç kullanılarak küçük darbelerle tel ağaca gömülür. (Telin zaman içinde kalkmamasını önlemek için, su ile iyice sıvılaştırılmış beyaz tutkalı işlenmiş tel üzerine sürmek yararlı olur.) </span></span></b></i></span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br />
</span></b></i></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilAbfLyPmkIHr7m2kHwlmMogt9hT2mlB1g6-i_CxbL9L44kp2posXOVfcZWuxuM8Lp_mjQ-WO8c9cBBcpfv_Vjlr8Teb6gR0ut6Huh76w7tgoR_jayDfJfTKDiGxIq9X-3GeLTRIlwf6k/s1600/sdf3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="256" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilAbfLyPmkIHr7m2kHwlmMogt9hT2mlB1g6-i_CxbL9L44kp2posXOVfcZWuxuM8Lp_mjQ-WO8c9cBBcpfv_Vjlr8Teb6gR0ut6Huh76w7tgoR_jayDfJfTKDiGxIq9X-3GeLTRIlwf6k/s320/sdf3.jpg" width="320" /></a></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><span style="color: navy;"><br style="background-color: #fafafa; font-size: 13px;" /></span><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Aynı keski ile, çizilen motifin içi oyulur ve bu içi oyulmuş motifin şekline uygun olarak, sedef , iki parmak arasında (baş parmak ve işaret parmağı) sıkıca kavranarak, </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">zımpara taşında şekillendirilir ve motifin içine, beyaz tutkal ve ağaç tozundan yapılmış macun ile yapıştırılır. (Motif içine yerleştirilecek sedefin, yerine düzgün oturması ve sonradan yapılacak tesfiyenin , sedefin parlak canlı kısmını yok ederek motifi bozmamasıiçin, sedefin, şekillendirilmeden önce alt ve üst kısmının düzlenmesi gerekir.) Sedef yerleştirilmiş parça en az iki saat kurumaya bırakıldıktan sonra, ince eğe ve zımpara ile silinerek, pürüzsüz bır satıh elde edildikten sonra, ispirto içinde eritilmiş gomalak cila (bir çeşit reçine) ile parlatılır. Gomalak cilanın, sıkıştırılmış pamuk yumağına damlatılması ve hızlı, dairesel ritmik hareketle parça üzerinde cila kuruyana kadar cilalamanın devam ettirilmesi gerekir. Eğer, açık renk olan genç ceviz ağacı seçilmiş ve renginin koyulaştırılması isteniyorsa, ciladan önce, yapılmış parçaya asiti alınmış zeytinyağı sürülerek, güneşte bırakılır , kuruduktan sonra cila sürülür. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedef kakmacılıkta , genellikle, Selçuklu ve Osmanlı döneminde işlenen motiflere rastlanmakta olup, motiflerde geometrik desenler, çiçek, yaprak gibi doğadan alınmış naturel desenler ile, rumî, barok ve arabesk hakimiyeti görülür. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Sedef kakmacılık işine “Sedefkâri”, Sedef Kakma yapan ustaya “Sedefkâr” denilmektedir. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;"><span style="color: navy;">Bugün dış turizmde de geniş pazar bulmuş Sedef işçiliği, Türk Kültürünün Osmanlılara dayanan tarihi kökenini hafızalarda diri tutmayı başarmış zarif ve duygusal bir el sanatımızdır.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;" /><span style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-size: 13px;">Kaynak : <a href="http://www.gantep.edu.tr/" rel="nofollow" style="color: #5c9911; text-decoration: none;" target="_blank"><span style="color: black;">Gaziantep Üniversitesi</span></a></span></b></i></span>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-7995697768515057342012-06-01T00:48:00.002+03:002012-06-01T00:48:57.093+03:00HAZAR TÜRKLERİ NASIL MUSEVİ OLDU?<span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">“Bizans’la olan ilişkiler, Hazarlar’ı belli ölçüde Yunan uygarlığının etkisine sokmuştur. Ancak, Hazarlar sürekli savaşır durumda olmalarına karşın İslam uygarlığıyla bağlantılarını da sürdürmüşlerdir. Tüm diğer Türkler’de olduğu gibi Hazarlar da dışa açık kişilikteydi. Ancak, tüm bu koşullara karşın uzun süre kimliğini korudu. Türk dilli, yarı göçebe toplum olarak kaldı. Kentler Hazar yaşamında belirleyici olmadı. Sözgelimi, kentlerde Müslümanlığın yayıldığı oldu. Ancak, Şamanlık her zaman önemini korudu. İbni Fadlan zamanında İtil kentinde on bin dolayında Müslüman oturuyordu. Bunlar alışverişle uğraşıyordu. Öbür ünlü Hazar kentlerinden Semender, Hanbalık gibi yerleşim merkezlerinde kalabalık Müslüman ve Hıristiyan topluluklar oturuyordu. Tüm bu dinlere inananlar ayrı konuma sahiplerdi. Dinsel seçim tümüyle özgürdü.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Sekizinci yüzyılda Hazar hanı, sarayı ve askeri komutanları Yahudi dinini benimsiyor. Bu din değiştirmenin kesin yılı bilinmiyor. Tarihçi Mesudi’ye göre Harun Reşid (786-809) döneminde gerçekleşiyor. Ve bu din Hazarlar’ın resmi dini durumuna geliyor. Oysa aynı dönemlerde Bizanslılar’ın da Hıristiyanlığı kabul ettirmek için girişimde bulundukları biliniyor. Bizanslılar Aziz Kiril’i Hazarları kandırması için Hazar hanına yolluyor. Aziz Kiril büyük bir saygıyla karşılanıyor. Hanın masasında hahamlarla tartışma ortamını buluyor. Ne ki, sonuçta din yayma konusunda başarılı olamıyor. </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Hazarlar’ın en güçlü dönemlerinde Yahudi dinini seçmesi tarihçileri şaşırtıyor. En mantıklı açıklama şöyledir:</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Sekizinci yüzyıl başlarında dünya iki büyük gücün elinde kutuplaşmıştı. Bir yanda Hıristiyanlık, öte yanda da Müslümanlık vardı. Her iki grubun ideolojik doktrinleri, kuvvet politikası ilkelerine göre işliyor, klasik propaganda yöntemleri, ikna ve fetih yollarıyla inançların yayılmasına çalışıyordu. Hazar İmparatorluğu bu sırada üçüncü güç görünümündeydi. Bu imparatorluk her iki büyük güçle de boy ölçüşebileceğini daha önce ortaya koymuş bir topluluktu. Ama kendi bağımsızlığını sürdürebilmenin tek yolu, ne Hıristiyanlığı ne de Müslümanlığı kabul ederek yaşamını sürdürmekti. Çünkü bu inançlardan hangisini kabul etse ya Doğu Roma İmparatorluğu’nun ya da Bağdat halifesinin nüfuzu altına girecek demekti. Ata inancı Şamanlık ise, görkemli yerleşik bir devletin yaşam koşullarının gerisinde kalmıştı… </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Hazarlara inançlarını kabul ettirmek için her iki yandan da çok çaba harcandı. Ancak Hazar Krallığı kendi askeri gücüne dayanarak üçüncü güç durumunda kalmaya kararlıydı.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Hazar Hanlığı’nın Yahudiliği seçişi üzerine Arap tarihçi El-Bekri’nin Krallık ve Yollar adlı kitabında ilginç bir söylence var. Söylence şöyle:</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><i style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;">Daha önce putperest olan Hazar kağanı önce Hıristiyanlığı seçiyor. Ancak bu dinin yanlışlığını görüyor, duruma çok canı sıkılıyor. İçini emrindeki rütbelilerden birine döküyor. O yüksek rütbeli adam krala şöyle diyor: ‘Ey kağanım, kutsal yazılar üç ayrı toplumun elindedir. Onlardan birer kişi çağırtıp inançlarını anlatmalarını emredin. O zaman doğru olanı seçip onun yolunda gidebilirsiniz.’</span></span></i><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><i style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;">Bunun üzerine kağan Hıristiyanlara haber gönderip bir piskopos istiyor. Kağanın yanında, tartışma yeteneği çok üstün olan, onunla sık sık konuşan bir de Yahudi bulunuyor. Piskopos gelince bu Yahudi ona, ‘<b>Amaran’ın oğlu Musa hakkında ve ona gönderilen Tevrat hakkında görüşün nedir’</b> diye soruyor. Piskopos buna, <b>‘Musa bir peygamberdir ve Tevrat’ta yazılanlar da doğrudur’</b> diye karşılık veriyor. O zaman Yahudi, krala dönüp, ‘<b>Bakın, daha şimdiden benim inancımın doğruluğunu kabullendi. Şimdi ona kendisinin neye inandığını sorun’</b> diyor. Kağan bu soruyu sorunca, piskopos, ‘<b>Benim inancıma göre, kurtarıcı İsa, Meryem’in oğludur, esas gerçek onun sözüdür, bize Tanrı’nın sesini yansıtan da odur’</b> diyor. O zaman Yahudi yine kağana dönüyor ve şöyle konuşuyor: ‘<b>Onun söyledikleri benim bilmediğim şeyler. Oysa o benim dediklerimi kabul ediyor</b>.’</span></span></i><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><i style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;">Piskopos söylediklerini kanıtlarla desteklemeyi başaramayınca, davayı kaybediyor. Bunun üzerine kral, huzuruna bir Müslüman çağırtıyor. Müslümanlar ona çok okumuş, akıllı ve iyi tartışan bir adam yolluyor. Ama krala yakın olan o Yahudi, birisine para verip o Müslüman’ı yolculuğu sırasında zehirletiyor. Böylelikle Yahudi, kralı ikna etmeyi başarıyor ve kral da Yahudi dinini kabul ediyor.</span></span></i><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Gerçekte din değiştirme, çıkarcı amaçlarla yapılmış kurnaz bir manevradan başka bir şey değil. Ancak salt Hazarlar tümden Yahudiliğe yabancı değillerdi. Nitekim Yahudi olduktan sonra da dinsel hoşgörüleri sürdü. Hazar başkentinde bulunan yedi yargıç da ikisi Müslüman, ikisi Yahudi, ikisi Hıristiyan, birisi Ruslar’ın ve putperestlerin davasına bakmak için seçilmiş görevlilerdi. Onuncu yüzyılın başlarında, Hazar Hanlığı adil ve geniş görüşlü yönetim biçimiyle bir masal ülkesiydi.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Her şeye karşın bu din değiştirme, ardından hiç akla gelmeyen, ön hesaplara girmeyen birtakım kültürel gelişmeleri de birlikte getirdi. Hazarlar ekonomik ve askeri bakımdan güçlü oldukları için Yahudiliği seçmeyi göze almışlardı. Öbürleriyle karşılaştırıldığında (Hazarlar) uzun yaşayan Türk devletlerinden biri oldu.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Hazar Hanlığı bu ölçüde büyük devlet olmasına ve en az üç yüz yıl yaşamasına karşın Hazarca yazılı dil anıtları kalmamıştır. Hazar dilinden ancak Bizans ve Arap kaynaklarında kimi özel adlar ve bir iki sözden başka bir şey kalmamıştır. Bu veriler de Hazarca üzerine görüş belirtecek düzeyden uzaktır. Kuşkusuz, Hazarca Türkçe idi ancak Türkçe’nin hangi kolundan olduğu bilinmiyor. Bu nedenle Hazar hanı ile Kordubalı Yahudi Hasday İbni Şarbut arasındaki mektuplaşma büyük bir önem taşıyor.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Korduba’da dışişleri bakanlığı yapan Hasday İbni Şarbut, Yahudi dininde olan Hazar Krallığı’nın varlığını öğreniyor. Hazar hanına 960 yılında bir mektupla başvuruyor. Hazar Hanlığı’nın Museviliğe nasıl girdiği üzerine bilgi istiyor. Bu mektup birçok maceradan sonra Hazar hanının eline geçiyor. Hazar hanı, İbranice bir mektup yazıyor. Hazar Hanlığı üzerine bilgi veriyor. Bu yazışma, Mısır’da İstanbullu Yahudi İsak Akriş’in eline geçiyor. Akriş, 1577’de bu belgeyi yayımlıyor. Bu belgenin uydurma olup olmadığı kesin bilinmiyor.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Dokuzuncu yüzyılda Hazarlar siyasal bakımdan gerilemeye başladı. Giderek Ruslar’ın gücü artıyordu. Bu dönemde, Bizans, ünlü oyunlarından birini oynadı. Eski sadık dostu Hazarları bırakıp Rusları destekledi. Rus ordusunu desteklemek amacıyla donanma yolladı (1016). Bundan kısa bir süre sonra Hazarlar’ın sonu geldi. 1030 yılından sonra artık adlarından söz edilmeye değer yanları kalmadı.</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">Hazarlar’ın kalıntılarının kimler olduğu bilinmiyor. Yahudi dininin bir mezhebinden olan Karay Türkleri, genellikle Hazarlar’ın torunu olarak görülüyor… </span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><span style="background-color: #fafafa; color: black; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="font-family: Verdana;">KAYNAK:</span></span><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><br style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;" /><i style="background-color: #fafafa; color: #333333; font-family: Verdana, Arial, Tahoma, Calibri, Geneva, sans-serif; font-size: 13px; text-align: center;"><span style="color: black;"><span style="font-family: Verdana;">(Türkler’in Dili, Fuat Bozkurt, Kapı Yayınları, S.63)</span></span></i>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-87511059714501665642012-06-01T00:26:00.000+03:002012-06-01T00:26:03.750+03:00KUTADGU BİLİG<div align="center" style="background-color: white; color: #3c3b55;"><span style="color: red; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>KUTADGU BİLİG</b></i></span></div><div align="justify" style="background-color: white; color: #3c3b55;"><br />
</div><div align="justify" style="background-color: white; color: #3c3b55;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b><xmlcontent>Yusuf Has Hâcib, </xmlcontent>11. yüzyılın başlarında Balasagun'da dünyaya gelmiştir. Balasagun'da yazmaya başladığı Kutadgu Bilig (Mutluluk Veren Bilgi) isimli eserini 1069'da tamamlayarak Karahanlı hakanlarından Ebû Ali Hasan ibn Süleyman Arslan Hakan'a takdim etmiştir.<br />
<br />
Kutadgu Bilig, her iki Dünya'da da mutluluğa kavuşmak için gidilmesi gereken yolu göstermek amacıyla kaleme alınmıştır. Yusuf Has Hâcib'e göre, ahireti kazanmak için bu Dünya'dan el etek çekerek sadece ibadetle zaman geçirmek yanlıştır. Zira böyle bir insanın ne kendisine ne de toplumuna bir yararı olur.; oysa başka insanlara faydalı olmayan kişiler ölüleri andırır; bir insanın erdemi, ancak başka insanlar arasındayken belli olur. Asıl din yolu, kötüleri iyileştirmek, cefaya karşı vefa göstermek ve yanlışları bağışlamaktan geçer. İnsanlara hizmet etmek suretiyle faydalı olmak, bir kimseyi, hem bu Dünya'da hem de öteki Dünya'da mutlu kılacaktır.<br />
<br />
Yusuf Has Hâcib bu yapıtında bilimin değerini de tartışır. Ona göre, alimlerin ilmi, halkın yolunu aydınlatır; ilim, bir meşale gibidir; geceleri yanar ve insanlığa doğru yolu gösterir. Bu nedenle alimlere hürmet göstermek ve ilimlerinden yararlanmaya çalışmak gerekir. Eğer dikkat edilirse, bir alimin ilminin diğerinin ilminden farklı olduğu görülür. Mesela hekimler hastaları tedavi ederler; astronomlar ise yılların, ayların ve günlerin hesabını tutarlar. Bu ilimlerin hepsi de halk için faydalıdır. Alimler, koyun sürüsünün önündeki koç gibidirler; başa geçip sürüyü doğru yola sürerler.<br />
<br />
Yusuf Has Hâcib, astronomi bilimini öğrenmek isteyenlerin, önce geometri ve hesap kapısından geçmesi gerektiğini söyler. Aritmetik ve cebir, insanı kemâle ulaştırır; toplama, çıkarma, çarpma, bölme, bir sayının iki katını, yarısını ve kare kökünü alma işlemlerini bilen, yedi kat göğü avucunun içinde tutar. Her şey hesaba dayanır.<br />
<br />
Bir siyasetnâme veya bir nasihatnâme olarak nitelendirilebilecek Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hâcib'in ve içinde yetiştiği çevrenin ilmî ve felsefî birikimi hakkında çok önemli bilgiler vermektedir. Platon'un devlet ve toplum anlayışı çok iyi bilinmekte ve uygulanmaya çalışılmaktadır. Bilimin ve bilginlerin değeri anlaşılmıştır; bilim, güvenilir bir rehber olarak düşünülmektedir.</b></i></span></div><div align="justify" style="background-color: white; color: #3c3b55;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><b>ALINTIDIR.<br />
</b></i></span></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-8765708245196124723.post-67148501417813223892012-06-01T00:02:00.001+03:002012-06-01T00:05:46.908+03:00HAMSE TÜRKLERİ<div align="center" style="background-color: white;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><u><em><b>Hamse Türkleri</b></em></u></span></div><div align="left" style="background-color: white;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b>Mehmet Emin Resulzade, 1912 yılında Türk Yurdu dergisinde yayınlanan bir yazısında İran Türkleri için şunları söylüyor: "Bu gün İran`da yaşayan Türkler, ne Rusya`da olduğu gibi mahkum ne de Türkiye`de olduğu gibi hakim bir millettir. İran Türkleri asıl İranlı olan Farslarla hukukta müsavi vatandaş halinde bulunuyorlar. Aynı hakları, aynı imtiyazları haizdirler; ögeylik çekmezler. Beş yüz seneden beri İran`da hükümran olan padişahlar, hep Türk ırkından geldiler; bu gün İcrayı saltanat eden Kaçar sülalesi de Türkmen kabilelerinden bir kabileye mensuptur. Fakat İran hükümdarlarının Türk olması Türkler`e hususi bir imtiyaz bahş etmediği gibi, Fars Milleti`nin tazyikine de sebep olmamıştır. Hükümdarların Türklüğüne rağmen memleketin lisan-ı resmisi Farisi kalmış ve merasim ve teşrifatta hep Farisi an`anatı muhafaza olunmuştur. İran`da Farslar, Türkler`in kuvvetli bazularına, cengaverlik seciyelerine dayanmışlar, Türkler de Fars medeniyetinin maneviyatına istinat eylemişler ve bu suretle teşrik-i mesa`i ederek İran hükümet-i hazırasını vücuda getirmişlerdir." Bu devlet yönetiminde Türklerle Farslar arasındaki dengenin nasıl kurulduğu şu sözlerle naklediliyor: "Askerlerin çoğU Türk, valiler Türk, arazi sahipleri genellikle Türk, ancak sadrazamlar genellikle Fars`tır. Kaçarlar zamanında ancak iki tane Türk vezir gelmiştir." </b></em></span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b><br />
</b></em></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOd5d1IOFI2LhJdqBVZ08u7qe0xaoEsWw_DFxDJlU2Go2zb5eBvsg37iV0uf1i8yFIBmMcN9Q374nctIGhYgVSvHo3J4Ci_QxVcwUHPpwcTGD57MuuiUiW6VQUNIW2YbqzeyFp7_jV4Ro/s1600/%C4%B0RANNN.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiOd5d1IOFI2LhJdqBVZ08u7qe0xaoEsWw_DFxDJlU2Go2zb5eBvsg37iV0uf1i8yFIBmMcN9Q374nctIGhYgVSvHo3J4Ci_QxVcwUHPpwcTGD57MuuiUiW6VQUNIW2YbqzeyFp7_jV4Ro/s1600/%C4%B0RANNN.jpg" /></a></div><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b><br />
</b></em></span></div><div align="left" style="background-color: white;"><br />
</div><div align="left" style="background-color: white;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b>Mezheple ilgili telakkilerin bu kadar birbirine yaklaştırdığı Türkle Fars`ın fıtri farklılıkları konusunda Resulzade şunları söylemektedir: "İran Türkü başka Türk kardeşi gibi bir az daha muhafazakardır. Azerbaycanlı bir Türk Şirazlı bir Fars`tan daha mutaassıptır. Türk Fars kadar hür düşünceli değil, fakat onun kadar azimsiz ve laubali de değildir. Türk daha metin ve daha sebatkardır".<br />
<br />
Resulzade milli kimliğin en önemli unsuru olan dil için de şöyle bir değerlendirme yapmaktadır: "İran Türkleri için Arapça nasıl bir din dili ise Farsça da o ölçüde bir yetki ve nüfuza sahip bir yazı dilidir. Türkçe konuşulur, Türkçe nutuk edilir, Türkçe vaazlar söylenir, fakat yazıya gelince hep Farsça kesilir. İran`ın eski dönemlerinde olduğu gibi yakın zamanda da Farsça yazan pek çok Türk asıllı şair, yazar, fikir ve siyaset adamı yetişmiştir". </b></em></span></div><div align="left" style="background-color: white;"><b><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><span style="font-size: small;"><em> Bugün İran nüfusunun yarıya yakınını teşkil etmesine rağmen Türkler İranlıların şövence tutumları yüzünden dil ve tarihlerini öğrenme ve kullanmada en geri kalmış Türk kitlesini teşkil etmektedir. Bin yıla yakın Türk idaresi altında yaşamanın verdiği eziklik yüzünden İranlılar belki de Türklere en kötü muameleyi yapan milletlerin başında gelmektedir.<br />
<br />
İran`da yaşamakta olan pek çok küçük Türk boyları da bulunmaktadır.Bunlardan biri de,Güney Azerbaycan`da yaşayan Hamse Türkleridir.Zencan şehri, Tebris’in Güneydoğusunda Tebris şehrine bitişik Zencan eyaleti içerisindedir. Hamse isminden hareketle bölgeye de Hamse Türkleri bölgesi denilmiştir ve literatüre de bu isimle geçmiştir.</em></span><span style="font-size: small;"><em>Aslen Innanlu, Baharlu<br />
ve Nefer boylarıdır.Hamse Türkleri`nin nüfüsu 320 binden fazladır.</em></span></span></b></div><div align="left" style="background-color: white;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b><br />
</b></em></span></div><div align="left" style="background-color: white;"><b><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"><i><span class="text_exposed_show" style="color: #333333; display: inline; line-height: 18px;">Hamse Türkleri çok misafirperver insanlardır. En iyi oda, misafir için açılır. En iyi halı ve diğer eşyalar misafire açılmış bu odada olur. En yeni ve temiz yataklar misafirler içindir. Ailenin her seviyedeki ferdi misafirin hizmetine koşar. Misafire yapılan yemek ikramında kullanılan kap –kaçak da itina ile seçilir. Hamse Türklerinde iki tür yemek ikram vardır. Bazan bir oda yemek salonu olarak tamamen misafiri için hazırlanır. Yemek servisi, hizmeti<br />
burada yapılır. Misafirin ikramı ağırlanması burada olur. bu uygulamada ev sahipleri bu odadan dışarıya çıkarlar. Bu bir anlamda misafirin rahat yiyip içmesini sağlama uygulamasıdır. Bazanda misafire ikramda uzun bir yer sofrası hazırlanır oturulan yerde halı ve<br />
yastıklar minderler vardır. Bu takdirde ev sahipleri bu sofranın alt başında otururlar. Ev sahipleri yemeğe katılmazlar. Bu bir hürmet ifadesidir. Kendilerini hizmet için görevlendirirler. Onlara düşen misafire ikram ve yemeleri için vardır. Böylece misafirin çekingenliğini yenmesine yardımcı olunur. Aile efradı yemeğe misafirlere ikram işlemi bitirilip misafirler yiyip kalktıktan sonra yemek yerler. Misafirler yemek yerlerken dizlerinin üzerine oturmuş halde ev sahip ihtiyaçları karşılamak için hazır halde beklerler. Misafirlerden<br />
ev sahipleri, kendilerini gerektiği gibi ağırlayamadıklarından bahisle özür diler. İkramın az olduğu mahçup olduklarını belirtirler. Yenilip içilip sohbet tamamlanınca sıra misafirlerin uyumak üzere odalarına çekilmelerine gelince, misafirler uyumadan ev sahiplerinden hiçbir fert yatmak için kendi odasına çekilmez. Ertesi gün sabahleyin güneş doğmadan evvel evin iyesi/sahibi kalkar, misafir için diğer gerekli hazırlıklar ve bu arada kahvaltı sofrasını hazırlar. Misafir yola çıkacak ise ve yolu uzun ise ona yiyecek azık hazırlar.</span></i></span></b></div><div align="left" style="background-color: white;"><br />
</div><div align="left" style="background-color: white;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b>Hamse Türklerine ait “Kelete Yazıtları" bulunmaktadır.</b></em></span></div><div align="left" style="background-color: white;"><br />
</div><div align="left" style="background-color: white;"><span style="color: black;"><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: small;"><em><b>İran içinde tarihten bugüne dökülen Türk kanı, Turan coğrafyasının diğer bölgelerinden az değildir. 1905 yılında Settar Han, 1920`de Şeyh Muhammed Hıyabani, 1944 1945`de Mir Cafer Pişeveri başçılığındaki Azerbaycan millî hükümeti ve 1995`de Güney Azerbaycan millî uyanış hareketi olarak, kabaca dört başlıkta topladığım Güney Azerbaycan millî hareketi, her döneminde binlerle ifade edilen sayılarda şehit vermiştir. Türk millî davası, elbette kanla beslenir. Kan dökmeden can almadan Türk hakimiyeti kurulamaz. Şehitlerimiz, iftiharımızdır. Atalarımız, Anadolu`da dahil Türk`ün yaşadığı toprakları güle oynaya değil, ucundan, kınından kan damlayan kılıçlarla yurt yaptı.. </b></em></span></span></div><div align="left" style="background-color: white;"><br />
</div><div align="left" style="background-color: white;"><i><b><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">alıntıdır.</span></b></i></div>GüLiNhttp://www.blogger.com/profile/09434148827159252393noreply@blogger.com0